Hai vợ chồng, làm bàn giấy ở hai sở. Tài sản nở thêm này như bà bảo, “có được là do chồng tôi làm thêm ở bên ngoài”.
Làm thêm gì? Làm nghề nào xơi nghề nấy. Thợ dạy, dạy thêm, thợ khám, khám thêm, còn thợ cạo (giấy) ngoài giờ hẳn cạo thêm…
Cạo thêm thế nào, quyết liệt đến đâu là chuyện riêng tư, nhưng một năm làm thêm được ngần ấy tài sản, nhiều đồng nghiệp mơ không bao giờ thấy.
Minh họa: Hồng Trang
Đấy, cứ bảo sao lắm kẻ chạy làm công chức. Lương chỉ ba cọc ba đồng, nhưng có điều kiện, khéo ăn thì no, khéo co thì ấm. Ăn với kéo, chỉ là làm thêm, nhì nhằng…
Cùng lúc, tại Nga hôm 4/4, cả Tổng thống Putin lẫn Thủ tướng Medvedev công khai tài sản năm 2012. Cả làng biết ông Putin có một căn hộ 77 m2, ba xe hơi nội, thu nhập khoảng 116 ngàn USD/năm.
Ông Medvedev có một biệt thự rộng 367,8 m2 và hai xe hơi, thu nhập 108 ngàn USD, một tài khoản 167 ngàn USD. Tiền ở đâu ra, tiền đi đâu về đâu, mười mươi rõ ràng…ai cũng có thể vô tư xét nét.
Cùng lúc tại Mỹ, các quan chức hàng đầu dấy lên phong trào tự nguyện giảm lương khi ngân sách quốc gia phải cắt giảm nhiều khoản.
Tổng thống Obama làm gương, hôm 3/4 tự nguyện trả lại 5% lương, khoảng 20.000 USD, để chia sẻ với hàng loạt nhân viên bị giảm lương do ngân sách bị cắt.
Hôm sau, 4/4, Ngoại trưởng Mỹ báo sẽ tự cắt 5% lương, khoảng 9.000 USD, để chia sẻ với các nhân viên bị nghỉ phép không lương. Bộ trưởng Quốc phòng tự cắt 14 ngày lương khi 800.000 nhân viên sẽ phải đi làm14 ngày không lương trong những tháng tới.
5% tự động thành “định mức” cho phong trào quan chức các cấp tự nguyện giảm bớt lương.
Làm quan thế, lên làm quan khó hơn. Nhiều nước buộc kê khai tài sản trước và sau nhiệm kỳ làm quan, để làm rõ mọi thu nhập, cách kiếm tiền trong “thời làm quan”.
Quy trình, thủ tục rõ như thế, có lên quan khắc tự biết phòng ngừa, giữ thân, chỉnh mình.
Kê khai tài sản không phải “vạch ra rồi để đấy”, tò mò, tọc mạch mua vui. Đó là một biện pháp phòng chống tham nhũng nhiều nước bắt buộc. Để muốn làm quan, trước hết phải minh bạch, trong sạch.