Mùa hè đang ở ngay trước mặt. Chưa đến 7 giờ sáng mà nắng bủa vây khắp hang cùng ngõ hẻm. Nếu không có việc phải ra ngoài, ai cũng chỉ muốn ở nhà hoặc yên vị trong văn phòng. Đặc biệt là những người được gọi bằng chị/cô/bà, nhiều khi sợ nắng còn hơn sợ… chuột, gián. Nhưng “tránh trời sao cho khỏi nắng”, nên các chị, các cô có đủ cách để phòng vệ, che chắn. Mục tiêu quan trọng là bảo vệ làn da khỏi sự tấn công của ánh mặt trời.
Những lời khuyên dành cho mùa nắng như: đội mũ rộng vành, đeo kính râm, dùng kem chống nắng…, hầu như ai cũng biết và không quên thực hiện mỗi ngày. Tuy nhiên, có thể bạn đang áp dụng chưa đúng những việc tưởng chừng rất đơn giản này, vô tình gây hại cho làn da.
Đeo khẩu trang màu sáng hay tối?
Đa số chúng ta đều chọn khẩu trang màu sáng như trắng, vàng, hồng…, cho “khỏi bắt nắng” và đẹp nữa. Tuy nhiên, chuyện đẹp là có, còn “khỏi bắt nắng” là chưa chính xác. Lời khuyên của các chuyên gia da liễu là hãy chọn khẩu trang màu tối như đen, nâu, xám đậm.
Với lựa chọn này, sau khi đi ngoài nắng về, bạn thường thấy khẩu trang nóng hơn bình thường (và nghĩ rằng “vậy là khẩu trang bắt nắng, hắt hết lên mặt của mình rồi”). Thực tế là những chiếc khẩu trang màu sậm đã hấp thu nhiệt – chuyển đổi năng lượng của tia UV trong ánh mặt trời thành nhiệt lượng. Do đó, bạn thấy khẩu trang nóng hơn nhưng tia nắng thì không vào da.
Không chỉ chọn màu mà còn phải quan tâm đến kiểu dáng. Rất nhiều người đã thực hiện đúng chỉ dẫn của bác sĩ – đeo khẩu trang màu tối nhưng sau đó vẫn quay lại phòng khám vì mặt bị nám, sạm đen. Sau khi kiểm tra, bác sĩ mới phát hiện bệnh nhân dùng khẩu trang có hình dáng chưa đúng. Phần lớn khẩu trang trên thị trường hiện nay đều có kiểu thiết kế không che được hết phần sống mũi và dưới mắt. Do đó, phần bị hở ra ngoài nắng, dĩ nhiên là có vấn đề.
Đội mũ rộng vành, nón lá hoặc che ô (dù) – có tránh được nắng?
Rất nhiều bệnh nhân nữ đến khám tại khoa Da liễu tại các bệnh viện cho biết, các chị đã tránh nắng “rất cẩn thận” mà sao da mặt vẫn bị đen hoặc nám. Sự “cẩn thận” đó là: ra ngoài lúc nào cũng đội mũ rộng vành, có khi còn đội cả nón lá nữa – để che nắng tốt hơn. Nếu buổi trưa có la cà quanh công ty để ăn quà vặt, các chị cũng mang theo một chiếc ô “phòng vệ”… Cẩn thận quá còn gì!
Tuy nhiên, đó lại chính là những nguyên nhân làm ảnh hưởng đến làn da cần được bảo vệ cẩn thận – đúng cách hơn. Chẳng hạn như với chiếc ô có vẻ rất rộng, che được toàn thân kia – lại chính là “tòng phạm” mang nắng đến xâm nhập bạn. Nguyên lý hoạt động để gây hại thế này: Ánh nắng mặt trời khi gặp chiếc ô sẽ bị khúc xạ xuống mặt đường, hắt lại lên người bạn. Như vậy, “anh chàng che nắng” kia chỉ giúp làm giảm cường độ của nắng tác động vào da chúng ta chứ không có tác dụng chống nắng hoàn toàn.
