Khu vực này, mà bây giờ được mệnh danh là “Khu 9″, nằm trên con phố một chiều Trần Thánh Tông, ngay tại giao lộ với Yersin, Lê Quý Đôn và Nguyễn Huy Tự. Đây là một khu vực mát mẻ, được bao phủ bởi một màu xanh mướt của cây cối, nhưng đáng chú ý nhất, “Khu 9″ nằm ngay cạnh nhà tang lễ của Bộ Quốc phòng và du khách đôi khi nghe thấy cả những thông báo từ các lễ viếng vọng sang(!)
Có hai cánh cổng dẫn vào Khu 9. Cổng chính đối diện với vườn hoa Pasteur trên đường Trần Thánh Tông nằm lọt thỏm giữa hàng loạt các quán cà phê và các tiệm ăn được đánh dấu bởi một tấm biển lớn màu đỏ rất nổi bật “Điểm trông giữ xe ngày & đêm”. Cổng thứ hai nhỏ hơn nằm trên đường Nguyễn Huy Tự cũng “được” treo biển rửa xe và trông giữ xe tương tự.
Cổng chính dẫn vào khu 9 nhìn từ Trần Thánh Tông
Cổng phụ vào Khu 9 nằm trên phố Nguyễn Huy Tự
Trước khi được “phát hiện”, chỉ có một phần nhỏ của nhà máy (cũ) được sử dụng cho các dịch vụ rửa, sửa và đậu xe trong khi phần lớn khu nhà rơi vào tình trạng hoang hóa. Các “cư dân” mới chuyển đến cũng không biết chính xác khu nhà này bỏ hoang đã được bao lâu. Có người bảo vài năm, có người còn đoán lên cả chục năm. Dẫu sao người viết thấy cũng không nên lột bỏ sự thần bí của một khu nhà hoang (người dân thủ đô vốn nhạy cảm với các khu nhà hoang) làm gì nên cứ để dấu hỏi như vậy có khi lại hay. Vì vậy, chúng ta hãy cùng bắt đầu câu chuyện vào cuối năm ngoái, khi có một số nghệ sỹ tìm thấy khu nhà để đến bây giờ cả khu phát triển một cách thần tốc như ai cũng thấy.
Nhóm nghệ sỹ và nhóm những người hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo (cả người Việt và người nước ngoài) có vẻ là những công dân tiên phong di dời địa điểm.
Lý do trước nhất là vì giá thuê ban đầu rất phải chăng.
Tác giả Phạm Hoàng Miên là thành viên của Hanoi Grapvine, một trang web phi lợi nhuận nhằm chia sẻ các hoạt động văn hóa diễn ra tại Việt Nam. Chị cũng là một blogger tự do đã từng tham gia nhiều hội thảo blogger khu vực ASEAN.
Với một ngân sách hạn chế họ vẫn có thể thuê hàng trăm mét vuông, vì thế những quyết định thuê được đưa ra nhanh chóng và họ dần mang tới Khu 9 một cộng đồng nghệ thuật sáng tạo đầy hứa hẹn. “Họ” ở đây bao gồm Tadioto, Nhà Sàn Collective, 9A4 M Studio, Đom Đóm (nhà A), Barbetta (nhà B), Work Room Four (nhà E), và nhiều người khác nữa. Thú vị nhất, đã có năm gia đình thuê tầng trên cùng của Nhà A và cải tạo thành nhà ở!
Nhóm Nhà Sàn Collective (Thành, Phương Linh, Nam) trong không gian nghệ thuật mới của họ tại Khu 9
Những tưởng chỉ có giới nghệ sỹ mới dám đến sống/làm việc trong một khu nhà hoang ngay cạnh nhà tang lễ như vậy, nhưng không, dường như ai ai cũng đang rục rịch chuyển vào Khu 9. Giá thuê bây giờ có khi đã tăng gấp đôi nhưng những người chậm chân vẫn không còn một cơ hội nào để kiếm cho mình một chỗ trống trong khu 9 nữa! Rõ ràng khu 9 đã trở nên thời thượng đến mức ai cũng muốn mình có chân trong đó. Càng ngày càng có thêm các quán cà phê, quán bar, cửa hàng thời trang, nhà hàng, studio xuất hiện, khiến cho không ít người đã bắt đầu liên tưởng tới một phiên bản Hà Nội của 798 Art Zone ở Bắc Kinh hay Shoreditch ở London, từ cả góc độ nghệ thuật lẫn thương mại.
Tuy nhiên, giữa lúc cả khu đang tưng bừng xây dựng và sửa sang, vẫn còn đó một sự thực không lấy gì làm vui vẻ. Vinh quang của Khu 9 có thể biến mất trong vòng 3 năm nữa. Các nhà chức trách đã lên kế hoạch xây chung cư ngay tại khu vực này. Khi được hỏi về những gì sẽ xảy ra sau đó, Nguyễn Quí Đức, chủ sở hữu Tadioto và cũng là một trong những người đầu tiên chuyển tới Khu 9, chỉ có thể hi vọng một cách mơ hồ rằng có thể công ty xây dựng sẽ không có đủ ngân sách để bắt đầu dự án và khu 9 vẫn có thể tồn tại lâu hơn một chút. Ông dường như chấp nhận rằng mình không có cách nào để cưỡng lại ý muốn của các nhà chức trách. Nhiều nhóm đến thuê địa điểm khác cũng có chung một suy nghĩ.
Nguyễn Quí Đức, chủ sở hữu của Tadioto
Vậy, những gì có thể sẽ xảy ra trong 3 năm tới? Người bi quan nói rằng Khu 9 khó tồn tại đến lúc đó (nếu công ty xây dựng tập hợp đủ ngân sách họ hoàn toàn có khả năng đòi lại địa điểm sớm để tiến hành dự án). Người lạc quan lại hi vọng Khu 9 rồi đây sẽ có tiếng đến mức các nhà quy hoạch thành phố cũng phải tôn trọng và để yên. Nhưng dù cho điều gì có xảy ra thì khu vực này cũng đã tạo ra tên tuổi cho mình và chắc chắn chúng ta sẽ còn tiếp tục nói về nó trong một thời gian dài nữa. Còn giờ đây, hãy cùng tận hưởng trong khi vẫn còn có thể!
Bài: Phạm Hoàng Miên
Ảnh: Julie Vola
Hãy gửi thông tin, bài viết và hình ảnh bạn có cho chuyên mục Giải trí của Đẹp Online tại đây. Bài viết được đăng tải sẽ nhận nhuận bút theo quy chế của Tòa soạn. Trân trọng!
