Tốt cho người khác, cũng phải tốt cho chính mình

Ở Việt Nam có rất nhiều nhóm tình nguyện và các bạn đa số đều rất nhiệt tình. Nhưng chưa nhiều nhóm đầu tư có định hướng để duy trì hoạt động dài hơi, nên sau một thời gian, thường “vấp” phải tình trạng đi xuống, khi các thành viên sáng lập ngày càng bận rộn với các mối quan tâm thường nhật khác.

Tôi nhận ra điều này nhờ kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực gây quỹ và phát triển cộng đồng tại Anh. Qua trao đổi với các bạn bè cùng chí hướng, chúng tôi mong thành lập một tổ chức tình nguyện có khả năng gây quỹ cho các hoạt động, để trước mắt, có thể "tự nuôi" mình không bị chết yểu. Đồng thời, hỗ trợ các nhóm tình nguyện có mục đích tốt đẹp khác nếu đủ khả năng.

Ý tưởng này đã được nảy sinh như thế nào?

Hồi đó, tôi tham gia diễn đàn Trái tim Việt Nam và thường trao đổi thông tin ở box Mỹ thuật. Ban đầu, một thành viên post lên những bức tranh bạn vẽ và nói muốn bán để lấy tiền ủng hộ người nghèo. Tôi thấy ý tưởng rất hay và góp ý rằng, cần phải làm điều đó một cách có hệ thống, chẳng hạn như: Xác định bán tranh như thế nào, sử dụng số tiền ra sao, hỗ trợ những thành phần nào… tất cả phải có kế hoạch cụ thể.

Sau đó, một số thành viên khác cũng chia sẻ suy nghĩ tương tự. Khá nhiều người có ý định làm từ thiện, nhưng cũng chưa biết làm thế nào, vì "cho tiền thì cũng chỉ cho được 1,2 lần, mà lại cảm thấy hơi thiếu trách nhiệm". Qua bàn luận, chúng tôi nảy ra ý định sẽ dùng thời gian rỗi để làm ra các sản phẩm bán lấy tiền dành cho các hoạt động cộng đồng. Tôi đề xuất làm các đồ thủ công mỹ nghệ và thời trang. Ưu điểm của sự lựa chọn này là phù hợp với sở thích và năng lực của các thành viên buổi mới đầu, vốn đầu tư không cần nhiều và có khả năng luân chuyển nhanh. Và mọi người đều hào hứng nhất trí.

Tên ban đầu của nhóm là: “Cộng đồng tình nguyện viên online làm việc vì mục đích từ thiện”. Vậy mục đích chính là gì?
 

Mục tiêu số 1 là gây quỹ, tất cả các hoạt động khác đều vây quanh điều đó. Khi đi đến quyết định thành lập Big Heart, chúng tôi thảo luận rất nhiều về thế nào là tình nguyện? Tôi sợ nhất khái niệm tình nguyện theo nghĩa cổ điển… có vẻ hơi nặng về phần phong trào, mà thậm chí đôi khi còn gây phiền toái cho người được giúp đỡ. Nhu cầu của những đối tượng cần giúp đỡ hiện tại rất khác nhau. Mình không có thời gian và điều kiện để hiểu nhu cầu thực tế của họ, thì tốt nhất là làm hoạt động gì đó dài hơi, để kết quả của nó tác động trở lại.

Ngoài ra, tôi quan niệm, làm tình nguyện tốt cho người khác, nhưng cũng phải tốt cho chính mình. Bản thân mình cũng phải lớn lên, phải vững thì mới giúp được người khác. Chúng tôi chủ trương tạo ra một môi trường để ngay cả những người tham gia cũng được rèn giũa và khẳng định mình.

Có điều thuận lợi là thành viên ban đầu trong nhóm đa số là dân Mỹ thuật, amateur có, pro có… Công việc gần với ngành nghề của họ nên dù bận, mọi người vẫn có thể kết hợp hiệu quả. Sản phẩm bán ra, lãi thu được dùng để giúp đỡ cho những người khác, sẽ duy trì được hoạt động lâu dài hơn và có ý nghĩa hơn là việc đi xin tài trợ, quyên góp để làm từ thiện. Big Heart bắt đầu từ hoạt động tương đối hẹp, chỉ về thiết kế, hiện tại đã mở ra những mảng chuyên môn hơn: như tổ chức sự kiện, CLB người mẫu, marketing…

Gắn bó lâu dài với hoạt động cộng đồng, chị có những kỷ niệm nào đáng nhớ?

