Việc phân biệt giai cấp này xuất hiện từ giữa cuối thế kỉ XVII, khi người Mãn làm chủ Bắc Kinh. Khái niệm “Mãn Châu bát kỳ” cũng từ đó được hình thành, dùng để phân biệt gia thế và địa vị của giới quý tộc Mãn Thanh.
“Mãn Châu bát kỳ” được chia ra theo thứ tự: “Mãn quân kỳ” đứng đầu, sau đó đến “Mông quân kỳ” và cuối cùng là “Hán quân kỳ”. Mỗi kỳ quân lại chia ra tám thứ bậc: Thượng tam kỳ (Chính Hoàng kỳ, Tương Hoàng kỳ và Chính Bạch kỳ), Hạ ngũ kỳ (Chính lam kỳ, Tương Bạch kỳ, Chính Hồng kỳ, Tương hồng kỳ và Tương lam kỳ). Nếu gia tộc của một người được xếp vào đài kỳ càng cao thì vị thế trong xã hội của người đó sẽ càng cao quý. Ngoài ra, còn có một tầng lớp khác là “Bát kỳ bao y” (hay còn được gọ là “Nội Bát kỳ”): giai cấp chuyên hầu hạ các Hoàng đế, tôn thất vương công, v,v…
Trong các kỳ tuyển phi tần cho Hoàng đế hay một vị hoàng tử, các tú nữ bắt buộc phải nằm trong “Mãn Châu bát kỳ” (trừ “Nội bát kỳ”), đặc biệt là vị trí chính thê cực kỳ quan trọng. Theo nguyên tắc và lễ giáo của người Trung Quốc cổ xưa, chính thất là chủ tử, thiếp thất dù có được sủng ái mấy cũng chỉ có thể làm nô tài cho chính thất mà thôi. Nên vị trí này từ lúc Đại Thanh khai quốc đến khi suy vong mặc định: chỉ có thể là người trong “Mãn quân kỳ” hoặc “Mông quân kỳ” được tuyển. Cùng điểm lại xuất thân của một số vị nương nương để xem những vị nào có xuất thân cao quý nhất.
Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu Phú Sát thị
Xuất thân của Hoàng hậu thuộc Mãn Châu Tương Hoàng Kỳ – một trong những kỳ quân cao nhất. Hơn nữa, bà là chân chính xuất thân Tương Hoàng kỳ chứ không phải được truy phong hay đài kỳ (Hoàng đế có thể nâng kỳ của bất kỳ một dòng dõi nào nếu là thân thích bên ngoại hoặc các thần tử có công). Thành phần này trong xã hội thời đó quả thật không nhiều. Thêm vào đó, gia thế của bà lại vô cùng hoành tráng với nhiều đại thần có công ở tiền triều. Vì lẽ đó, Phú Sát Hoàng hậu là một sự lựa chọn vô cùng hoàn hảo cho ngôi vị chính thất của Bảo thân vương Hoằng Lịch (hoàng đế Càn Long sau này).
Thư phi Diệp Hách Na Lạp thị
Diệp Hách Na Lạp thị là một trong những phi tần có gia thế hiển hách nhất của Càn Long, thuộc Mãn quân Chính Hoàng kỳ, dòng dõi của Diệp Hách Bối lặc Kim Đài Cát. Gia thế của bà tuy vô cùng cao quý nhưng có một vấn đề là vào đầu thế kỷ XVII, họ Ái Tân Giác La và Diệp Hách Na Lạp đã có xung đột với nhau. Trước khi chết, vị bối lặc cuối cùng trong tộc là Kim Đài Cát đã nguyền rủa rằng: dù còn lại một nữ nhi thì Diệp Hách Na Lạp thị cũng sẽ làm cho Ái Tân Giác La thị suy vong. Chính vì điều này mà các hoàng đế Đại Thanh luôn đề phòng với nữ nhân của họ Diệp Hách Na Lạp.
Tuệ Hiền Hoàng quý phi Cao Giai thị
Nguyên xuất thân của bà là Cao thị, thuộc Tương Hoàng Kỳ bao y. Gia tộc của bà là một trong những trường hợp vì có công nên được đài kỳ. Chữ “Giai” trong họ của bà được Gia Khánh ban cho, chính thức chuyển từ Hán quân kỳ sang Mãn quân kỳ. Dòng họ bà chính thức nâng lên thành Mãn Châu Tương Hoàng kỳ cao quý.
Kế Hoàng hậu Na Lạp thị
Họ Na Lạp chia làm nhiều chi khác nhau: Ô Lạt Na Lạp, Diệp Hách Na Lạp, Trương Na Lạp hay Huy Phát Na Lạp,… Dòng dõi của Kế Hoàng hậu chính là Huy Phát Na Lạp, thuộc Mãn Châu Tương Lam kỳ, Hạ ngũ kỳ. Tuy nhiên, dòng dõi của bà vẫn tự xưng là Ô Lạp Na Lạp thị, vì các gia tộc Mãn Châu luôn có hiện tượng “leo lên”, tức là các bộ tộc ít tiếng tăm hơn đều tự xưng là một bộ tộc cùng họ có vị thế cao hơn.
Thục Gia Hoàng quý phi Kim Giai thị
Gia tộc của bà nguyên là Kim thị, có nguồn gốc từ Triều Tiên. Không giống như cách xây dựng hình ảnh Kim thị là tôn nữ Triều Tiên trong nguyên tác Như Ý truyện, thực chất dòng dõi của Thục Gia Hoàng quý phi từ lâu đã thuần phục người Mãn, thuộc Mãn quân Chính Hoàng kỳ bao y. Do xuất thân như vậy, nên Kim thị trên lý thuyết sẽ có cơ hội hậu cận trong hoàng tộc và trở thành thị thiếp của Bảo thân vương Hoằng Lịch.
Hiếu Nghi Thuần Hoàng hậu Nguỵ Giai thị
Một trường hợp đặc biệt nhất phải kể đến đó chính là Hiếu Nghi Thuần hoàng hậu. Dòng dõi của bà nguyên là Chính Hoàng kỳ Bao y, tầng lớp hầu hạ quý tộc nhà Thanh. Tuy nhiên, việc con trai của bà là Vĩnh Diễm kế thừa hoàng vị, bà được truy phong Hoàng hậu và dòng dõi của bà được đài kỳ thành Nguỵ Giai thị, nhập vào Mãn Châu Tương Hoàng kỳ cao quý. Có thể nói, bà là vị hoàng hậu duy nhất có xuất thân người Hán trong suốt gần 300 năm tồn tại của triều đại nhà Thanh, cũng là vị hoàng hậu có xuất thân thấp nhất trong lịch sử Thanh triều.
Trong dàn phi tần của Càn Long, ngoài những cái tên danh giá được nhắc đến ở trên, ta còn có thể kể đến hai gương mặt khác: Du phi Kha Lý Diệp Đặc thị và Thuần Huệ Hoàng quý phi Tô thị. Dòng dõi của Du phi thuộc Mông Cổ, dù xuất thân không mấy hiển hách nhưng cũng thuộc thành phần quý tộc Mãn Châu. Về phần Tô thị, bà là vị Hoàng quý phi người Hán duy nhất trong lịch sử tại vị và không thuộc Bát kỳ. Có thể thấy, họ là hai trong số ít người được Càn Long sủng ái, dù có xuất thân tương đối khiêm nhường.
