Đồ ăn nhanh – sướng miệng khổ thân
Phần lớn đồ ăn nhanh được bắt nguồn từ Mỹ, một trong những nước có tỷ lệ béo phì cao nhất thế giới. Người Mỹ dùng ít nhất một bữa ăn nhanh trong ngày. Dù ở Mỹ, trẻ em được giáo dục về dinh dưỡng ngay từ khi còn nhỏ, vậy mà chứng béo phì ở nước này ngày càng trở nên nghiêm trọng. Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Hiệp hội Y Khoa Mỹ số ra ngày 7/6 đã đưa ra con số cụ thể: tỷ lệ béo phì ở người trưởng thành là 38%, trẻ em là 17% và thanh thiếu niên.
Ở Mỹ, nhiều trẻ em mắc chứng béo phì vì chúng không biết ăn rau sống mà ngày nào cũng chỉ ăn pizza, gà chiên, gà rán… do ảnh hưởng từ thói quen ăn uống của ba mẹ.
Ở Việt Nam hiện nay, nhiều gia đình tổ chức sinh nhật cho con cái tại các tiệm bán đồ ăn nhanh như một trào lưu, hoặc các bậc phụ huynh coi đó là một phần thưởng cho con khi chúng đạt kết quả tốt ở trường. Ngay cả những dịp liên hoan lớp, thầy cô cũng thường tổ chức cho các em học sinh ăn uống tại đó. Nhất là vào các dịp hè, các tiệm ăn nhanh luôn nhộn nhịp các khách hàng nhí.
Ảnh minh họa. (Nguồn: abcnews.go.com)
Đúng là đồ ăn nhanh có sức hút rất lớn với các em nhỏ, vì chúng rất bắt mắt, giòn, ngon, hợp khẩu vị của trẻ. Và người lớn thì thường chiều theo sở thích của trẻ mà bỏ qua những tác hại của việc thường xuyên sử dụng đồ ăn nhanh đến sức khỏe của con em.
Bởi hầu hết đồ ăn nhanh được chiên, rán bằng dầu dùng đi dùng lại nhiều lần. Khi dầu bị tái sử dụng nhiều, cấu trúc của dầu rán sẽ trở nên phức tạp, cơ thể không tiêu hóa được, dầu chiên sẽ đọng lại và bắt đầu biến thành những cholesterol xấu bám vào những thành mạch máu, làm cho máu khó lưu thông. Đây là nguyên nhân khiến cho thành mạch máu mất tính đàn hồi, trở nên cứng, giòn và dễ bị vỡ, cuối cùng sẽ dẫn đến
tai biến mạch máu não.
Chưa kể, những đồ chiên rán sẽ để lại trong dầu những cặn cháy màu đen. Khi chúng ta ăn vào, những cặn cháy đó sẽ tích lũy trong cơ thể năm này qua năm khác và trở thành những yếu tố dẫn đến ung thư. Vì thế không chỉ đồ ăn nhanh mà bim bim, mì gói… nếu ăn lâu dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Đã có nghiên cứu khoa học chỉ ra, ăn nhiều thức ăn nhanh sẽ làm cho dopamine không được sinh sản tốt (dopamine là loại hóa chất quan trọng thúc đẩy sự vui vẻ trong con người). Hóa chất này cũng giúp tăng cường sự tập trung, trí nhớ, sự tỉnh táo của cơ thể. Còn đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ sẽ phá hủy từ từ các tế bào thần kinh nằm trong não.
Làm sao để “cai” đồ ăn nhanh cho trẻ?
Để con tự chọn món ăn
Khi nấu ăn, MC Huyền Ny thường rủ các con cùng làm và để cho chúng tự chọn món
Để có thói quen ăn uống lành mạnh nhằm tránh những căn bệnh nguy hiểm, thì ngay từ nhỏ, trẻ em cần được cha mẹ g
iáo dục về dinh dưỡng. Những khi có thời gian, tôi thường rủ con trai 4 tuổi rưỡi của mình làm một món do tự con chọn. Khi con chọn được món nào đó, hai mẹ con sẽ lấy bút ghi lại những nguyên liệu cần để chế biến món này. Những thứ nào đã có sẵn ở nhà, con sẽ phụ mẹ mở tủ lạnh kiểm tra rồi gạch bỏ, những thứ nào chưa có, hai mẹ con chạy ra chợ cùng tìm.
