Khi làng thời trang vẫn đang quay cuồng trong những bài viết ngợi ca những gương mặt mới Raf Simons rồi Hedi Slimane; khi tiếng vỗ tay kèm dư vị của những ly champagne chúc mừng cuộc đại cải tổ của những thương vụ mercato thành công ở PPR với hai nhãn hiệu Saint Laurent Paris và Christian Dior vẫn còn vang vọng thì làng thời trang lại rung động trước một cuộc ra đi mà ngay cả những nhân vật thạo tin nhất cũng không thể ngờ tới. Đó là cuộc chia tay của người hùng của làng mốt, người có công vực dậy thương hiệu Balenciaga: Nicolas Ghesquière.
Nicolas Ghesquière
Thời trang luôn dành cho Nicolas Ghesquière rất nhiều những tên gọi ưu ái. Người ngợi ca anh bằng cách gọi anh là Grand – ông lớn. Người gắn cho anh mệnh danh Hoàng tử của thời trang. Nhưng sau tất cả những gì Nicolas Ghesquière đã cống hiến cho thời trang đương đại nói chung và Balenciaga nói riêng, tôi thích cách ví von của tờ HuffPost hơn cả. HuffPost đã gọi anh là người hùng. Vâng, Nicolas Ghesquière là một người hùng, một người hùng không khoác trên mình bộ áo choàng cũng chẳng cầm trên tay cây thượng phương bảo kiếm như các chiến binh cổ đại nhưng lại chinh phục cả làng thời trang và đưa Balenciaga từ chỗ sống lay lắt nhờ vào doanh thu từ nước hoa trở lại đỉnh cao vinh quang với nguồn lợi nhuận khổng lồ và đầy ảnh hưởng trong thế giới thời trang.
Truyền thông, ngoại trừ những cây viết đình đám được mời đến các show diễn của Balenciaga, phần nhiều không mấy biết đến Nicolas Ghesquière.Bởi anh là một người rất kín tiếng, cẩn trọng trong phát ngôn và gần như tránh xa khỏi giới truyền thông. Người ta chỉ nhìn thấy anh xuất hiện vài phút khi show diễn kết thúc, lặng lẽ chào và cảm ơn giới mộ điệu. Còn sau đó, Nicolas Ghesquière gần như mất tích. Anh tránh xa những ồn ào để sống trọn trong thế giới của đam mê và sáng tạo của riêng mình.
Nicolas Ghesquière sinh năm 1971, ở ngoại ô thành phố Lille nhưng tuổi thơ lại gắn với Loudun, một thị trấn cổ của vùng Loire, trong ngôi làng Saumur – nơi nuôi dưỡng những giấc mơ thời trang của người đàn bà huyền thoại Coco Chanel. Không biết có phải bởi vậy mà Nicolas Ghesquière mê thời trang từ nhỏ, sống lặng lẽ trong niềm đam mê với vải vóc, những cây bút chì, chỉ và kéo. Năm 15 tuổi, anh thổ lộ giấc mơ thời trang với cha mẹ. Bố anh gật đầu tán thành và giúp con trai viết những bức thư gửi đến một vài nhãn hiệu thời trang. Điều kỳ diệu đã xảy ra. Mùa hè năm đó, trong khi chúng bạn bằng tuổi anh vẫn mải mê với những trò khẳng định cái tôi nhí nhách, anh đã có một tháng đầy ý nghĩa tại nhà mốt Agnes B. và bước những bước đầu tiên vào thế giới thời trang chuyên nghiệp.
Như một định mệnh, cũng mùa hè năm sau, năm 16 tuổi, anh nhận được lời mời làm việc cho nhà thiết kế Corine Cobson. Nicolas Ghesquière tuyên bố sẽ nghỉ học để được làm việc toàn thời gian cho Corine Cobson và bị cha mẹ phản đối một cách kịch liệt. Năm 18 tuổi, sau khi tốt nghiệp trung học theo đúng nguyện vọng của cha mẹ, anh xách vali rời Loudun để đến Paris bất chấp tiếng than khóc của mẹ và sự phản đối của cha. Sau này, trong một bài phỏng vấn trên New York Times, anh từng kể, lúc đó anh chỉ có $500 và mẹ anh vì quá thương con nên đã dúi vội cho anh chiếc thẻ tín dụng để phòng trường hợp khẩn cấp.
