Một cô gái da đen, thì sao?
Chào đời ngày 4/12/1973 tại California, Tyra Banks bắt đầu tung tẩy đôi chân mình trên sàn catwalk từ những năm học trung học tại Los Angeles. Cô bị 6 công ty người mẫu từ chối trước khi ký được hợp đồng với Elite Model Management ở tuổi 16. Trong mùa biểu diễn đầu tiên của mình, năm 1991, Banks đã nhận 25 show diễn tại Tuần lễ thời trang Paris. Sau đó, cô gái xuất hiện trên bìa nhiều tạp chí, trong đó có Elle, Teen Vogue… Cô từng diễn cho Chanel, Valentino, Fendi và nhiều thương hiệu nổi tiếng khác. Banks cũng từng chụp hình quảng cáo cho Dolce & Gabbana, Yves Saint Laurent, Ralph Laurent và Nike.
Tiếp nối những đàn chị đi trước, cô đã mở đường cho những cô gái da màu ngẩng cao đầu sải bước trong nền công nghiệp catwalk.
Banks là người mẫu Mỹ da đen đầu tiên xuất hiện trên bìa của cả GQ với danh hiệu: “Phụ nữ của năm – 2000” và Sports Illustrated’s Swimsuit Issue (sau đó lại một lần nữa với đặc san này), cũng như trên bìa cuốn catalog nổi tiếng của Victoria’s Secret.
Nhận giải “Siêu mẫu của năm” từ Michael Award, giải thưởng trong nền công nghiệp người mẫu tương đương với giải Oscar của điện ảnh, Tyra sau đó đã gắn bó với Victoria’s Secret. Cô đã là Victoria’s Secret Angel liên tục từ 1997 đến 2005. Ngoài ra, Tyra có hợp đồng 5 năm với đại gia mỹ phẩm Cover Girl.
Banks là một trong 4 người Mỹ da đen và một trong 7 phụ nữ nhiều lần lọt vào danh sách “Những người có sức ảnh hưởng lớn nhất thế giới” của tạp chí Time. Tyra được yêu thích ngang với tổng thống Mỹ, Oprah Winfrey. Katie Couric, Condoleezza Rice và George Clooney. Banks nổi tiếng cả với một nhận xét chân thật về đặc thù của nghề người mẫu: “Là một người mẫu, bạn quen với việc thay trang phục đến mức bạn không còn để ý”.
Banks từng mở chương trình TZONE năm 1999, hướng đến phát triển kỹ năng sống và lãnh đạo, cùng với việc thành lập quỹ học bổng mang tên mình, dành cơ hội cho các thiếu nữ Mỹ da đen theo học tại Immaculate Heart High School. Đến nay, dù không còn đi catwalk, nhưng hình ảnh thành công cùng với những hoạt động tích cực của Banks luôn là nguồn cổ vũ, động viên cho phụ nữ da màu vượt qua các rào cản về giới tính, sắc tộc, địa vị… Phụ nữ thích thú với câu phát biểu tưởng ngẫu hứng nhưng đầy chủ đích của Banks trong The Tyra Banks Show, một talk-show dành cho phụ nữ trẻ, do chính Banks tổ chức và dẫn: “Phụ nữ da đen không có cùng vấn đề về hình thể với phụ nữ da trắng. Họ tự hào về cơ thể của mình. Đàn ông da đen yêu những bộ ngực lớn”.
Dấu ấn America’s Next Top Model
Dù đi mẫu, quảng cáo, hay đóng phim, viết sách, dấu ấn lớn nhất của Tyra Banks vẫn là America’s Next Top Model, là show truyền hình thực tế nhiều tập, trong đó các cô gái cố gắng giành được danh hiệu America’s Next Top Model và cơ hội để khởi đầu sự nghiệp người mẫu. Tyra Banks dẫn chương trình, giám khảo chính, nhà sản xuất. Banks đã mở công ty sản xuất Bankable Productions để sản xuất The Tyra Banks Show, America’s Next Top Model và cả bộ phim The Clique (2008).
Người xem đã quá quen thuộc với thông báo của Banks dành cho cô gái đi tiếp trong cuộc đua giành danh hiệu America’s Next Top Model: “Chúc mừng bạn. Bạn vẫn tiếp tục trong cuộc đua trở thành America’s Next Top Model”.
Show truyền hình thực tế này đã qua 19 mùa, gặp không ít thăng trầm. Chẳng hạn, cuộc đình công của Hiệp hội biên kịch Mỹ đòi thêm quyền lợi trong lợi nhuận và tác quyền kịch bản tháng 7/2006 đã khiến mùa thứ 7 không có kịch bản để dàn dựng, buộc nhà đồng tổ chức Ken Mok phải tự tay viết kịch bản, giải cứu chương trình khỏi bờ vực đóng cửa. Rồi đại gia trong làng thời trang quốc tế, Karl Lagerfeld đã thẳng thừng ví America’s Next Top Model như “đống rác rưởi chỉ đáng cười trong năm phút” và “Chả ích gì cho công nghiệp thời trang”.
