Bi, hài chuyện siêu âm

Toát mồ hôi vì kết quả siêu âm

Chị Quyên (40 tuổi, quê Bến Tre) kể câu chuyện xảy ra cách nay hơn 4 năm mà chị vẫn nhớ như in: “Hồi đó, tui có những dấu hiệu đang mang thai như sốt nhẹ, trễ kinh… nên đi khám, siêu âm ở một bệnh viện (BV) của tỉnh. Trong 3 tuần tui siêu âm đến 3, 4 lần. Lần nào bác sĩ (BS) cũng bảo chưa có tim thai”. Lần cuối cùng, một BS siêu âm xong bảo chị Quyên thai sống mà không có tim thai là nguy hiểm và đề nghị chi hơn 400.000 đồng mua thuốc đặt để bỏ thai. “Tui từng này tuổi rồi mong đứng, mong ngồi một đứa con, nghe BS nói thế tôi như rơi xuống địa ngục”, chị Quyên nói và chỉ vào bé gái khoảng 4 tuổi, tinh nghịch: “Tối hôm đó, tui bao xe đi thẳng lên BV Từ Dũ (TP.HCM) khám, BS ở đây bảo có thai rồi, cứ yên tâm về nhà dưỡng thai. Nghe vậy, tui như được sống lại. Nếu tui tin lời BS ở tỉnh đặt thuốc thì giờ đâu nghe được tiếng nói, tiếng cười của con”.

Cách đây 1 tháng, BS Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm y khoa Medic, tiếp một khách nữ dẫn theo một cháu bé 10 tuổi đến thăm. Vị khách nhắc lại câu chuyện xảy ra 10 năm trước, khi đó chị mang thai và đi khám thai định kỳ, kết quả siêu âm kết luận thai nhi đầu có nước, giãn não thất (không giữ được, nếu sinh sẽ bị dị tật). Trường hợp của chị là trường hợp khó nên BV sản gửi sang Medic nhờ siêu âm chẩn đoán lại. Sau khi siêu âm, BS tại Medic hội chẩn kết luận thai bình thường. Chưa yên tâm, chị còn đi siêu âm nhiều nơi khác thì chỗ nói có, chỗ nói không. Tuy hoang mang, nhưng chị quyết tâm giữ đứa bé lại và sau đó sinh con gái khỏe mạnh.

BS Hải nói: “Kết luận của BS liên quan đến sinh mạng của một con người. Vì vậy, tôi thường dặn các học trò của mình phải cẩn thận, phải sợ những tai họa do mình gây nên, phải biết hội chẩn, cùng xem xét, lắng nghe ý kiến của các BS khác để có kết luận chính xác”.

Bệnh nhân nam có “tử cung bình thường”!

Theo một số BS, “hài” nhất là khi kết quả siêu âm nhầm lẫn giữa nam và nữ dẫn đến những kết luận dở khóc, dở cười.

BS Đào Ngọc Trường, chuyên về siêu âm của Phòng khám đa khoa tư nhân Thái Hòa (Bình Dương) kể, ông từng thấy những kết quả siêu âm của bệnh nhân nữ ghi “tuyến tiền liệt bình thường” hay của nam ghi “tử cung bình thường”. Nguyên nhân, theo BS Trường, khi siêu âm, BS kết luận nói “bình thường hết đó em”, cô y tá nghe nhập dữ liệu vào máy, kết quả cứ thế in ra mà “quên” kiểm tra giới tính. Ngoài ra, theo BS Trường, tuy luật cấm, nhưng nhiều sản phụ cũng rất quan tâm tìm hiểu xem thai nhi là nam hay nữ và kết quả siêu âm so với thực tế nhiều khi tréo ngoe, dẫn đến trường hợp có người nhà sản phụ tìm bác sĩ siêu âm “đòi” con trai cho bằng được (!?).

Còn BS Nguyễn Hoàng Tuấn, BV phụ sản Từ Dũ, cho biết, có trường hợp túi thai 6 tuần, BS siêu âm bảo là có tim thai, 2 tuần sau sản phụ đến BV siêu âm lại thì không thấy tim thai, làm sản phụ thắc mắc: “Tại sao hôm trước BS nói có tim thai, hôm nay lại bảo không có?”. BS Tuấn phân tích: “Thường túi thai 6 tuần rất khó nghe được tim thai, độ dao động của màn hình không đọc được chính xác. Còn thai trên 8 tuần không có tim thai thì túi thai móp méo, thai không phát triển được và phải bỏ. Kết luận vội vàng có tim thai rồi phải bỏ thai sẽ dẫn đến cú sốc cho sản phụ”.

Rất cần hội chẩn

Theo BS Hải, trong siêu âm, vai trò của BS là then chốt, kinh nghiệm, trình độ quyết định kết quả; máy siêu âm là vũ khí đóng góp vào việc kết quả chẩn đoán rất rõ ràng.

Trao đổi với chúng tôi, BS Nguyễn Hoàng Tuấn đúc kết: siêu âm phát hiện 80% bệnh và độ chính xác, tin tưởng khoảng chừng 80 – 90%, nên khi thấy có dấu hiệu bất thường, các BS cần phải phối hợp với các yếu tố khác, làm các xét nghiệm khác trước khi kết luận.

Ngày nay, siêu âm 3 chiều, 4 chiều cho kết quả rất chính xác, chẩn đoán không khó khăn như siêu âm 2 chiều. Trường hợp phức tạp dùng cộng hưởng từ. Tuy nhiên, BS Hải vẫn cho rằng, việc hội chẩn là cần thiết để hạn chế những sai sót đáng tiếc. Ngoài ra, trong phòng mổ cũng nên có máy quay để ghi lại hình ảnh cuộc mổ. “Đây vừa là chứng cứ pháp lý, vừa để minh bạch hoạt động điều trị của BS, tránh những hiểu lầm đáng tiếc”, BS Hải nói.

Hậu quả đau lòng

Tháng 5.2012, xảy ra trường hợp kết quả siêu âm tại một BV ở Gia Lai và TP.HCM cho thấy thai nhi (7 tháng tuổi) của một phụ nữ tại Chư Sê (Gia Lai) bị dị tật, các BS đã khuyên gia đình nên bỏ thai. Tin lời BS, sản phụ đã phá thai. Khi đem đứa trẻ đi chôn cất, mọi người mới phát hiện cháu bé vẫn còn hô hấp và không hề có dấu hiệu dị tật như kết quả siêu âm nên cấp tốc đưa cháu bé trở lại BV. Tuy nhiên, lúc này, các BS đã không còn kịp cấp cứu vì trước đó cháu bé đã không được chăm sóc đúng cách.

Theo Thanh Niên