Chúng tôi bàn bạc online từ tháng 1/2003, đến đầu tháng 4/2003 thì chính thức thành lập với gần 30 người, chủ yếu là du học sinh Việt Nam. Cái tên Big Heart là do bạn Thuỳ Linh đề xuất, lý giải ngộ nghĩnh được đa số thành viên nhất trí là “chúng ta đều là những người có trái tim to”.

Tháng 6/2003, Big Heart có cuộc hẹn gặp một nhóm tình nguyện ở Việt Nam, để trao 3 triệu đồng quyên góp làm chương trình dạy vẽ cho trẻ em nhiễm chất độc màu da cam. Hôm đó, khoảng 5 đại diện của Big Heart tại Việt Nam gặp 7,8 đại diện của nhóm kia. Khi trao tiền xong, các bạn nhóm kia hỏi “Trưởng nhóm Big Heart tên thật là gì?”. Trả lời: “Không biết”. “Học trường nào, bao nhiêu tuổi?” Cũng “Không biết”. Quả thật là chúng tôi sinh hoạt đã lâu nhưng chỉ trao đổi qua nick trên diễn đàn. Khi về, mọi người đều ngạc nhiên, tự hỏi tại sao mình có thể nói chuyện với nhau lâu thế, thậm chí nhận tiền của nhau để trao tặng “hoành tráng” như thế mà đến tên của nhau cũng còn chưa biết.

Cũng thời gian đó, tôi gửi đồ xách tay một loạt mỹ phẩm sale-off về cho các bạn cùng nhóm bán, lấy tiền chênh lệch để xung quỹ. Sau này, nhiều bạn trêu “Tôi chẳng hiểu bà thế nào, tự nhiên gửi đồ cho chúng tôi, nhỡ chúng tôi xù thì làm sao". Tôi cũng buồn cười, “Chẳng hiểu các bà thế nào, tự dưng nhận đồ của người ta, bán đi rồi cầm tiền cứ như đương nhiên”. Những chuyện vui như vậy để lại nhiều dấu ấn, vừa buồn cười, vừa trẻ con, vừa chuyên nghiệp.

Làm tình nguyện, dù sao cũng chỉ là công việc phụ, đặt sau những nhiệm vụ chính yếu của mình. Dành rất nhiều tâm huyết cho hoạt động này, có bao giờ chị cân đo những được – mất?

Cái gì cũng có mặt 2 mặt. Nhưng, với tôi, và có lẽ với đa số các thành viên Big Heart, những tác động tích cực nhiều hơn phần ảnh hưởng tiêu cực. Qua Big Heart, tôi khám phá và rèn luyện thêm nhiều những kỹ năng cần thiết cho công việc và cuộc sống. Big Heart cũng đem đến cho tôi những người bạn thú vị mà có lẽ sẽ còn gắn bó lâu dài đến hàng chục năm nữa. Và, đặc biệt, đôi khi chúng tôi còn nhận được những sự giúp đỡ vô tư, nhiệt tình đến bất ngờ.

Khi tổ chức bộ sưu tập thời trang đầu tiên của nhãn hiệu Big HEART, chúng tôi muốn chụp ảnh các bộ sưu tập nhưng thành viên trong nhóm thì không phải “dân ảnh”. Thế là Thắng win_arc trong nhóm tôi đánh liều nhờ vả đến nhóm “Photo World”. Chủ nhật chụp thì Thứ sáu mới đề xuất yêu cầu trên website www.photoworld.com.vn. Thế mà tối Thứ bảy, gần 10 nhiếp ảnh gia đến họp mặt gặp gỡ và rồi đã trở thành những người bạn giúp đỡ vô tư và thường xuyên. Những cái tên khá nổi như Nason, Minh Trí, Jundat, Đặng Kỳ Thanh, Thanh Hải… đã giúp cực kỳ vô tư. Các người mẫu cũng vậy, không được một đồng thù lao nào nhưng sẵn sàng đứng lên, ngồi xuống hàng giờ, tạo dáng để chụp ảnh. Chúng tôi cũng chẳng hiểu được sao mình may mắn, được giúp đỡ nhiệt tình vậy…