Dù nỗi buồn và trống vắng họ để lại cho người hâm mộ thật mênh mông nhưng những hình ảnh, giọng hát và cả tình tri kỷ của Trương Quốc Vinh-Mai Diễm Phương sẽ còn vọng thiên thu.
Đã gần 2 thập kỷ trôi qua sau sự ra đi đột ngột của tài tử-ca sỹ quá cố Hong Kong Trương Quốc Vinh (Leslie Cheung), những giai thoại đẹp đẽ vẫn song hành cùng vô vàn luyến tiếc về anh.
Nhan sắc, tài năng, nhân cách của “Ca Ca” – cái cách mà người hâm mộ Trương Quốc Vinh gọi anh, làm nên một sự nghiệp chói lọi, song những tình cảm đặc biệt anh có mới là điều làm nên một cuộc đời kỳ lạ.
Đời người may mắn lắm thì có một tri âm tri kỷ yêu thương thấu hiểu hết mực, nhưng Ca Ca có tới hai. Một người là bạn trai anh Đường Hạc Đức (Daffy Tong) với mối lương duyên dài tựa thiên thu. Người còn lại là Mai Diễm Phương (Anita Mui), người bạn thân nhất của anh.
Ca Ca là người đồng tính. Anh sợ hôn đàn bà, sợ đóng những cảnh thân mật với bạn diễn nữ trong phim. Trong phim “Xuân Quang Xạ Tiết,” Trương Quốc Vinh và Lương Triều Vỹ nhập vai một cặp đồng tính và phải quay cảnh nóng kéo dài vài phút ngay đầu phim.
Đạo diễn Vương Gia Vệ đã không nói trước với Lương Triều Vỹ điều này cho đến khi đoàn làm phim tới Argentina và thậm chí còn giấu hộ chiếu của anh đi khi Vỹ giận dữ lẩn tránh trong phòng mình tới 2 ngày.
Trương Quốc Vinh là người đã thuyết phục được bạn diễn của mình, anh nói với Vỹ rằng: “Giờ thì cậu đã hiểu những năm qua tôi cảm thấy tệ thế nào khi phải giả vờ sung sướng làm tình với phụ nữ trên màn ảnh chưa?”
Nhưng với Mai Diễm Phương thì khác. Người phụ nữ này là ngoại lệ đặc biệt. Họ đã công khai môi kề môi, trao cho nhau những nụ hôn đầy hoài cảm như bất kỳ đôi tình nhân nam nữ nào, từ phim tới lên sân khấu và ra ngoài đời.
Màn “khóa môi” nổi tiếng nhất của đôi bạn này là trong show diễn năm 1997 – đánh dấu lần đầu tiên Ca Ca cầm mic trở lại sau 8 năm giải nghệ.
Sau màn song ca, Trương Quốc Vinh cầm trên tay một bó hoa hồng, ánh mắt đắm đuối đi tới gần Mai Diễm Phương rồi trao cho cô một nụ hôn dài ngọt ngào trước tràng pháo tay nở rộ và sự phấn khích của tất cả khán giả.
Những nụ hôn của Vinh-Phương đã từng khiến truyền thông băn khoăn về tình chất mối quan hệ của họ. Ai cũng biết suốt mấy chục năm, Ca Ca chỉ yêu Đường Hạc Đức, nên đó chắc chắn không phải tình yêu. Tình bạn bình thường lại càng không nhất là khi người đời vốn dĩ chẳng mấy tin vào tình bạn khác giới, huống chi là bạn mà công khai ôm hôn nhau như vậy.
Nhưng thật ra, có lẽ ta cũng không cần định nghĩa họ, hoặc không thể định nghĩa nổi, bởi có lẽ mối quan hệ Vinh-Mai đã vượt lên trên mọi giới hạn và luân lý trần tục. Những nụ hôn ấy như thể một nơi trú ẩn. Ca Ca nương nhờ cảm xúc trong nụ hôn ít dục tính ấy với cô bạn gái thân của mình để tránh đi thế giới nội tâm vốn đầy bất an của anh. Đó là những khoảnh khắc an toàn và ấm áp, là sự khẳng định một mối tri kỷ vượt lên tình yêu, tình bạn và vượt qua cả giới tính.
Tuổi thơ và thời niên thiếu của Trương Quốc Vinh qua đi mà luôn thiếu thốn tình cảm. Anh có một mối quan hệ phức tạp với mẹ của mình, không có được sự yêu thương quan tâm từ bà như những đứa trẻ khác. Có lẽ trong một khía cạnh nào đó, việc yêu thương cũng như được Mai Diễm Phương yêu thương khiến cho tâm hồn Ca Ca được cảm nhận hơi ấm của một người phụ nữ.