Paris chào đón anh bằng một hợp đồng hai năm làm việc với Jean Paul Gaultier, rồi sau đó là Trusardi và Mugler. Năm 1997, định mệnh đưa Nicolas Ghesquière đến nhãn hiệu Balenciaga, một nhãn hiệu từng được coi là đối thủ của Chanel và Christian Dior ở thập niên 50 nhưng đang sống lay lắt nhờ vào doanh thu từ nước hoa và những bộ đầm cho các bà góa Nhật Bản. Balenciaga trước khi Nicolas Ghesquière gia nhập là vậy, trì trệ và thoi thóp. Nicolas Ghesquière từng tâm sự trên Télégrama rằng khi biết anh quyết định làm việc cho Balenciaga, bạn bè anh tất thảy đều chế diễu và cho rằng anh sẽ chẳng làm dược gì ở đó bởi Balenciaga đã không còn tồn tại. Nhưng với Nicolas Ghesquière thì Balenciaga là một nhãn hiệu đặc biệt và anh nhận thấy mình có sự mệnh phải đem danh tiếng và vầng hào quang trở lại cho nhãn hiệu từng có quá khứ rất huy hoàng này.
Nicolas Ghesquière đã thực hiện những điều vượt xa lời hứa ban đầu của mình. Còn Balenciaga như chết đuối vớ được cọc. Ngay bộ sưu tập đầu tiên, anh đã tạo nên một tiếng vang với những nhận xét đầy mỹ từ dành cho Balenciaga. Cái tên Balenciaga không chỉ xuất hiện lại trên bản đồ thời trang cao cấp mà từ một nhãn hiệu gần như bên bờ vực phá sản, anh đã vực nó thành một trong năm nhãn hiệu ảnh hưởng nhất của thời trang đương đại. Mùa mốt này qua mùa mốt khác, mỗi bộ sưu tập của Nicolas Ghesquière đều được Harpers Bazaar ví với những sự kiện và những chiếc túi mà Nicolas Ghesquière tạo ra đều như những thứ bùa mê, những con virus không chủng ngừa tấn công giới mộ điệu.
Mẫu túi Padlock kinh điển do Nicolas Ghesquière thiết kế
Triết lý sáng tạo của Nicolas Ghesquière là sự tổng hòa nhiều yếu tố đương đại và cả quá khứ. Nicolas Ghesquière là một fan cuồng nhiệt của đạo diễn Georges Lucas và tác phẩm kinh điển “Chiến tranh giữa các vì sao” nên không gì lạ khi anh đưa vào những sáng tạo của mình yếu tố viễn tưởng nhưng trộn vào đó những lối tư duy tự nhiên. Anh cũng lồng ghép chất couture kinh điển của tiền bối Cristóbal Balenciaga để xóa nhòa những ranh giới giữa couture và thời trang đường phố. Anh càng khiến người ta phải ngạc nhiên khi dung hòa đến khó tin giữa những giá trị xa xỉ với tinh thần thể thao khỏe khoắn, những hà khắc của giới tư sản với sự phong phú của số đông … Anh đã tạo nên những phép cộng và hoàn thiện những mảnh ghép tưởng chừng không bao giờ thực hiện được bởi những đối lập khó có thể cân bằng.
Và sau 15 năm gắn bó ấy, Nicolas Ghesquière đã quyết định ra đi, một quyết định mà ngay cả những nhân vật thạo tin nhất của làng thời trang cũng bất ngờ và sửng sốt. Vẫn kín đáo và kiệm lời như bản tính vốn có, chẳng ai biết nguyên nhân vì sao Nicolas Ghesquière ra đi, cũng chẳng ai biết dự định tương lai của anh. Thời trang chỉ phong phanh phỏng đoán bước ngoặt sắp tới của anh chắc vẫn gắn với thời trang. Bởi khi được hỏi “Anh có thể như Karl Lagerfeld, làm những điều khoác ngoài thời trang?” và “Anh có thể từ bỏ thời trang?”, anh đã trả lời: “Không. Không bao giờ. Tôi sẽ chỉ làm những điều liên quan đến thời trang”.
Hoàng Lâm (theo Sành điệu)