Haute Couture Thu Đông tiếp tục khẳng định sức mạnh bất khả tuyệt diệt, nhưng không thể phủ nhận nó đang chuyển mình để thích nghi với thời cuộc, thay vì ngạo nghễ chìm đắm trong những cuộc chơi bạt mạng như trước kia.
Cuộc tranh tài gay cấn trên đấu trường ứng dụng
Khởi thủy Couture là nghệ thuật may đo cao cấp – một cách giữ gìn tay nghề thủ công truyền thống giữa vòng xoáy bạo liệt của đại cuộc thời trang vốn đầy rẫy bóng đêm thực dụng và hời hợt. Haute Couture, hơn bao giờ hết cần quay lại với giá trị căn bản của nó: Những tuyệt tác may mặc có thể mặc được. Người ta không thể chi trả cả gia tài để mang về đụn vải làm đẹp gia trang!
Trong cuộc chạy đua này, 3 chiến binh thiện chiến nhất gồm Chanel trong suốt thập kỷ qua, với những kiểu trang phục kinh điển, từng làm nên tên tuổi của các quý bà Coco. Vẫn vẹn nguyên sự cầu kì, tinh tế thượng thừa, những chiếc áo khoác với vải tweed, áo kiểu khoét nhẹ cổ chữ V hay cổ vest, cổ lá sen đậm màu dĩ vãng, quần lưng cao và những chiếc đầm dạ hội suông thẳng mềm mại … Karl quết lên hòa sắc tài tình màu hồng dâu nhạt và xám ghi, thể hiện nét nữ tính dịu dàng của tinh thần Vintage, nhưng vẫn không thiếu vắng hơi thở đương đại cũng như cá tính thanh lịch cố hữu của Chanel.
Cả BST, theo concept của Karl, là trang phục có trong bất cứ tủ quần áo của quý bà quý cô nào, những kỉ vật quá khứ vàng son được lôi ra, làm mới một cách kì công và tinh xảo, để tiếp tục trở thành báu vật phong cách vượt thời gian truyền lại cho hậu thế. BST hứa hẹn sẽ là cú thắng đậm của Chanel, bởi những tạo vật kia chắc chắn sẽ làm hài lòng những vị thân chủ thượng lưu hoài cổ sành sỏi.
Armani Prive có cách tiếp cận tương tự trong BST “Day to night Couture”, với ánh sáng sân khấu chuyển từ màu tươi sáng sang màn đêm huyền bí, đường dây trang phục cũng được sắp xếp theo tuyến tính thời gian, từ những bộ complet ban ngày đến đầm tiệc tối tăng dần cấp độ cầu kì và xa hoa. Vẫn là lụa óng ánh quen thuộc của Giorgio Armani, nhưng với BST này, ông đã tiết chế nhiều hơn về đường cắt ráp, khiến trang phục cực kì nhẹ nhàng và thư thái, mang đến trải nghiệm thoải mái tột bậc cho thân chủ.
Silhouette chính là quần tây ống rộng đi kèm áo kiểu hoặc áo khoác, mang đậm phong cách tối giản vốn có của Armani. Điểm nhấn đắt giá chính là những chiếc mạng che mặt khảm đá quý, khiến các kiều nữ thêm quyến rũ, đồng thời cũng là gia vị Couture được thêm thắt chọn lọc, thể hiện bản lĩnh của một trong những đại thụ Coutureier đến từ Ý.
Tân binh mới trong cuộc đua, Christian Dior với ông – hoàng – tối – giản Raf Simons, đã tiến hành cuộc đại tu ngoạn mục, đẩy thời kì Dior lộng lẫy, kịch tính và siêu lãng mạn của cựu vương Galliano vào quá khứ, khi Raf Simons quyết định thể hiện rõ thái độ với một trong những di sản Couture danh giá nhất hành tinh: “Couture không chỉ dừng ở cuộc chơi phá cách thể nghiệm màu sắc, chất liệu hay hình dáng, nó còn phải được khai thác và không ngừng hoàn thiện kĩ thuật cắt may, cách thức xử lí các đường nét một cách nghệ thuật và tinh tế nhất”.