Tương tự như thế, cho dù bạn ngồi trong văn phòng nhưng nếu xung quanh và trên đầu có những tấm kính thì cũng chịu ảnh hưởng của sự khúc xạ ánh sáng, không thể bảo vệ da hiệu quả. Tốt nhất là “phòng vệ” thêm bằng áo dài tay, khẩu trang và kem chống nắng. Nhớ đừng ưu tiên cho những chiếc mũ màu trắng, xanh, vàng, hồng (dễ điệu hơn), mà hãy chọn màu sậm (như với khẩu trang).
Đi xe hơi là không bị nắng?
Đúng là khi ngồi trong xe hơi, bạn sẽ không bị nắng chiếu trực tiếp vào người. Tuy nhiên, ánh sáng có mang theo tia UVA và UVB gây hại cho da lại có thể xuyên qua tấm kính chắn phía trước và cửa ô-tô. Do đó, hãy chọn tấm chắn kính màu đen hoặc bằng bạc để khi ánh nắng chiếu vào sẽ bị khúc xạ hẳn ra ngoài, không làm xấu da của những người ngồi bên trong xe.
>> Lúc trời không nắng lắm, tháo hết khẩu trang, áo, mũ ra cho mát
Đây cũng là một trong nhiều sai lầm của những người muốn có làn da đẹp. Đi làm lúc sáng sớm, chỉ có chút xíu nắng hoặc ra về lúc chiều muộn, cũng chỉ có chút xíu nắng – thế là nhiều người không mang khẩu trang, áo, mũ che chắn. Thứ nhất là không sợ bị đen, nám khi trời ít nắng. Thứ hai là phải để dành những lúc này mà khoe da của mình với mọi người.
Thực tế, đấy vẫn là những lúc da bị ánh nắng tác động. Tia UV không lệ thuộc vào những đám mây che. Và tia UVA thì có mặt suốt 24h trong ngày, sẵn sàng tấn công để làm thay đổi cấu trúc tế bào da, gây lão hóa, ung thư. Do đó, bạn không thể chủ quan với nắng ngay cả vào những thời điểm tưởng chừng an toàn.
>> Dùng kem chống nắng có chỉ số SPF càng cao càng tốt
Ngoài các vật dụng hỗ trợ như khẩu trang, áo khoác, mũ, nón…, kem chống nắng cũng là một lựa chọn không thể thiếu với những ai muốn có làn da đẹp. Trên mỗi tuýp kem, bạn cần chú ý thông tin về chỉ số SPF (chống tia UVB) và PA (chống tia UVA). Không ít người nghĩ rằng chọn chỉ số SPF càng cao càng tốt – để chống nắng nhiều hơn. Tuy nhiên, điều này sẽ gây hại đến làn da vốn rất dễ bị thương tổn.
Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, chỉ số SPF 30 là đã cản được tia UVB chiếu vào da khoảng 93%. Chỉ số SPF khoảng 70 – 80 giúp cản được 97%. Càng nâng cao chỉ số SPF thì hoạt chất chống nắng trong sản phẩm càng đậm đặc hơn nên có khả năng sẽ gây kích ứng da.
Do đó, nếu không đi ngoài nắng quá nhiều trong ngày, bạn chỉ cần chọn chỉ số SPF 30 và kèm theo PA ++. Chọn chỉ số cao hơn khi bạn chơi thể thao ngoài trời hay bơi lội dưới nước giữa trời nắng. Đừng quên bôi kem lại sau mỗi 2 giờ nếu bạn ở ngoài nắng cả ngày.
Tránh nắng luôn là yếu tố quan trọng. Cho dù bạn dùng sản phẩm dưỡng da “xịn” đến mấy, nhưng nếu không tránh nắng đúng cách, cũng không thể có làn da đẹp như mong muốn.
Hỗ trợ thông tin: Bác sĩ Lê Thái Vân Thanh,
giảng viên bộ môn Da liễu, Đại học Y dược Tp.HCM