Có một bài học làm cha mẹ mà tôi tuyệt đối tin tưởng, đó là câu nói của tác giả người Nhật Bản Ibuka Masaru trong cuốn sách “Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn”: “Thứ duy nhất mà cha mẹ cần làm đó là hãy dành nhiều thời gian hơn để yêu thương con”.
“Nhiều thời gian hơn để yêu thương con” ư? Chẳng phải là chúng ta đang dành trọn thời gian và sức lực của mình để mang đến cho con những gì tốt nhất sao? Chúng ta làm thêm giờ, ưu tiên các cuộc hẹn với đối tác và khách hàng, đi công tác gần xa… tất cả là để đảm bảo thu nhập ổn định, đủ để con được học trường tốt, đi du lịch nước ngoài, mặc quần áo hàng hiệu, sở hữu những món đồ chơi đắt tiền… Tất nhiên, điều đó đồng nghĩa với việc mỗi ngày trôi qua trong sự cuống cuồng, vội vã và vô số những tiếng giục giã, mắng mỏ, càu nhàu, than phiền, thở dài. Thời gian đối với những ông bố bà mẹ có con nhỏ luôn là thứ xa xỉ, bởi vì chúng ta đang dùng thời gian đó để “sống vì con” chứ không phải “sống cùng con”.
Tôi nhớ mãi một bài viết có tên “10 phút kì diệu” của một người mẹ. Chị chia sẻ một bộ phim tài liệu về việc điều trị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHA – Attention-deficit hyperactivity disorder) cho trẻ mắc bệnh ở Đan Mạch. Trong một lộ trình điều trị kéo dài từ 4 đến 8 tuần, “liều thuốc” đầu tiên và quan trọng nhất mà các bác sĩ yêu cầu cha mẹ có con mắc bệnh phải thực hiện đó là thực-sự-dành-cho-con-10-phút-mỗi-ngày. Đó là khoảng thời gian mà bố mẹ phải gạt bỏ mọi thứ, dành trọn tâm trí, trái tim và cả đam mê của mình để ngồi xuống chơi cùng con, giúp con thư giãn, tập trung vào một việc gì đó. Bộ phim khép lại bằng những giọt nước mắt ở đúng khoảnh khắc nhiều bậc phụ huynh nhận ra mình đã không hiểu gì về thế giới của con và 10 phút kì diệu thực sự đã giúp con họ giảm hẳn các dấu hiệu của bệnh sau 8 tuần điều trị, chứ không cần đến bất kì loại thuốc đặc trị nào.
Cách đây ít lâu, một người bạn gửi cho tôi đoạn clip kể lại câu chuyện cậu bé Noah muốn mời mẹ đến xem vở kịch mà cậu biểu diễn ở trường. Người mẹ một nách hai con, cả ngày bù đầu với hàng tỉ công việc, từ bỉm sữa đến công sở, thậm chí không đủ thời gian để dừng lại nghe hết câu chuyện mà cậu con trai muốn nói. Noah đã quyết định làm hết các công việc nhà mà mẹ vẫn phải làm. Mỗi khi hoàn thành một phần việc, cậu ghi lại số thời gian đã dùng, cho đến khi có đủ 120 phút – là độ dài vở kịch mà cậu sẽ diễn. Noah đã tìm cách “mua” thời gian của mẹ để “mẹ có thể đến buổi biểu diễn của con”. Đoạn video cũng kết thúc bằng những giọt nước mắt đầy ngỡ ngàng của mẹ Noah.
Tôi thấy hình ảnh của mình trong những thước phim và câu chuyện đó. Những buổi sáng cáu kỉnh giục con “nhanh lên đi”, những buổi chiều hứa đón con đúng giờ rồi thất hứa, những buổi tối chỉ muốn nhanh chóng “tống” con lên giường để mình còn làm việc…
Tôi hiểu ra rằng, dành thời gian cho con thực ra không phải là việc bạn có thể cho con bao nhiêu tiếng mỗi ngày, mà là bạn sử dụng nó như thế nào. Vì thế, dù chỉ 10 phút mỗi ngày nhưng thực sự chất lượng thì đó chính là món quà tuyệt vời nhất mà bạn có thể dành cho con.
Và đây là những lời khuyên giúp bạn có thể dành tặng cho con 10 phút kì diệu mỗi ngày.
