Không chỉ là hành trình qua những bức họa cổ kính, quyển “Lịch sử Mỹ thuật Trung Hoa” còn là cuộc đối thoại sâu xa với tâm hồn người nghệ sĩ phương Đông. Như lời tác giả Dương Kỳ viết: “Hội họa Trung Quốc đề cao tính biểu đạt, chất trữ tình và ý tứ cảm xúc. Mục đích cuối cùng là dạy con người trở thành người tốt với tâm hồn trong sáng.” Lời mở đầu như tiếng gọi nhẹ nhàng, đưa người đọc bước vào thế giới mỹ học đầy tinh tế và nhân văn của Trung Hoa cổ truyền.
Là một bức tranh toàn cảnh về di sản nghệ thuật và thẩm mỹ của Trung Hoa qua 5000 năm lịch sử, tác phẩm “Lịch sử Mỹ thuật Trung Hoa – Truyền thống thẩm mỹ và di sản nghệ thuật qua 5000 năm” được chắp bút bởi tác giả Dương Kỳ – một Giáo sư Khoa Lịch sử và Lý luận Nghệ thuật từ Đại học Thanh Hoa. Cuốn sách trải dài từ những tranh vẽ trên đá thời tiền sử đến những bức sơn thủy họa của Vương Hi Mạnh hay các kiệt tác điêu khắc như “Đội quân đất nung” của Tần Thủy Hoàng…
Qua những hình ảnh minh họa 300 tuyệt tác sống động, cùng chân dung của 50 nghệ sĩ bậc thầy, khi lật giở từng trang của “Lịch sử Mỹ thuật Trung Hoa”, bạn đọc sẽ được khám phá và thưởng ngoạn hành trình kiến tạo và phát triển của hội họa, điêu khắc, thư pháp và kiến trúc; đồng thời hiểu được bối cảnh văn hóa xã hội của từng thời kỳ đã định hình nên những tác phẩm vượt thời gian, các thủ pháp, tinh thần và mục đích của nền mỹ thuật Trung Hoa.
Cuốn sách trải qua 14 phần bao gồm: lời mở đầu, lời bạt, nguồn gốc nghệ thuật và 11 chương chính trình bày về mỹ thuật qua các triều đại lớn: Thời Hạ Thương Chu (2070 TCN – 256 TCN), Thời Tần (221 TCN – 206 TCN), Thời Hán (206 TCN – 220), Thời Ngụy Tấn Nam Bắc Triều (220 – 581), Thời Tùy Đường (581 – 907), Thời Ngũ Đại Thập Quốc (907 – 960), Thời Tống (960 – 1279), Thời Nguyên (1206 – 1368), Thời Minh (1368 – 1644), Thời Thanh (1616 – 1911), Thời Cận Đại Đến Nay (1840 – Ngày Nay).
Mỹ thuật Trung Quốc mang trong mình những đặc điểm riêng biệt, tạo nên sự khác biệt rõ nét so với mỹ thuật phương Tây. Đặc trưng của các tác phẩm mỹ thuật Trung Quốc là nội dung phong phú, một lời khó diễn tả hết. Có những điểm quan trọng như: Từ tả thực đến tả tâm. Xét về mặt thể hiện cảm xúc, Mỹ thuật Trung Hoa đã trải qua ba giai đoạn: ban đầu là “hình tự” – giai đoạn hướng đến việc tái hiện hình thức một cách chân thực; tiếp theo là “tả thần” – dùng hình để truyền tải thần thái; và sau cùng là “tâm họa” – nơi nghệ thuật trở thành phương tiện khắc họa thế giới nội tâm của người nghệ sĩ.
Nét tinh túy của hội họa Trung Quốc nằm ở khái niệm “khí vận sinh động” – nói một cách đơn giản nhất đó là “sống”, tức là sức sống. Có thể nói, nếu không hiểu “khí vận sinh động” thì không thể hiểu được hội họa Trung Quốc. Bởi người Trung Quốc không chỉ nhìn thế giới bằng đôi mắt, mà còn bằng tinh thần của sự sống. Một đặc trưng nổi bật khác của hội họa Trung là sự gắn kết chặt chẽ giữa nghệ thuật với triết học. Triết học Trung Quốc ẩn trong nghệ thuật, nghệ thuật Trung Quốc là sự nối dài của triết học. Trở thành một người tốt với tâm hồn trong sáng là mục đích cao nhất của hội họa Trung Quốc và cũng là mục đích cao nhất của cuốn sách này.
Ngoài ra, cuốn sách còn được thiết kế đặc biệt với áo bìa in bằng giấy nến, có hai mặt gồm mặt ngoài là nội dung bìa ngoài và mặt trong là các tác phẩm tiêu biểu của các họa sĩ đại diện cho từng thời kỳ trong lịch sử Mỹ thuật Trung Hoa. Cuốn sách này không chỉ dành cho những người đam mê tìm hiểu về văn hóa, lịch sử, nghệ thuật Trung Quốc nói chung, mà còn tìm thấy những ý nghĩa trong triết học Trung Quốc thông qua các tác phẩm.
