Theo nghiên cứu khoa học, khi học tiếng
Anh, nếu trẻ được luyện tập hoặc nhận được sự giúp đỡ từ cha mẹ sẽ có kết quả
học tập tốt hơn hẳn so với các bạn cùng học. Tuy nhiên, rất nhiều cha mẹ có băn
khoăn là làm thế nào để học tiếng Anh cùng con hiệu quả vì không phải bậc cha
mẹ nào cũng có khả năng tiếng Anh tốt hoặc biết giúp con đúng cách.
Từ kinh nghiệm giảng dạy của bản thân,
tôi muốn chia sẻ với các bậc cha mẹ một số điều cần lưu ý khi giúp con học tiếng Anh
ở nhà.
Không nói lẫn tiếng Việt và
tiếng Anh
Là một giáo viên tiếng Anh, tôi gặp trường hợp này hàng ngày,
không chỉ với phụ huynh mà ngay cả giáo viên cũng mắc sai lầm
này. “Apple là gì?”, “Cái giường tiếng Anh là gì?”… Việc bạn nói lẫn ngôn ngữ mẹ
đẻ trong quá trình dạy tiếng Anh
cho con sẽ gây cản trở trong việc cảm thụ ngôn ngữ thứ hai của trẻ, và tạo một thói
quen xấu cho con khi nói tiếng Anh. Nếu việc này kéo dài sẽ dẫn đến hậu quả là
con bạn sẽ không phân biệt được khi nào nên nói tiếng Anh và khi nào nên nói
tiếng Việt.
Không ép trẻ
Thay vì việc ép trẻ học hãy tạo hứng thú
cho trẻ để trẻ thích học hơn. Việc gợi hứng thú cho trẻ có thể bắt đầu
bằng cách dạy thứ mà trẻ thích và vào thời gian mà trẻ thích. Mỗi trẻ có một sở
thích riêng, có trẻ thích con vật, có trẻ thích cây cỏ, ô tô hoặc máy bay, tầu
hỏa… Là cha mẹ, hơn ai hết, bạn là người hiểu rõ con mình thích gì và có thể
bắt đầu từ những cái con mình thích nhất.
Thời lượng phù hợp
Ở mỗi một độ tuổi, trẻ có một thời lượng
tập trung nhất định. Quá ngưỡng đó, trẻ khó có thể tập trung. Khi lên kế hoạch
dạy con, bạn nên biết điểm dừng. Nguyên tắc: Dừng trước khi con chán. Theo
nghiên cứu của Tiến sĩ giáo dục trẻ em Kenneith E. Moyer, đối với trẻ dưới 5 tuổi,
mỗi một lần học không nên quá 30 phút, mỗi hoạt động không nên kéo dài quá 15
phút. Nếu bài học có thời lượng dài hơn, thì cứ 30 phút, nên có một thời gian cho trẻ nghỉ hoặc xen kẽ các
hoạt động thể chất như tập thể dục, vẽ tự do…
Học phát âm chuẩn ngay từ đầu
là Bình Minh. Được biết mẹ cậu đã dạy cậu bé rất nhiều tiếng Anh trước khi cậu
bắt đầu lớp học của tôi. Mẹ cậu khoe cậu đã biết được tất cả các từ cơ bản như
màu sắc, số, hình… Ngay buổi học đầu tiên, tôi chỉ vào hình và hỏi: “What color
is it?” Mẹ cậu nhanh nhảu dịch cho con trước khi tôi kịp ra dấu im lặng: “Đây
là màu gì hả con?” Minh rất tự tin: “Màu red phải không cô?” Liên tục trong 5
phút phỏng vấn, con luôn luôn nói lẫn tiếng Việt và tiếng Anh trong câu như vậy.
Và đáng buồn là phát âm các từ của con sai rất nhiều. Với kinh nghiệm giảng
dạy, tôi biết phản xạ âm của con rất tốt, nếu con được dạy phát âm chuẩn ngay từ
đầu con sẽ phát âm chuẩn. Hỏi ra mới biết ở nhà mẹ con dạy tiếng Anh và thường
nói lẫn tiếng Anh và tiếng Việt và rất nhiều từ mẹ không chắc về
phát âm, nhưng con cứ nói na ná là được. Và đây là câu chuyện không chỉ của mẹ
Bình Minh.
Phát âm là một trong những phần quan trọng
nhất khi học tiếng Anh. Nếu phát âm không chuẩn, việc sửa sau này sẽ rất mất
thời gian. Nếu bạn không chắc về phát âm của một từ, đừng bao giờ đọc từ đó cho
con. Tận dụng Youtube, từ điển điện tử, bút nói… là các giải pháp bạn có thể
sử dụng. Khi bạn không chắc
hoặc khi bạn không thể phát âm được từ đó cho con, bật phần âm thanh của từ đó
lên cho con và yêu cầu con nhắc lại.
Không quá chú trọng ngữ pháp
Một sai lầm mà rất nhiều phụ huynh mắc
phải là bắt con học quá
nhiều ngữ pháp và các cấu trúc phức tạp không cần thiết. Ở độ tuổi này mục đích
giao tiếp là quan trọng nhất và khi trẻ có khả năng giao tiếp, ngữ pháp sẽ tự
động đến một cách tự nhiên. Tất cả các kỳ thi Starters, Movers (dành cho độ
tuổi thiếu nhi) đều chấm học sinh dựa trên tiêu chí từ vựng, khả năng giao
tiếp, trình bày khái niệm chứ không tập trung vào ngữ pháp.
tiếng Anh để vào trong năm con tập trung các môn khác” – đó là suy nghĩ của nhiều người và thực tế là cứ vào hè, các phụ huynh
đổ xô cho con đi học các trung tâm tiếng Anh hoặc các lớp tiếng Anh với lý do
như vậy. Vào trong năm nếu con học ở trường công, các con chỉ học ở trường một
tuần 4 tiết, một cô gần 50 học sinh, cho nên việc học gần như là cưỡi ngựa xem
hoa. Sau nhiều năm, tiếng Anh của con vẫn dậm chân tại chỗ hoặc nếu có tiến
triển cũng là rất ít. Tại sao? Vì phụ huynh vẫn chưa hiểu được bản chất của
việc học ngôn ngữ. Ngôn ngữ nếu không luyện tập sẽ bị quên ngay lập tức, và lại
trở về khởi điểm ban đầu.
Nguyễn Thị Hiền
(Chứng chỉ giảng dạy tiếng Anh quốc tế CELTA)