10 phút chào buổi sáng
Một ngày mới của con sẽ tuyệt vời hơn nếu được bố mẹ đánh thức bằng một cái ôm thật chặt, những nụ hôn thật kêu lên trán và lắng nghe lời thủ thỉ của con về giấc mơ đêm qua… Bố mẹ có thể cùng con tập những bài thể dục vui nhộn với âm nhạc hay đọc một cuốn sách mà con yêu thích. Những cử chỉ âu yếm và lời nói ngọt ngào của bố mẹ mỗi sáng luôn là chất xúc tác hoàn hảo giúp con khởi đầu ngày mới sảng khoái và nhiều tiếng cười.
10 phút sau khi tan trường
Mọi em bé đến trường đều có một ước mơ vô cùng giản dị: được bố mẹ đón sớm, hoặc ít ra là đúng giờ. Và niềm vui không gì sánh được của con chính là được ùa vào lòng bố mẹ sau mỗi giờ tan trường. Vì thế, nếu có thể, hãy dành sự ưu tiên cho việc đón con vào mỗi buổi chiều.
10 phút sau khi tan trường là lúc bạn có thể cùng con chơi một trò chơi mà con yêu thích ngay tại sân trường, cùng con chia sẻ những điều vui vẻ mà con trải qua trong ngày… Hãy thay đổi câu hỏi quen thuộc: “Hôm nay con đi học có vui không?” bằng một câu cụ thể hơn như: “Điều gì khiến con vui/buồn nhất hôm nay? Con chơi với bạn nào? Con ngồi cạnh bạn nào lúc ăn trưa? Cô giáo của con hôm nay mặc áo màu gì?”… Những câu hỏi thể hiện sự quan tâm của bố mẹ tới cảm xúc và trải nghiệm của con ở trường sẽ giúp trẻ cởi mở và tự tin chia sẻ hơn.
Đây là khoảng thời gian cực kì hiệu quả để bố mẹ thấu hiểu những khó khăn mà con đang trải qua ở trường, một cách thật đơn giản để tình cảm gia đình gắn bó bền chặt.
10 phút trước khi đi ngủ
Trong một bài báo có tên “10 phút quan trọng nhất trong ngày của trẻ” đăng trên tạp chí chuyên về tâm lý học Psychology Today, tiến sĩ Kenneth Barish – tác giả của cuốn sách “Pride and Joy: A Guide to Understanding Your Child’s Emotions and Solving Family Problems” (Sự kiêu hãnh và niềm vui – Con đường để hiểu cảm xúc của con và giải quyết mâu thuẫn gia đình) từng giành giải thưởng Sách quốc tế năm 2013 cho rằng: “10 phút trước khi đi ngủ là 10 phút quan trọng nhất trong một ngày của trẻ”. Ông khuyên các bậc cha mẹ nên dành 10 phút này để trò chuyện với con, lắng nghe và giải quyết những mâu thuẫn, hiểu lầm trong ngày bằng những lời thủ thỉ ấm áp. Điều này thực sự giúp những tổn thương mà trẻ gặp phải nhanh chóng được chữa lành, trẻ được thư giãn và có giấc ngủ tốt hơn. Những thói quen trước giờ đi ngủ như đọc sách, massage hay hát ru cho con cũng là điều tuyệt vời mà bố mẹ nên làm trong 10 phút kì diệu này.
Đừng bỏ lỡ những dịp đặc biệt
Bạn không thể dùng tiền để mua được khoảng thời gian mà các con đang lớn lên, nó trôi qua rất nhanh và không bao giờ quay trở lại. Vì thế, đừng bỏ lỡ những cột mốc quan trọng của con, những khoảnh khắc mà con thực sự cần có sự hiện diện của bạn để được khích lệ, động viên, vui sướng và tự hào với những trải nghiệm đáng nhớ trong cuộc sống của con. Buổi biểu diễn đầu tiên của con, trận thi đấu thể thao cuối cùng ở bậc tiểu học, buổi triển lãm mà con mong chờ nhất… Hãy ở bên con vào những khoảnh khắc đặc biệt đó để con cảm nhận được rằng, với bạn, con chính là điều đặc biệt và quan trọng nhất.
10 phút chỉ là một góc vô cùng bé nhỏ trong quỹ thời gian làm cha mẹ của mỗi chúng ta, nó có thể được bớt ra từ một buổi nhậu, từ một trận tennis sau giờ làm của bố, từ một buổi shopping hay tập yoga của mẹ… nhưng lại mang đến những trải nghiệm cảm xúc vô cùng tuyệt vời cho trẻ, đó chính là cảm giác được lớn lên cùng bố mẹ!
