Trong ngân sách đầu tư có giới hạn, văn phòng thiết kế FAR được yêu cầu thiết kế ngôi nhà cho một cặp vợ chồng ở vùng vành đai thành phố Santiago de Chile, dọc theo xa lộ xuyên Mỹ Pan-American. Mặc dù được xem là vùng kéo dài của thành phố nhưng thật ra nơi này có nhiều ảnh hưởng của cảnh quan nông thôn hơn, từ những con đường đất bụi đến diện tích thửa rộng lớn hơn 50 ngàn bộ vuông, và quan trọng hơn cả là việc sử dụng những hàng cây để khoanh vùng chu vi khu đất và tạo tính riêng tư. Tuy vậy, dù những hàng cây có che chắn tầm nhìn từ không gian lân cận nhưng vẫn còn đủ mở để người ta có thể nhìn về hướng những dãy núi Andean phía xa. Như thế bờ cây có thể được hiểu như một lớp vỏ ngoài của căn nhà. “Lớp vỏ” ấy đã trở thành điểm khởi đầu thú vị, gợi ý cho phương án thiết kế chính của dự án.
Sử dụng tính biểu cảm của bờ rào cây xanh, các kiến trúc sư của FAR đã phát triển ý tưởng về một ngôi nhà dựa trên một hệ thống cấu trúc của những lớp tường riêng biệt, bắt đầu từ lớp tường đặc, phần cốt lõi tận trong cùng của căn nhà đến lớp vỏ mềm mại và bao bọc một cách nhẹ nhàng phía ngoài. Mỗi lớp “vỏ” khác nhau sẽ giới thiệu những cấu trúc, vật liệu, chức năng, bầu không khí và đóng góp thành một tổng thể mang tính hệ thống cho ngôi nhà. Vùng trung tâm bao gồm những khu vực chức năng có tính yêu cầu cao cho một không gian sống như bếp, phòng tắm, phòng ngủ… Từ đây, việc di chuyển từ phòng này sang phòng khác dường như là một cuộc chơi với tỉ lệ, với sự thay đổi tính vật chất và mức độ sáng từ trong ra ngoài. Điều này được tạo thành từ 4 lớp áo mà những người kiến trúc sư đã “mặc” cho ngôi nhà.
Lớp 1: Chiếc “hầm” bê tông
Vùng trung tâm này tạo lập thành thành tố thứ nhất của hệ thống cấu trúc. Một khu vực “ướt” gồm hai phòng tắm, bề mặt bên trong được lát hoàn toàn gạch men. Khu vực này được xem như một khu “đặc”, vững chãi, tạo nên một cảm giác che chở, người ta sử dụng những thiết bị cho những hoạt động riêng tư nhất trong nội thất với tâm thế an toàn như đang trong một căn hầm.
Lớp 2: Hệ kệ cứng
Vòng quanh phần lõi trung tâm là một dải cấu trúc kệ bằng ván khuôn bê tông và gỗ ván ép, cấu trúc kiểu mút chìa đỡ có nơi cao đến 5,2m. Phần sau lưng kệ, có những khu vực được che bằng gỗ ván ép, có khu vực lại để trống. Dãy kệ này tạo thành một hình thể đa dạng của sự sắp đặt những yếu tố nội thất, tạo tính riêng tư hay thoáng mở, và tham gia vào sự điều chỉnh mức độ của chiếu sáng. Quyết định chọn lựa ván khuôn và ván ép như hai vật liệu chính phản ánh nét đăc trưng của vật liệu trong khuôn khổ chi phí đầu tư thấp. Bên trong hệ kệ là không gian nối kết của bếp, bàn ăn và phòng ngủ cho khách ở tầng trệt và một phòng làm việc nhỏ gọn ở tầng trên. Thông qua sự sắp đặt những vật thể giữa các dãy kệ, lối giao thông, hoa văn và ánh sáng thay đổi một cách đầy ngẫu hứng.
Lớp 3: Hệ vách ngăn trong suốt
Thoát khỏi ngưỡng của khung cảnh chung, một lớp vỏ trong suốt vươn lên phía trên trần được làm bằng những tấm polycarbonate. Hệ vách trong suốt này hoạt động như tấm lọc ánh mặt trời Chile gay gắt, in hình bóng râm của cây cối và những vật thể bên ngoài lên bề mặt và tạo ra một vùng nội thất ngập ánh sáng. Một cấu trúc phụ là những tấm nhựa được xếp nằm ngang ở phần phía trên cho ý tưởng về những mảng tường không có điểm nối. Ở tại khu vực phòng khách và phòng ngủ chính, những vách bề mặt này thiết kế kiểu cửa trượt đã có tác dụng như mở rộng không gian nội thất hướng ra ngoài về phía những hàng cây.
Lớp 4: Lớp vỏ bọc mềm
Ngoài cùng, bao bọc ngôi nhà là một lớp màn sợi vải dùng trong những dự án nhà kính. Lớp màn này tạo nên một màn năng lượng, lọc đến 70% sức nóng mặt trời tỏa xuống ngôi nhà và cũng chính là tấm lưới ngăn chặn muỗi và côn trùng xâm nhập. Kết nối logic dọc theo chiều dài và những góc của lớp nhựa polycarbo nate, lớp màn có kiểu dáng như mái lều. Nhìn từ bên ngoài, những nếp gấp của lớp màn tạo ra một hình thể cắt cạnh sắc bén và phản chiếu ánh sáng, gợi đến hình ảnh một viên kim cương được tạo dáng sinh động, luôn có những biến đổi tùy vào thời điểm của ngày và của mùa trong năm.
Khám phá hết chuỗi những “lớp áo” khác nhau từ trong ra ngoài, người ta sẽ hiểu được mối quan hệ giữa chúng, không chỉ là giải quyết vấn đề địa lý, khí hậu mà còn là vấn đề về thể dạng và khối hình học. Bắt nguồn từ một lõi chữ nhật, những lớp tường khác nhau của ngôi nhà choàng lên nhau tạo ra một mô hình kiến trúc phức hợp mà đầy tính biểu cảm, làm hoàn hảo thêm cho ý niệm những “lớp vỏ” được hình thành từ lúc ban đầu.
Diện tích sàn: 230m²
Thiết kế: FAR koeln, Đức
www.f-a-r.net
Đội dự án: Marc Frohn, Mario Rojas
Toledo, Amy Thoner, Pablo Guzman, Isabel Zapata.