Kiểu cũ xưa nay, các “kế cận viên” chỉ được thì thào nhắc đến trong các cuộc họp của “trên”, dù có cải tiến lấy phiếu tín nhiệm, đề cử từ dưới. Cũ nữa là chẳng phải hỏi han, “trên” rủ rỉ rù rì họp, nhấc lên đặt xuống kiểu đi đêm, đùng phát bổ người (lắm khi còn văn dốt võ dát, ăn nói cà lăm…) ra làm quan.
Nay thì ngược lại, thi thố công khai, nhiều ứng viên, trình bày các ý tưởng, cách làm… công khai và minh bạch, rõ ràng.
Cách làm này sẽ được triển khai rộng, các ngành, cấp. Và các địa phương khác cũng sẽ làm.
Một mốc mới đang mở ra: con vua và cả con sãi đều có cùng cơ hội, đem tài ra phục vụ. Ngờ vực, ấm ức, đàm tiếu… tự dưng sẽ hết, người ra làm quan lo dốc lòng với công việc, trách nhiệm.
Bằng cấp, kinh nghiệm vẫn cần và quý. Nhưng phải có môi trường để “múa may” chứ không phải đem của quý cất tủ, dùi mài kinh sử rồi phải nản chờ sống lâu lên lão làng.
Người trẻ, phụ nữ… không còn cần phải trông chờ nhiều các chính sách ưu tiên, ưu đãi, nhiều khi “lên” được chỉ do “cơ cấu”. Từng diễn ra các cảnh “phấn đấu năm năm không bằng một lần cơ cấu”, nhưng khi được “cơ cấu” rồi, lại ỳ ạch, chỉ ngồi mát ăn bát vàng…
Nạn chạy chọt, “đi cửa sau”, nhóm lợi ích xấu, bè phái tư lợi… rõ là được hạn chế cơ bản không cần phải hô hào. Có được “gợi ý” đi nữa, thi công khai mà không trúng chỉ mất tiền oan, lại nhiều hậu hoá.
Thi công khai, “chấm” cũng công khai, tại chỗ. Ưu ái, vớt, gà bài… cũng khó. “Gà bài” chốn công khai cho “gà nhà” đâu dễ, còn bị lưu danh vài thuở.
Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020 đã chuẩn bị, đã mở đầu, hy vọng được đẩy nhanh sẽ tạo niềm tin và hứng khởi. Khẩu hiệu “sáng suốt lựa chọn người có tài có đức” mỗi dịp bầu cử nay có vẻ tìm được cách tiếp cận mới, một mũi tên bắn nhiều đích, tạo nhiều hiệu quả và tác động đến nhiều lĩnh vực, đúng với cách nói con người là quan trọng nhất.
Chọn, bổ nhiệm người theo nhiệm kỳ, tạo “ê-kíp” quản lý cùng chịu trách nhiệm, với sự theo dõi chặt chẽ… hẳn sẽ mở ra môi trường lành mạnh, chống các hiện tượng tiêu cực và thúc đẩy hiệu quả công việc.
Mong cho cái mới, lành mạnh, nhanh chóng triển khai rộng, để người ngồi đúng chỗ, làm đúng việc, với trách nhiệm cao…
Trần Giang Phương
