Ngứa da đầu là triệu chứng thường gặp ở nhiều người, ngứa da đầu có thể là biểu hiện của một nguyên nhân tại chỗ hoặc do yếu tố bên trong. Tuy ngứa da đầu không nguy hiểm nhưng nó gây cảm giác khó chịu, nhất là khi tiếp xúc, làm việc với người khác, làm ảnh hưởng đến công tác, cũng có thể gây mất ngủ dễ đưa đến suy nhược thần kinh. Hiểu biết chứng ngứa da đầu sẽ giúp ta chọn lựa và mua một số dầu gội đầu thích hợp, phương pháp điều trị đúng đắn và phần nào giúp bạn hạn chế ngứa. Dưới đây là một số triệu chứng và bệnh thường gây ra ngứa da đầu.
Gàu (Dandruff)
Là thủ phạm gây ra ngứa da đầu nhiều nhất. Gàu là do tế bào chết ở da đầu bong ra, thường gặp từ tuổi dậy thì do có ảnh hưởng của nội tiết tố, khi gặp môi trường thuận lợi như khi nhiễm nấm, ví dụ nấm Pityrosporum ovale hoặc do nhiễm trùng hay môi trường da đầu ẩm ướt, nhiều mồ hôi, hoặc dùng xà bông cục, dầu gội “dỏm” để gội đầu… sẽ gây nên triệu chứng ngứa.
Trong trường hợp bị gàu, chỉ cần chọn lựa dầu gội đầu thích hợp là sẽ giải quyết được chứng ngứa. Muốn biết được điều này chỉ cần gội đầu 2 lần, lần gội đầu kéo dài khoảng 5-10 phút, sau đó xả nước sạch và gội lại lần thứ nhì.
Gội xong dùng móng tay cạo trên da đầu, nếu dầu gội đầu tốt thì da đầu không thấy rát và không có gì bám vào móng tay, còn nếu gặp loại “dỏm” thì sẽ đóng ít bợn trắng.
Hiện tại trên thị trường có nhiều dầu gội đầu có tác dụng làm sạch gàu, diệt nấm như: Nizoral, Haicneal (Ketoconazole); Selsun (Selenium – Sulfate)… Dầu gội đầu này chỉ nên dùng trong thời gian ngắn, sau khi đã ổn định rồi thì nên dùng củng cố, duy trì.
Bình thường có thể dùng dầu gội đầu có chứa chất chống gàu Zinc Pyrithione (ZPT) như Head and Shoulders, Pantene… Tùy theo tình trạng dơ hoặc tóc bị ô nhiễm với khói bụi nhiều hay ít, có thể gội đầu mỗi ngày, hoặc 2-3 lần mỗi tuần.
Viêm da tiết bã (Seborrheic Dermatitis)
Thường gặp ở người ra nhiều chất nhờn, da mặt, da đầu hay bóng loáng. Ngoài ngứa ở da đầu còn bị đỏ ngứa và đóng ít vảy ở vùng da mặt, vùng ngực. Có nhiều nguyên nhân gây ra, thường gặp nhất là do chủng nấm Pityrosporum.
Chữa trị bằng cách dùng các loại thuốc gội đầu đồng thời để rửa các chỗ bị bệnh khác như ở mặt, ngực, sau đó rửa lại với nước. Bôi Ketoconazole (Nizoral, Dezor). Tránh thức ăn có nhiều chất béo, ngọt, tránh nắng nóng.
Viêm nang lông
Đây là một bệnh vừa do dị ứng, vừa do nhiễm trùng. Triệu chứng thường gặp là nổi lên những cục sẩn đỏ nhỏ, đóng ít vảy hoặc rịn ra chút chất dịch rất ngứa. Ngoài vị trí ở da đầu còn gặp ở mặt, nách, lông, bộ phận sinh dục.
Để trị bệnh này cần phải tìm ra nguyên nhân gây ra dị ứng và tránh đi thì sẽ giảm bệnh được lâu dài. Bệnh này thường hay “kén” dầu gội đầu, có người thích hợp loại này, có người thì loại khác.
Ngoài việc chọn lựa dầu gội đầu còn cần thêm thuốc bôi kháng sinh tại chỗ và thuốc uống toàn thân như thuốc kháng sinh, thuốc chống dị ứng thích hợp.
Do nấm
Thường gặp do nấm Trichophyton. Trên da đầu có mảng da đỏ, có khi có mụn nước, mụn mủ, tiết dịch, đóng vảy, rất ngứa. Có người bị đứt tóc hoặc rụng tóc. Cần phải xét nghiệm nấm trước khi điều trị. Điều trị với thuốc chống nấm như Lamisil, Sporal, Griseofulvin, có khi phải cạo trọc đầu mới khỏi.
Á sừng (Parakeratoris)
Á sừng là triệu chứng của một bệnh nào đó, nguyên nhân phức tạp, có thể là do nhiễm trùng. Da đầu thường đóng nhiều lớp vảy dày, dính, việc chọn dầu gội đầu phải cần đến loại bong vảy mạnh như Polytar, Kertyol.S… Ngoài ra có thể dùng thuốc kháng sinh, thuốc chống ngứa thích hợp.
Vảy nến
Đây là bệnh có tính chất toàn thân, vì ngoài vùng da đầu ra người bệnh còn có triệu chứng ở vùng da khác. Triệu chứng là có mảng da đỏ đóng nhiều lớp vảy, đặc điểm là vảy thường rớt ra trên giường sau một đêm ngủ dậy. Bệnh này có nguyên nhân phức tạp, ngoài việc dùng dầu gội đầu làm bong lớp sừng mạnh như Polytar, Fongytar, còn cần kết hợp điều trị toàn thân.
Tuổi già
Ở một số người già có bệnh ngứa da đầu kèm theo ngứa toàn thân. Loại ngứa này thường không có triệu chứng gì, chỉ thấy người bệnh ngứa gãi đến trầy da tróc vảy. Các loại dầu gội thường không đem lại hiệu quả gì nhiều.
Chí da đầu
Chí là loại ký sinh sống bám trên da đầu và hút máu để sống. Chí dễ lây từ người này sang người khác, người có chí ở da đầu thì ngồi đâu cũng gãi. Khi nhìn trên tóc và trên da đầu sẽ thấy trứng chí màu trắng bám trên tóc và có chí di chuyển trên da đầu. Trong trường hợp này chỉ gội đầu băìng thuốc diệt chí là đủ. Ở thị trường có thuốc gội đầu trị chí rất hiệu quả. Cần gội đầu cho tất cả mọi người trong gia đình hoặc tập thể.
Bệnh lý từ bên trong
Một số bệnh bên trong cũng gây ngứa da đầu như bệnh tiểu đường, bệnh gan mật.
Tâm lý thần kinh
Đây là loại “ngứa giả tạo” chỉ gặp trong lúc suy nghĩ, căng thẳng tập trung. Ngoài gãi da đầu còn có vò tóc trong thời gian ngắn. Loại này không cần dùng thuốc gì, chỉ cần “chỉnh đốn” lại thần kinh là đủ.
Nói tóm lại, ngứa da đầu là do nhiều nguyên nhân chứ không phải đơn thuần là do bị nấm như nhiều người lầm tưởng. Cần phải đi khám bệnh khi tình trạng ngứa kéo dài, nhất là người lớn tuổi.
