Gương mặt tươi tắn, nụ cười rạng rỡ tràn đầy năng lượng là hình ảnh quen thuộc mỗi khi gặp gỡ Founder Fonos Xuân Nguyễn. Khởi nghiệp ứng dụng sách nói Fonos bằng sự kiên trì và máu lửa, Xuân Nguyễn đã có những chia sẻ thú vị với Đẹp về hành trình xây dựng nên một ứng dụng rất được lòng độc giả.
Rất vui khi được trò chuyện cùng chị. Tính đến hiện tại, Fonos đã đi vào hoạt động 3 năm, theo chị sự phát triển này có quá nhanh?
Với tôi, thời điểm xây dựng Fonos cho đến nay không phải là thời gian quá nhanh. Mặc dù mỗi lần nhìn lại tôi đều cảm thấy tự hào về những gì mình đã nỗ lực làm được, nhưng thực tế Fonos chỉ đang phát triển tốt với nguồn lực đang có.
Từ đâu chị có ý tưởng cho Fonos?
Khi bắt tay xây dựng nên ứng dụng Fonos, chúng tôi muốn hướng đến những người mà trước giờ chưa có thói quen đọc sách, hoặc những người bận rộn như mình, không có đủ thời gian cũng như sự tập trung để đọc. Công việc và sự phát triển của bản thân buộc mình phải luôn học hỏi mỗi ngày. Nhờ internet mà tôi đã tiếp cận được nhiều thông tin hơn và nhanh hơn. Vì vậy chúng tôi mong muốn đưa những kiến thức trên trang giấy vào chiếc điện thoại để giúp mọi người có thể tiếp cận chúng ở nhiều thời điểm hơn. Tôi tin rằng với hình thức hiện đại này thì người dùng sẽ đọc và yêu thích con chữ một cách dễ dàng hơn.
Ở thời điểm “chỉ có một bàn tay trắng”, chị có người đồng hành không?
Người đồng hành của tôi từ đầu là chồng tôi – Oscar. Tôi không đi tìm những người có sở thích kinh doanh cùng mình, tôi tìm người hiểu rõ và có kinh nghiệm trong lĩnh vực mà tôi muốn làm. Và Oscar là Co-Founder có đủ yếu tố đó để đồng hành cùng tôi. Mọi người sẽ nghĩ là hai vợ chồng thì dễ nhờ, dễ làm việc với nhau nhưng với chúng tôi thì khác. Oscar sẽ không bao giờ từ bỏ một công việc tốt chỉ vì vợ của mình, mà chính dự án đó đã thuyết phục được anh cùng khám phá và phát triển dự án với tôi.
Tại Fonos, chúng tôi làm hai mảng khác nhau. Tôi nắm về phần bản quyền và sản xuất, xây dựng đội ngũ…, Oscar thì làm mảng công nghệ, xây dựng sản phẩm, chiến lược marketing. Cả hai tập trung hai hướng khác biệt hoàn toàn nhưng lại bổ trợ cho nhau rất nhiều.
Trong thời gian đầu, vợ chồng chị hẳn sẽ gặp nhiều thử thách, có khi nào còn bao gồm cả những bất đồng?
Tất nhiên, khi làm việc sẽ có những quan điểm khác nhau, thường tôi và Oscar sẽ bàn thảo đến cùng để tìm ra tiếng nói chung, hoặc sẽ tôn trọng quyết định của người mà đang nắm mảng đó. Chúng tôi không bao giờ đẩy cuộc nói chuyện sang hướng tiêu cực.
Còn thử thách đầu tiên khi xây dựng Fonos là vấn đề bản quyền. Hai vợ chồng đặt ra mục tiêu chỉ cần lấy được chữ ký 2 nhà xuất bản lớn Việt Nam thì sẽ là một yếu tố để tiếp tục phát triển dự án. Ròng rã 9 tháng trời thì cũng vượt qua được chướng ngại vật đầu tiên này. Trong 9 tháng đó, bản thân tôi cũng rất chật vật, phải bay từ Nam ra Bắc rất nhiều để thuyết phục nhà xuất bản ký bản quyền cho dự án của mình. Sau tất cả sự nỗ lực, cuối cùng cả hai xin được hẳn sự đồng thuận từ 3 Nhà xuất bản, phát súng đầu tiên thành công rồi nên cả tôi và Oscar nhanh chóng chuyển sang những giai đoạn tiếp theo.
Hai vợ chồng làm việc “hợp rơ” như vậy có một phần đến từ tính cách không?
Tính cách quyết định một phần nhưng tôi nghĩ sự trải nghiệm, kinh nghiệm mà cả hai có được trong quá trình làm việc mới giúp thấu hiểu nhau. Nếu tôi gặp và làm việc với Oscar những năm 20 tuổi thì chắc có lẽ cả hai đã xảy ra rất nhiều mâu thuẫn. Thời trẻ thì tôi rất hiếu thắng và không điềm tĩnh như bây giờ, nên đôi khi chuyện làm việc ăn ý với một người không chỉ là về tính cách mà còn là sự “đúng người, đúng thời điểm”.
Nếu “đúng người” rồi, thì trong quá trình làm việc chị thấy mình học hỏi gì từ người cộng sự này hay không?