Trong lúc hai mẹ con cùng chế biến món ăn như vậy, tôi tận dụng cơ hội phân tích cho con nghe 4 thành phần chính trong thực phẩm để mỗi bữa ăn sẽ có đầy đủ: tinh bột, đạm, rau quả và các sản phẩm từ sữa. Hai mẹ con sẽ viết vào giấy dán ở tủ lạnh từng món và thành phần của chúng. Hôm khác có món mới, hai mẹ con lại tiếp tục cập nhật vào tờ giấy đó. Để thêm phần thú vị, con sẽ chọn màu mực để ghi tên món ăn, ví dụ với bánh mì dùng bút màu vàng để viết, dưa leo dùng mực màu xanh, dâu dùng mực đỏ… Có hôm đĩa đồ ăn của con thiếu một trong 4 thứ trên, con tự động đi lấy hoặc nhờ mẹ giúp. Khi được góp sức như thế con sẽ thích thú với món ăn và ăn ngon miệng hơn, vì đó là những món con tự làm.
Huyền Ny cũng thường đưa con đi chợ cùng để mua thực phẩm cho bữa ăn
“Nghiện” rồi thì phải làm sao?
Nếu con bạn đã nghiện đồ ăn nhanh rồi thì sao? Yên tâm, con còn trong vòng tay của ba mẹ thì chúng ta vẫn có thể thay đổi thói quen của chúng. Và cũng cần nhớ rằng không lời nói nào hiệu quả bằng hành động. Muốn con ăn uống khoa học thì ba mẹ trước tiên phải là người kỹ càng và có kiến thức về thực phẩm.
Nếu ngày nào gia đình bạn cũng có đồ ăn nhanh thì nên giảm dần bằng cách chỉ ăn vào ngày nghỉ. Sau đó giảm dần 3-4 ngày ăn một bữa, rồi 1 tuần – 2 tuần, tiếp theo là cả tháng lên đến vài tháng/một bữa. Trong thời gian “cai” đồ ăn nhanh, phụ huynh chúng ta cần đầu tư thời gian vào việc lên thực đơn cho cả gia đình. Các con được phụ ba mẹ trong việc đi chợ, nấu ăn, được có ý kiến – để cả gia đình thay đổi cùng nhau.
Đầu óc trẻ thơ đơn giản, cứ được chơi với ba mẹ là các con vui. Thế nên chúng ta đừng tỏ ra quá căng thẳng nếu con không chịu hợp tác khi mới bắt đầu hành trình. Mất một thời gian dài để con hình thành thói quen xấu thì cũng cần nhiều thời gian để con tập một thói quen mới tốt hơn.
Nếu như cha mẹ có thói quen luôn làm hết mọi việc cho con, đến bữa trẻ chỉ ngồi vào bàn với đồ ăn đã bày ra sẵn, thì thói quen này cũng cần được thay đổi. Đối với trẻ con, bất kì hoạt động gì trong ngày như ăn uống, học hành, vệ sinh cá nhân… sẽ chỉ hiệu quả khi người lớn chúng ta biết cách biến chúng thành trò chơi.
Trò chơi nấu ăn, trò chơi dọn chén bát, trò chơi ai muốn học để thông minh… Khi ba mẹ không quá áp lực trong việc con phải thế này, phải trở nên thế kia… các con sẽ thoải mái phát triển theo tốc độ riêng của chúng. Trong việc ăn uống, con chủ động chuẩn bị bữa ăn của mình, chúng sẽ rất tự hào và thoải mái, do đó ăn uống cũng ngon miệng hơn.
Con trẻ luôn để ý và học từ người lớn rất nhiều điều, các bậc cha mẹ nên dành thời gian giải thích, giảng giải, rủ con cùng làm. Tôi đọc được đâu đó trong sách hướng dẫn
nuôi dạy con rằng: “
Cách dạy con tốt nhất là dành thời gian chơi với con.”.
MC Huyền Ny
Ảnh:
Huyền Ny
Con trẻ luôn để ý và học từ người lớn rất nhiều điều, các bậc cha mẹ nên dành thời gian giải thích, giảng giải, rủ con cùng làm. Tôi đọc được đâu đó trong sách hướng dẫn nuôi dạy con rằng: cách dạy con tốt nhất là dành thời gian chơi với con.
Con trẻ luôn để ý và học từ người lớn rất nhiều điều, các bậc cha mẹ nên dành thời gian giải thích, giảng giải, rủ con cùng làm. Tôi đọc được đâu đó trong sách hướng dẫn nuôi dạy con rằng: cách dạy con tốt nhất là dành thời gian chơi với con.