BST nhận về vô số lời khen ngợi từ giới chuyên môn như cuộc cách mạng về quan niệm Haute Couture, đồng thời đưa Dior Couture trở thành đối thủ cạnh tranh tiềm năng với các thương hiệu đồng đẳng, sau thời gian dài ngập chìm trong những giấc mơ quá đỗi viễn vông của Ngài John đáng mến.
Sẽ tiếc, sẽ buồn, thậm chí thất vọng, nhưng đã đến lúc Haute Couture phải thay đổi để cứu lấy vận mệnh sống còn của bản thân. Chỉ những kẻ biết thích nghi và vượt qua cơn khủng hoảng mới có thể kiêu hãnh giương cao ngọn cờ vinh quang thay vì làm kẻ bại trận bảo thủ suy vong.
Ông hoàng “một màu” và nữ chúa đỉnh Olympia trở lại
Một trong những trường phái Haute Couture thông dụng là trang phục thảm đỏ lộng lẫy. Đây là nhu cầu thực tế của các minh tinh trong lĩnh vực điện ảnh và âm nhạc. Ngược lại, họ cũng là đích nhắm của Haute Couture, bởi đây là cơ hội vàng để giới thiệu và quảng bá sản phẩm cực kì hiệu quả theo tinh thần “win – win”. Trong địa hạt này, sự cạnh tranh gay gắt nhất chính là Elie Saab và Donatella Versace.
Elie Saab không hổ danh ông hoàng của những chiếc evening gown thanh tú, trang nhã và tinh tế. Nếu phải tìm ra điều mới mẻ qua mỗi mùa, có lẽ Elie Saab chỉ thay đổi về màu sắc, vốn cũng là thế mạnh của ông khi những bảng màu của mỗi BST đều vô cùng phong phú và xu hướng, mang đến đa dạng lựa chọn cho diva muốn tỏa sáng an toàn và chân phương trên thảm đỏ. Còn về kiểu dáng, cách xử lí chất liệu, thì những mảnh ren hay lớp đính kết hạt đá tỉ mẩn công phu, những tà váy thướt tha đẹp nao lòng … mùa nào cũng được lặp lại và cải biên đôi chút. Một khi đã tạo được hình ảnh thương hiệu, khó trông mong sự đột phá, dù đôi khi chính Saab cũng chán ngán phong cách “một màu” kinh điển của mình.
Trở lại khách sạn Ritz lừng danh Paris, nơi người anh trai tài năng quá cố Gianni từng trình diễn những BST Haute Couture, nữ thần tóc rắn Donatella đã không giấu tham vọng tái xác lập vị trí của Atelier. Đây cũng là lần đầu tiên Donatella cho trình diễn catwalk thay vì giới thiệu hình ảnh chụp trong studio với các BST trước đây. Lần trở lại của nữ hoàng xem ra ấn tượng và sung mãn hơn bội phần. Các nữ thần tóc vàng sặc mùi dục cảm thời Gianni như đội mồ sống dậy, nện gót sơn dương kiêu hãnh trước ấn triện Medusa quyền năng ma mị, tung tẩy trong những tạo vật rực rỡ màu pastel và hoa văn Hy Lạp cổ đặc trưng nhà Versace. Corset chít eo hay thân áo bằng sợi da tổng hợp in màu được xử lí công phu, thể hiện tài hoa đáng gờm của tập thể nghệ nhân Atelier Versace, thêm thắt trọn vẹn vẻ đẹp nữ chiến binh bước ra từ thân váy voan ánh kim lóng lánh, len lỏi giữa cặp trường túc gọi mời như thách thức sống sượng của nữ chúa đỉnh Olympia. “Sự gợi cảm táo bạo thành Milan đã quay trở lại kinh đô ánh sáng!”.
Tông đồ lãng mạn sót lại & Paris vẫn dung túng những gã điên
Sự lãng mạn điên rồ chưa hẳn đã rời bỏ Haute Couture. Vẫn còn đó những truyền nhân trung thành và những gã điên khao khát bộc lộc ảo vọng siêu việt qua tầng tầng vải vóc với ý tứ thâm sâu, đậm đặc tinh thần phá đến bạt mạng bất kể hậu quả.