Rất nhiều là đằng khác. Trong kinh doanh, tôi làm việc nhiều với nam giới và Oscar là một trong những người ảnh hưởng đến cách làm việc của tôi nhất. Tôi nghĩ mình là một người rất quyết đoán, mạnh mẽ, phong thái làm việc rất nam tính, nhưng khi được làm việc cùng với nam doanh nhân thì tôi phát hiện ra “tính nữ” của mình trong kinh doanh luôn thường trực. Và mình hiểu để từ đó phát triển thế mạnh trong tính nữ của mình, đồng thời khắc phục điểm yếu.
Nhưng tính nữ có khi nào lại là điểm bất lợi của phụ nữ trong kinh doanh?
Bất lợi hay thế mạnh là do bản thân người phụ nữ đó vận dụng như thế nào. Vì cùng tính cách đó, có người biết biến thành thế mạnh, nhưng sai chỗ sai thời điểm thì nó lại trở thành rào cản. Trải qua nhiều vấn đề trong công việc, bản thân một nữ doanh nhân sẽ biết được thời điểm nào cần phát huy điểm mạnh ấy. Khi dành thời gian chiêm nghiệm, mọi người sẽ tự hiểu được tính nữ vốn có của mình.
Còn điều gì chị đã học được từ Oscar?
Oscar là người làm việc có tổ chức và cách anh ấy triển khai mọi thứ rất rõ ràng. Oscar có thể diễn tả một cách chi tiết và dễ hiểu những ý tưởng trong đầu anh ấy cho người đối diện. Điều mà tôi học được từ anh là về tư duy cũng như cách giao tiếp truyền đạt với đối phương.
Có lẽ đến 70-80% các cuộc hội thoại của hai vợ chồng chị đều về công việc? Fonos vốn là một phần trong mối quan hệ của hai người, nên khi hai người “enjoy business” cũng là “enjoy relationship”?
Hầu như các cuộc hội thoại công việc chiếm đa số trong những lần nói chuyện giữa tôi và Oscar. Thật ra hai chúng tôi rất thích trao đổi về kinh doanh. Nếu không phải về Fonos thì chúng tôi cũng bàn về kinh doanh nói chung. Nhưng thường sau giờ làm việc, chúng tôi ít khi trao đổi về công việc trừ khi việc gì rất gấp. Chúng tôi thường đi ăn và về nhà xem phim. Cả hai đang trải qua thời gian hạnh phúc trong mối quan hệ của mình khi làm việc cùng tại Fonos và chúng tôi đang bảo nhau là hãy tận hưởng công việc trong giai đoạn này. Tất nhiên trong tương lai sẽ có thay đổi vì tôi và Oscar đều không phải những người nghiện công việc. Chúng tôi muốn dành những năm này để xây dựng nền tảng cho Fonos, sau đó sẽ tính đến những kế hoạch cho gia đình.
Tham vọng của chị trong tương lai dành cho Fonos là gì?
Tôi luôn muốn rút ngắn khoảng cách để người Việt tiếp cận đến những nguồn kiến thức trên thế giới. Không phải ai cũng có thể đọc hiểu tiếng Anh trôi chảy, nên Fonos sẽ là người bạn đồng hành cho độc giả trong việc tiếp cận những nội dung số cập nhật nhất. Chúng tôi phát triển Fonos không chỉ riêng sách nói, mà là một hệ sinh thái về nội dung theo những hình thức khác nhau, như Tóm tắt sách, Thiền, Truyện ngủ, Podcast… Sách nói là sự khởi đầu trước. Ngoài ra, Fonos sẽ luôn tập trung vào phản hồi của người dùng để cải thiện trải nghiệm của họ hơn nữa.
Ngoài Fonos, chị còn có dự định gì khác không?
Chắc là tôi sẽ sinh con vì tôi không nghĩ mình muốn lùi hơn nữa. Trước giờ tôi luôn ưu tiên việc kinh doanh và luôn trì hoãn việc này. Những năm gần đây, bản thân phát hiện ra mình không phải là người mê kinh doanh như tôi nghĩ. Vì khi tôi gặp những người mê kinh doanh thực sự thì tôi thấy mình không giống. Một người bạn đã nói với tôi rằng dù thành công anh ấy vẫn sẽ tiếp tục làm việc sáng đêm và anh ấy còn hình dung về già sẽ chết trên bàn làm việc. Với họ, kinh doanh luôn đặt trên hết tất cả những điều khác. Còn tôi thấy mình yêu thích kinh doanh chỉ vì muốn được tự do. Từ nhỏ tôi luôn nghĩ muốn mua được sự tự do thì phải kinh doanh thành công. Tự do về tài chính, tự do với những quyết định của mình và tất nhiên sự tự do này sẽ đi kèm với trách nhiệm và kỷ luật. Tôi yêu sự nghiêm khắc và rõ ràng mà môi trường kinh doanh đã rèn giũa tôi.
Chị có lời khuyên gì dành cho những bạn nữ đang bắt đầu khởi nghiệp kinh doanh như chị đã từng?
Tôi nghĩ, hãy có một tầm nhìn xa, lên một kế hoạch chi tiết ngắn hạn và chọn người đồng hành kỹ lưỡng sẽ là các yếu tố khởi đầu thành công.
Xin cảm ơn những chia sẻ của chị!