“A Mai rất quan tâm đến tôi. Có lần tôi kiệt sức và nằm gối lên đùi cô ấy ngủ suốt 4 giờ liền. Tôi biết cô ấy cũng đã rất mệt, nhưng vì không muốn tôi tỉnh mà cô ấy đã ngồi im không dám cử động để yên trông tôi ngủ,” Trương Quốc Vinh từng tâm sự. Như bao người con thiếu hơi ấm của mẹ sẽ đi tìm ở những người phụ nữ khác, phải chăng những khoảnh khắc như thế là điều anh muốn bù đắp cho chính bản thân mình trong quá khứ?
Sau này khi đã nổi tiếng, mối quan hệ giữa Trương Quốc Vinh và mẹ anh đã cải thiện và cởi bỏ nhiều nút thắt ấm ức trong suốt tuổi thơ, thời niên thiếu. Khi nói về Mai Diễm Phương, Ca Ca nói: “Đó là người phụ nữ quan trọng nhất đời tôi, chỉ sau mẹ mình. Vì cô ấy luôn đối tốt với tôi, tôi lại càng muốn yêu thương cô ấy hơn nhiều nữa.”
Trương Quốc Vinh và Mai Diễm Phương là cạ cứng trên cả sân khấu và màn ảnh. Họ hòa hợp từ vũ đạo, giọng hát cho đến diễn xuất. Phong họa niên đại của người này luôn có sự xuất hiện của người kia. Nhắc tới ngành giải trí, nghệ thuật châu Á ngày đó, chỉ có hai siêu sao xuất sắc trên cả lĩnh vực đóng phim và ca hát xứng tầm châu lục và quốc tế.
Nữ có Mai Diễm Phương, nam có Trương Quốc Vinh là những người vừa tiên phong vừa thay đổi số phận cho phim ảnh, âm nhạc Hong Kong nói riêng, châu Á nói chung. Truyền thông từng ví Mai Diễm Phương là Trương Quốc Vinh phiên bản nữ, và Trương Quốc Vinh là Mai Diễm Phương phiên bản nam. Họ đồng hành tương trợ và nương nhờ vào nhau.
Thời trước ở Hong Kong có một quy tắc vô hình là diễn viên của công ty nào thì sẽ chỉ đóng phim do công ty đó sản xuất. Nhưng Trương Quốc Vinh chấp nhận phá lệ, tự đứng ra đàm phán với quản lý công ty để được đứng chung màn ảnh với Mai Diễm Phương trong “Yên Chi Khấu” vì một lời hứa với cô, ngay cả khi đất diễn của anh trong phim trong vai Chấn Bang không nhiều bằng nữ chính Như Hoa do Phương đảm nhiệm.
Hai người từng chung công ty quản lý Tinh Hoa nên đã gắn bó với nhau từ những bước đi đầu tiên. Khi chỉ là những nghệ sỹ trẻ đi lưu diễn phải ngồi ghế hạng hai, họ đã luôn chọn hàng ghế cuối cùng để có thể thay phiên nhau ngủ trên ghế và trên sàn.
“Trong suốt những năm tháng đó, chúng tôi luôn động viên, quan tâm lẫn nhau. Vì vậy mà cho dù khó khăn cực nhọc cỡ nào chúng tôi cũng không cảm thấy mệt mỏi,” Mai Diễm Phương tâm sự trong một cuộc phỏng vấn sau khi Trương Quốc Vinh qua đời.
Có lần khác ở New York, họ thuê phòng ở khu của người da đen, Mai Diễm Phương bị một kẻ lạ mặt xông vào phòng và hét lên sợ hãi, Trương Quốc Vinh đã hối hả chạy kịp đến bảo vệ cô. Cũng kể từ đó khi đi bất cứ đâu, họ cũng thuê phòng liền kề thông nhau để có thể chăm sóc bảo vệ nhau. Có những lúc, Vinh-Phương còn nằm chung giường và tâm sự đến sáng.
Ca Ca từng hứa với Mai Diễm Phương sẽ tham gia vào show diễn tái xuất sân khấu để kỷ niệm 20 năm ca hát của cô (Fantasy Gig 2002) ngay từ khi nó mới chỉ là ý tưởng. Màn song ca tại sân khấu Hong Kong Coliseum đã diễn ra rất mỹ mãn, Ca Ca hát và nhảy hết mình trước tiếng hò reo của khán giả có mặt. Nhưng không ai biết rằng anh đã phải biểu diễn với một cơn đau dạ dày khủng khiếp đã hành hạ mình suốt một thời gian. Chưa kể khi đó, anh cũng đang bước vào giai đoạn đầu của chứng trầm cảm, bắt đầu bi quan và lảng tránh bạn bè.
Nhưng Ca Ca đã hứa với cô em gái ấy thì anh giữ lời, và cơn đau đã khiến anh rời đi ngay sau khi màn trình diễn kết thúc mà không kịp chào tạm biệt Mai Diễm Phương cũng như khiến cô không kịp nói lời cảm ơn cuối cùng dành cho anh ấy lại không thể hạ gục tinh thần anh. Bởi khi cầm mic lên, người nghệ sĩ ấy vẫn luôn tỏa sáng.
