Việc buông một bình luận ác ý hướng đến một ai đó trên mạng xã hội quả là dễ dàng hơn rất nhiều trong thời buổi công nghệ. Hậu quả xấu của việc bắt nạt trên mạng tác động trực tiếp lên nạn nhân, khiến những người bị bắt nạt cảm thấy tự ti, buồn bã, thậm chí những bình luận tiêu cực đó sẽ đeo bám nạn nhân rất lâu trong quá trình trưởng thành. Làm thế nào để con bạn không trở thành một kẻ chuyên bắt nạt trên mạng?
Bắt nạt trên mạng (cyberbully) được định nghĩa bằng việc sử dụng Internet để gây hại hoặc khiến người khác sợ hãi, đặc biệt là bằng cách gửi cho họ những tin nhắn/bình luận tiêu cực. Gen Z thừa hưởng một cuộc sống với nền tảng công nghệ đầy đủ và sớm hơn so với các thế hệ trước. Điều đó đồng nghĩa với việc cuộc sống trực tuyến là một phần không thể thiếu của họ. Vậy nên, thế hệ này cần được giáo dục sớm về hành vi và ý thức sử dụng mạng xã hội. Việc trở thành nạn nhân của một vụ bắt nạt trên mạng đã rất tồi tệ rồi, và còn tồi tệ hơn nếu con bạn chính là thủ phạm của những vụ bắt nạt ấy.
– Trẻ nghĩ rằng những gì chúng đang làm là vô hại hoặc chỉ là trò đùa.
– Chúng đang buồn chán, khó chịu và cyberbully là cách để chúng tìm kiếm niềm vui.
– Cảm thấy quyền lực, nổi tiếng khi cyberbully ai đó, đặc biệt nếu nhiều người thấy việc chúng đang làm thật buồn cười.
– Đôi khi, những đứa trẻ từng bị bắt nạt sẽ có xu hướng bắt nạt lại người khác như một cách đáp trả.
– Tin rằng người đó xứng đáng bị bắt nạt.
– Con sẽ có những thay đổi về hành vi: ngừng sử dụng máy tính khi bạn vào phòng, nhanh chóng thay đổi tab/màn hình.
– Tăng thời gian sử dụng máy tính hoặc smartphone.Tỏ ra lo lắng, lúng túng khi sử dụng các thiết bị trên và có thể trở nên lo lắng, khó chịu, tức giận khi bạn cấm chúng sử dụng.
– Con có những hành vi như: đăng ảnh để khiến ai đó xấu hổ, tạo blog để trêu đùa ai đó, tạo tài khoản giả mạo trên mạng xã hội để chê bai, chế nhạo ai đó.
Làm thế nào để phát hiện ra những dấu hiệu rằng con bạn đang trở thành một kẻ cyberbully (dù rằng nhiều khi chính chúng cũng chưa thể nhận thức được)? Hãy thường xuyên trò chuyện cùng con. Bằng cách liên tục đối thoại với con, bạn không chỉ hiểu rõ hơn về thế giới trực tuyến chúng đang sống, mà còn có thể phát hiện các dấu hiệu cảnh báo rằng hành vi trực tuyến của con đang có vấn đề. Hãy sử dụng những lần đối thoại với con để thảo luận các chủ đề sau:
– Giúp con hiểu sự khác biệt giữa hành vi đùa giỡn vô hại và hành vi xấu tính, cố tình quấy rối gây tổn thương cho người khác. Hãy cho trẻ biết không ai đáng phải hứng chịu những lời lẽ tiêu cực, và dù chỉ là ảo, nhưng tổn thương của nạn nhân là thật, thậm chí còn rất khó hồi phục.
– Tiếp tục nói chuyện với con bạn ở mọi lứa tuổi về điều phù hợp để chia sẻ trực tuyến và những gì không – bao gồm bí mật của bạn bè và thông tin liên lạc cá nhân.
– Dạy con cách đứng lên chống lại bạn bè để ngăn cản các hành vi cyberbully (kể cả khi con hoặc bạn bè là nạn nhân). Giúp con hiểu tầm quan trọng của việc giúp đỡ khi bạn bè bị cyberbully.
– Dạy con cách từ chối tham gia vào những hành động cyberbully. Dạy con thói quen ngừng lại một phút trước khi đăng tải một bình luận nào đó, tự hỏi: “Liệu bình luận này có làm tổn thương ai đó không?”.
– Dạy con cách đặt bản thân vào vị trí người sẽ nhận bình luận/nhận xét đó: “Liệu mình sẽ ổn nếu ai đó cũng nói về mình như thế này chứ?”.
– Khuyến khích con nói chuyện với giáo viên, bố mẹ (thậm chí bố mẹ bạn) nếu chúng cảm thấy bản thân và bạn bè đang có xu hướng cyberbully.
Hầu hết trẻ em thường có nhiều thời gian ở cạnh giáo viên hơn bố mẹ, vậy nên để có được bức tranh rõ ràng hơn, hãy thường xuyên liên lạc với giáo viên để bạn có thể luôn nhìn ra các dấu hiệu trong đời sống hàng ngày cũng như trực tuyến của con, dù con là nạn nhân hoặc kẻ bắt nạt.
Bên cạnh những cuộc nói chuyện, bạn cần có những biện pháp cứng rắn hơn nếu con vẫn chưa thể nhận thức rõ sự nguy hiểm của việc trở thành cyberbully như: hạn chế thời gian trực tuyến, giới hạn những mạng xã hội mà con có thể tham gia.
