Vườn Quốc gia Phia Oắc – Phia Đén (huyện Nguyên Bình) được ví như một “viên ngọc quý” có giá trị về đa dạng sinh học và địa mạo địa chất mà thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất biên cương Cao Bằng.
Phia Oắc – Phia Đén là tên hai đỉnh núi cao nhất trong khu vườn quốc gia. Đỉnh Phia Oắc có độ cao 1.931 m, được ví như “nóc nhà” phía Tây của tỉnh Cao Bằng. Hiện nay, vườn có 496 loài động vật có xương sống, ngoài ra còn hàng nghìn loài động vật không xương sống, côn trùng… Trong số các loài động vật có tên trong danh mục, đã xác định được 58 loài động vật quý hiếm, bao gồm 30 loài thú có tên trong Sách đỏ Việt Nam; 12 loài bò sát, trong đó 3 loài ở thứ hạng cực kỳ nguy cấp; 3 loài ếch nhái, trong đó 2 loài ở thứ hạng cực kỳ nguy cấp. Đây là nguồn tài nguyên vô cùng quý hiếm, những nguồn gen động vật này có giá trị kinh tế và giá trị bảo tồn cao.
Nơi đây có cấu tạo địa chất rất đặc biệt với những dãy núi cao, nhiều khoáng sản quý hiếm như vàng, bạc, thiếc, vonphram, quặng uranium… Phia Oắc – Phia Đén vẫn giữ được rừng nguyên sinh, hệ sinh thái đa dạng, nhiều loài động thực vật quý hiếm. Đặc biệt, nơi đây có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, không khí trong lành, mát mẻ, có băng tuyết về mùa đông và là nơi lý tưởng cho phát triển du lịch sinh thái.
Điểm đặc biệt nhất ở vườn Quốc gia Phia Oắc – Phia Đén chính là hệ núi trẻ vẫn đang trong quá trình tiếp tục thay đổi, phát triển. Du khách nước ngoài đên đây, họ không chỉ đi du lịch để ngắm nhìn cảnh đẹp và còn rất thích tìm hiểu, khám phá những khác biệt về địa chất, địa mạo, địa tầng của tự nhiên.
Về cảnh quan thiên nhiên, Phia Oắc – Phia Đén tựa như một chốn “bồng lai tiên cảnh”. Những ngày trời trong, nắng đẹp, đứng trên đỉnh núi Phia Oắc, du khách có thể phóng tầm mắt quan sát quang cảnh núi non trùng điệp, hùng vĩ. Mùa đông, vào những ngày giá lạnh, du khách sẽ được thưởng ngoạn một phong cảnh diễm lệ như ở châu Âu khi đỉnh Phia Oắc phủ kín một màu trắng của băng tuyết.
Du khách có thể khám phá nhiều dấu tích của các biệt thự, nhà nghỉ, công sở…Phia Oắc còn được tô điểm thêm bởi nền văn hóa bản địa với rực rỡ sắc mầu, phong phú âm điệu, thể hiện trong trang phục, tín ngưỡng và văn hóa dân gian của các cộng đồng dân tộc như Dao, Nùng, Kinh, Tày, Mông…