Và sự tỏa sáng đó không chỉ đem lại sự vui sướng cho những người thưởng thức nó, mà như một ngọn hải đăng soi rọi cho chính người đồng hành cùng anh. Mai Diễm Phương tâm sự rằng trong suốt quá trình chuẩn bị Fantasy Gig (cũng như nhiều show diễn khác), cô luôn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn từ khâu chuẩn bị cho tới tâm lý nhưng chỉ cần Trương Quốc Vinh nói mình sẽ tham gia và hỗ trợ, cô thấy như có được liều thuốc kích thích tinh thần để quên đi hết những gian nan, mệt mỏi.
“Chúng tôi đã tay trong tay cùng vượt qua rất nhiều khó khăn. Mỗi khi tôi buồn và chỉ biết nhốt mình trong phòng khóc, anh ấy sẽ đến dỗ dành tôi và tôi sẽ ổn. Khi anh ấy không vui, tôi cũng sẽ đến và nắm chặt tay anh ấy. Chúng tôi cùng khích lệ lẫn nhau,” Mai Diễm Phương hoài niệm.
Như chính nữ ngôi sao bạc mệnh chia sẻ, mối quan hệ của họ “thân thiết đến mức không biết dùng từ ngữ nào để định nghĩa, không thể dùng hai ba câu để diễn tả được,” nên có lẽ khi mất đi, họ cũng chọn ra đi cùng nhau. Trương Quốc Vinh nhảy lầu, mất vào ngày 1/4/2003.
Trong đám tang anh, Mai Diễm Phương khi ấy sức khỏe cũng đã kiệt quệ vì mắc ung thư cổ tử cung nhưng vẫn ở lại lâu nhất tới vài giờ đồng hồ. Những người có mặt thuật lại rằng cô đã khóc cạn nước mắt và hoàn toàn sụp đổ, thậm chí đã luôn có người ở bên để mắt tới cô vì sợ cô sẽ làm điều gì đó dại dột. Mai Diễm Phương miêu tả khoảnh khắc hay tin Ca Ca ra đi đã khiến trái tim cô như bị bóp nghẹt, một cảm giác quá đau đớn, tê liệt khiến cô không thể thở được.
Sự đau đớn đã khiến Mai Diễm Phương bỏ ăn trong vài ngày sau và đã có lúc cô oán trách Trương Quốc Vinh rằng quyết định tự tử thật ngu ngốc, bất công với người ở lại. 8 tháng sau, vào ngày 30 tháng 12, Mai Diễm Phương rời cõi tạm, ra đi theo người anh thân thiết của mình.
Hai tài hoa bạc mệnh đã rời xa chúng ta để đến một nơi nghe-nói-rằng không còn khổ đau. Kiếp người là hành trình đi dần tới cái chết, như Mai Diễm Phương đã hát trong “Tịch Dương Chi Ca”: “Tà dương tưởng như vô hạn hóa ra chỉ trong chốc lát… Như mây kia tan tan hợp hợp, nét mệt mỏi cũng đã hằn trên gương mặt…Vui sướng ngắn ngủi không bao giờ quay lại… Từng được bình yên trong vòng tay anh cùng anh vượt qua gian nan. Cuộc sống bôn ba dần khiến em mệt mỏi. Đường dài gian nan gập ghềnh phía trước chỉ muốn được quay về lúc trước song đã quá muộn.”
Nhưng “Tịch Dương Chi Ca” còn một bản khác cùng giai điệu mà khác lời ca là “Thiên Thiên Khuyết Ca.” Trương Quốc Vinh hát bản thứ hai này. Những ca từ đẹp đẽ làm người viết liên tưởng đến hình ảnh hai người đã khuất đã, đang và sẽ luôn có nhau, dù ở dương gian này hay tầng không gian khác: “Tương lai dù là ngàn ngàn khúc ca ngắn ngủi nhẹ phiêu du trên con đường em đi. Tương lai dù là ngàn ngàn ánh sao lung linh tỏa sáng hơn cả ánh trăng tối nay, đều không thể sánh bằng khoảnh khắc mĩ lệ này, đều không thể làm anh hạnh phúc hơn. Vì có em ở bên cùng anh hòa ca.”
Dù nỗi buồn và trống vắng họ để lại cho người hâm mộ thật mênh mông nhưng những hình ảnh, giọng hát và cả tình tri kỷ của Trương Quốc Vinh-Mai Diễm Phương sẽ còn vọng thiên thu.
Ngay mai, ngày 1/4/2021, tròn 18 năm Leslie Cheung – Ca Ca Trương Quốc Vinh rời xa dương gian.