“Đừng bao giờ từ bỏ giấc mơ!” không phải là lời nói thi vị đến mức dành cho tất cả mọi người. Kiên trì là một trong những yếu tố quyết định sự thành công nhưng đặt nó không đúng chỗ sẽ khiến bạn lãng phí thời gian. Đã có quá nhiều lời ngợi ca về sự tốt đẹp của đam mê nhưng đồng xu luôn có hai mặt và đam mê cũng vậy.
Sự thật 1: Niềm đam mê không phải là thứ bạn có thể tìm thấy, chúng cần được phát triển.
Đam mê không phải là những thứ được hình thành hoàn toàn, chỉ cần tìm quanh thế giới là thấy. Đam mê là thông qua một quá trình đầu tư và phát triển, nó phụ thuộc việc bạn xây dựng một niềm yêu thích nhất định trong công việc. “Hãy làm công việc mình yêu thích và bạn sẽ không phải làm việc một ngày nào” hay nói một cách chính xác hơn là: chúng ta sẽ không thể yêu thích công việc mình đang làm nếu thiếu đi sự hứng thú (tự tạo) trong công việc. Chính sự ám ảnh về đam mê khiến người ta không còn toàn tâm toàn ý cho công việc hiện tại của mình.
Sự thật 2: Người “theo đuổi đam mê” sẽ dễ dàng đầu hàng trước khó khăn hơn người “xây dựng đam mê”.
Phần đông người ta đang dần tin rằng theo đuổi đam mê sẽ ít khi nào cảm thấy khó khăn vì tự thân niềm đam mê giúp ta có động lực vượt qua mọi thách thức. Do đó, nếu đối mặt với trở ngại cảm tưởng không thể vượt qua được, họ sẽ có khuynh hướng dễ từ bỏ hơn vì khẳng định đó không phải là đam mê. Trong khi đó, người xây dựng đam mê sẽ biết rằng trí thông minh hay sức mạnh nội lực đều có thể rèn luyện qua từng ngày, nó không phải là một nguồn sẵn có – cứ gọi là đến.
Sự thật 3: Đam mê một điều gì đó không có nghĩa là bạn luôn làm tốt nó.
Đam mê có liên quan đến khả năng nhưng hai thứ không hoàn toàn là một – bạn đam mê thứ gì đó không có nghĩa bạn có khả năng và giỏi ở lĩnh vực đó. Như một thói quen, bạn thường không dám nhìn thẳng vào khả năng của bản thân, tất cả chỉ dừng lại ở việc yêu thích và nâng tầm điều đó lên thành đam mê.
Hằng năm, người ta đổ xô tham gia các cuộc thi tìm kiếm tài năng âm nhạc với nhiều kì vọng, để rồi phải nhận về những thất vọng ê chề khi nhận ra họ không hề có kĩ năng như vẫn tưởng. Điều đáng ngạc nhiên ở đây chẳng phải họ thiếu kĩ năng hay phẩm chất của một nghệ sĩ, vì ngoài kia còn hàng ngàn người không thể hát; nhưng vào thời điểm bị từ chối, họ mới nhận ra rằng đam mê và kĩ năng chẳng liên quan gì đến nhau.
Sự thật 4: Bỏ lỡ nhiều cơ hội vì mãi đuổi theo đam mê
Cứ không phải cầm tấm bằng tốt nghiệp trong tay, bạn sẽ có một công việc trong mơ. Thực tế, sự tồn tại của “công việc trong mơ” đã ngăn bạn khám phá những cơ hội khác. Nói một cách dễ hiểu, khi biết được sở thích bằng cách nào đó đã ăn sâu và chẳng thể thay đổi, bạn sẽ thường nói không với những lựa chọn khác.
Ví dụ như bạn có khả năng lên ý tưởng tốt, nắm bắt được vấn đề, ngôn ngữ hoàn toàn là thế mạnh nhưng mãi chẳng thể trở thành một nhà hùng biện như trong mơ. Lúc này, thay vì theo đuổi đam mê miệt mài trong vô vọng, tại sao không cho bản thân một phép thử khác, vì biết đâu diễn đạt bằng lời không phải là sở trường của bạn thì sao?
Sự thật 5: Nhận diện sai đam mê sẽ trả giá bằng những con đường đi mãi không đến đích.
Đừng theo đuổi đam mê một cách mù quáng. Sẽ là vô ích nếu đam mê quá xa rời thực tế hoặc ít có khả năng biến thành sự thật. Đôi khi, ta sẽ đi ngược lại niềm tin về đam mê cũng như sự quyết tâm, lòng kiên trì; nhưng vẫn có không ít người đi theo cơ hội khác và dần đạt niềm đam mê với sự chọn lựa ấy.