Tháng 10/2006, tạp chí Allure nhận định: “America’s Next Top Model thật ra chả đào tạo được một người mẫu nào nên hồn cả”. Mùa thứ 8, Banks phải thừa nhận: Hầu hết thí sinh đều nghiện thuốc lá rất nặng. Và Banks sửa sai ngay ở mùa thứ 9, định dạng chủ đề cho chương trình là sống xanh và không hút thuốc.
America’s Next Top Model cũng không ít lần gặp kiện cáo. Quán quân mùa thứ 9 bị phát hiện đã xuất hiện trong quảng cáo của nhãn hàng thức ăn nhanh Wendy, trong sô diễn của mùa thứ 6, và cả trong một tập Tyra Banks Show trước khi mùa thứ 9 bắt đầu. Rồi mùa thứ 10, chủ tòa nhà được sử dụng như Ngôi nhà Top Model, kiện đòi bồi thường thiệt hại khoảng 500.000 USD cho những hư hại của tòa nhà.
Mùa thứ 12, trang web phong cách sống Shine đã phê phán sự “tàn bạo” và những yếu tố “làm nhục người khác” của chương trình. Trang này đưa ra “10 lí do tại sao America’s Next Top Model tệ hại với phụ nữ, với con người”, chỉ trích việc tạo ra cái nhìn không thực tế cho các thiếu nữ về cuộc sống mà một người mẫu sẽ có, và “luôn tán dương quyền năng và sức mạnh của phụ nữ, nhưng rồi buộc các thí sinh vào những bối cảnh đáng e ngại, vượt quá cuộc sống thật của người mẫu”.
Tuy nhiên nhìn lại, Banks đã thành công với America’s Next Top Model. Ngay mùa đầu tiên lên sóng trên UPN 2003, chương trình đã trở thành show có rating cao nhất của nhà đài. Mùa thứ 7, chương trình chuyển tới The CW, kênh phát sóng thay thế của UPN và hiện tại vẫn là show có rating cao nhất. Các nhà quảng cáo phải trả 61.315 USD cho 30 giây xuất hiện, trong suốt mùa 2011-2012. Đây là con số cao nhất của các chương trình trên The CW.
America’s Next Top Model hiện được phát trên truyền hình 170 quốc gia và khu vực. Thậm chí có 1 game cùng tên, phát hành năm 2010.
Vượt lên chính mình
Nối tiếp Oprah, Banks là người phát ngôn cho những phụ nữ bị bạo hành tinh thần, khi chính cô cũng là nạn nhân. Năm 2009, là khách mời trong The Oprah Winfrey Show, cô đã kể về mối quan hệ bị bạo hành trong quá khứ của mình, khi ở độ tuổi 20. “Anh ta không bao giờ đánh tôi, nhưng có thể nói là đã có những cú đấm vào tinh thần của tôi, giáng vào tâm trạng, cảm xúc của tôi, hàng ngày”. Bề ngoài, Banks nói chẳng ai có thể thấy bất kỳ dấu vết nào. Nhưng sau cánh cửa đóng kín, anh ta ghen tị và đổ lỗi cho cô khiến tâm trạng anh ta xấu. “Anh ta là bậc thầy về việc thể hiện hạnh phúc và tuyệt vời với mọi người khác, trong khi thì thầm những điều tiêu cực với tôi. Tôi than thở với bạn bè và họ nói: “Ồ, anh ấy tuyệt vời mà bạn. Anh ấy tốt với chúng tôi. Mọi điều đều hoàn hảo”. Dù lúc ấy đang là một trong 10 người mẫu hàng đầu thế giới, nhưng lòng tự trọng của cô tệ hơn mỗi ngày.
Một ngày, Banks cuối cùng cũng đối diện với chính mình qua chiếc gương trong phòng tắm. Cô nhìn vào và nói to: “Tyra, mày là ai? Mày đang làm cái chết tiệt gì đó? Hãy ra khỏi chỗ này ngay”. Tuy nhiên, nhiều lần cố gắng rời xa, cô lại bị cuốn trở về mối quan hệ. Thậm chí cô nhờ mẹ mình giúp đỡ. Nhưng bà mẹ đã từ chối, vì bà hiểu, chuyện này bà không thể. Phải là chính cô.
Banks lúc đó phải đặt ra một kế hoạch cho bản thân mình, chuyện mà cô nói mọi người phụ nữ trong tình huống tương tự cần phải làm. Và cuối cùng sau nhiều nỗ lực, cô đã đứng vững trên đôi chân của mình, tìm ra những cơ hội mới cho cảm xúc của bản thân.
Năm 2008 và 2009, Banks giành giải Day-time Emmy Award. Năm 2010, Oprah Winfrey khen ngợi Tyra Banks đã hoàn thành xuất sắc công việc của mình trong talk-show khi tạo ra cảm hứng và hướng dẫn phụ nữ trẻ.
Tháng 5/2010, cô thông báo bắt tay vào viết sách và cuốn tiểu thuyết Modelland ra mắt 1 năm sau đó ngay lập tức dẫn đầu danh sách Best Seller của New York Times.
Giờ đây Tyra vẫn tiếp tục viết sách, cộng tác hình ảnh với Vogue Italia và hoạt động xã hội.
Với Tyra Banks, thử thách đến rồi đi, để lại một người đàn bà xinh đẹp hơn và vững vàng hơn.
Hoàng Dương (theo Người đẹp)