Giambattista Valli ra mắt BST đầy chất thơ, mang đến khán phòng khu vườn thượng uyển kì bí mê hoặc, với những khóm hoa xếp bèo tầng kịch tính bung trổ trên thân thể trường túc, tương hợp với chất vải in ấn công phu những hình ảnh tinh tế từ thiên nhiên như cây cỏ hoa lá, điểm xuyết trang sức bằng dây thường xuân vàng đồng và những cánh buồm liêu trai chập chờn trên tóc và khóe môi hàm tiếu, nhắc nhở poster của tác phẩm điện ảnh kinh điển “Sự im lặng của bầy cừu”, nhưng trong hình hài thơ mộng và lãng mạn hơn nguyên tác. Đây là lần thứ ba NTK người Ý trình diễn BST Haute Couture sau khi chính thức gia nhập nghiệp đoàn Couture Paris với tư cách thành viên thường trực. Thông qua màn trình diễn, có thể hy vọng Giambattista sẽ là cái tên hứa hẹn duy trì hoàn hảo cán cân sáng tạo duy mĩ giữa tính thực dụng tối thiểu, bằng bản năng tiết chế vững vàng.
Trong khi đó, gã phá phách Jean-Paul Gaultier được giới chuyên môn nhận định là có màn trình diễn độc đáo và xuất sắc nhất từ trước đến nay, thể hiện đầy đủ tính chất bạo liệt, kịch tính và nghịch ngợm của Coutureier cá tính nhất Paris. Yêu thích tác phẩm “Confession of A Child of the Century” của nhà thơ Alfred de Musset, kể về gã đàn ông sống ở thế kỉ 19 đem lòng yêu diva chỉ thích mặc trang phục nam giới. Kết cấu chính của BST tập trung vào những silhouette sặc mùi đàn ông. Tuxedo, áo khoác đuôi tôm, bộ complet đen tuyền kinh điển, đối lập với lớp voan mỏng tanh gợi dục hay thể thức trang trí Art Deco khá trúc trắc lẫn thách thức bản lĩnh kẻ mặc. Quan trọng nhất vẫn là những bộ corset chóp ngực nhọn hoắt trứ danh trong phiên bản mới bằng sợi da cứng uốn thành khung, thể hiện rõ bản chất phá phách ngẫu hứng tài hoa cực đoan của Jean-Paul với khả năng kết hợp nhuần nhuyễn vẻ đẹp hào nhoáng thần kì thời quá khứ với khí chất đương đại đầy gai góc của punk-rock, vốn là DNA chảy trong huyết quản của gã bạo vương ranh mãnh.
Nếu một ngày, Jean – Paul không điên cuồng nữa, Paris chắc sẽ buồn lắm, và thời trang sẽ chẳng còn gì vui như nó đã từng.
Mỗi Coutureier có lý lẽ lẫn con đường riêng để phát triển và sáng tạo. Không thể chỉ là bài toán thiệt hơn sặc mùi kim tiền như với ready-to-wear, Haute Couture nên là nơi bản năng được đề cao, và kẻ truyền nhân tỉnh táo sẽ biết phải làm gì trước thời cuộc điên đảo, để vừa không là kẻ phản bội quá khứ, nhưng cũng không nên là vị công thần bất lực đứng nhìn di sản suy vong. Bao nhiêu lần được dự báo cái chết, nhưng rõ ràng, Couture vẫn hồi sinh với sức sống dai dẳng trường tồn. Haute Couture vẫn là giấc mơ tinh diệu nhất, nơi sản sinh những ước mơ thắp lửa cho đại cuộc vượt qua màn đêm tăm tối. Bởi thời trang không thể chỉ là lớp da thực dụng thay đổi xoành xoạch mỗi mùa. Đó là những khát vọng siêu nhiên cần được giải phóng, những giấc mơ dẫu khắc khoải đến mấy, cũng cần được bồi đắp để nuôi dưỡng tâm hồn nhân loại.
