TẠI SAO BỊ GÀU?
Gàu có tên khoa học là “Pityriasis simplex” hay “Furfuracea”. Tên thông thường theo tiếng Anh là DANDRUFF.
Tuổi thường có gàu khoảng từ 16 đến 50, nhiều nhất là 20, nam giới bị nhiều hơn nữ giới. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng nội tiết tố (adrogen) có thể đóng vai trò tạo ra nhiều lớp vảy ở da đầu cũng như làm tăng tiết chất nhờn ở da. Từ tuổi 50 về sau, gàu giảm dần song song với việc giảm Androgen. Ở những người có sự gia tăng bài tiết chất nhờn hoặc sau tuổi dậy thì, chất nhờn bám vào vảy và tạo thành lớp vảy dày. Sự phát triển vảy kéo dài dễ gây bệnh viêm da tiết bã (Sebornheic dermatitis).
Ở thế kỷ 19, người ta cho rằng vi khuẩn là nguồn gốc gây ra gàu, nhưng sau đó nhiều nhà nghiên cứu đã tìm ra nguyên nhân gây phát sinh gàu, đó là vi nấm có tên là “Pityrosporum ovale (P.ovale)”. Vi nấm này thường gặp trong không khí, trên da đầu và da nói chung. Bình thường thì P.ovale không gây ra triệu chứng hoặc bệnh gì, tuy nhiên khi gặp điều kiện thuận lợi nào đó, như thay đổi độ ẩm của da, độ pH v.v.. thì P.ovale tạo ra gàu. Ở da đầu bình thường có khoảng từ 25 đến 35 lớp tế bào chết đã bị keratin hóa và dính sát vào nhau. Ở da đầu có gàu thì lớp sừng nhiều hơn 10 lớp tế bào, sắp xếp bất thường không còn dính vào nhau, dễ bong ra. Vì vậy khi da đầu càng có nhiều P. ovale thì hiện tượng này càng dễ phát sinh.
Triệu chứng thường gặp ở người có gàu là vảy rớt ra có màu trắng mịn khi gãi hoặc vén tóc sẽ thấy có ít vảy nhỏ. Đối với người có da đầu nhờn hoặc ẩm ướt thì vảy bám dính với da đầu hơn. Nhưng một triệu chứng thường gặp là ngứa.
CHỮA TRỊ
Nhiều nhà sản xuất đã nghiên cứu và đưa ra nhiều loại dầu gội có chứa thành phần như sau:
1. Hắc ín (POLYTAR), thích hợp với người có nhiều chất nhờn.
2. Selen sunfua: Làm giảm sự phát triển nhanh của thượng bì, diệt vi nấm. Tên thương mại là SELSUN, HEAD&SHOULDERS (loại dung dịch màu hồng).
3. Pirythion kẽm (HEAD&SHOULDERS, CLEAR, REJOICE). Đây là chất có trong những loại dầu gội đầu thông dụng nhất. Tác dụng của chất này là diệt vi nấm P. ovale, chống viêm và chống tác động của chất nội tiết.
4. Ketoconarole (NIZORAL, DEROR): Có tác dụng diệt vi nấm P.ovale rất tốt.
Dầu gội đầu trị gàu chỉ giải quyết được triệu chứng tạm thời, không chữa trị khỏi hẳn gàu được. Vì vảy ở da đầu thường được tạo ra liên tục và việc nhiễm vi nấm P.ovale trong không khí, môi trường tiếp xúc rất dễ xảy ra.
Với quá nhiều thương hiệu dầu gội đầu trị gàu hiện nay, rất khó để nói loại nào là tốt nhất. Vì có loại có tác dụng với người này nhưng lại không có tác dụng với người khác. Bạn nên chọn loại dầu gội nào sau khi gội xong thì da đầu sạch, hiệu quả kéo dài lâu.
Nếu có gàu thường xuyên thì phải gội đầu nhiều lần trong tuần, 1 lần/ngày với dầu gội, với thuốc Ketoconarole thì 1-2 lần/tuần.
Cần giữ da đầu thoáng mát, sạch sẽ, không nên dùng chung khăn lau, mũ, lược chải đầu./.
