Dương Thụ trong mắt 3 Diva

Hồng Nhung: “Chưa ai nghe lời chú Thụ một cách tuyệt đối như tôi!”

– Tôi nghe nói rằng chị có ngoại hình rất giống cô con gái duy nhất của nhạc sĩ Dương Thụ, phải không?

– Ừ, đó là bé Mi! Những ngày tôi mới vào Sài Gòn, ở với cha, chú Thụ và bé Mi hay ghé chơi vào ngày cuối tuần. Chắc vì cùng cảnh sống một cha một con mà chúng tôi dễ đồng cảm hơn. Bé Mi bệnh nặng, ra đi, để lại nỗi đau lớn nhất trong đời cha mình.

Tôi còn nhớ khi tôi hát “Papa” tại Nhà hát Lớn Hải Phòng năm 1985 nhân dịp đi thi âm nhạc chuyên nghiệp toàn quốc, chú Thụ đã khóc với sự cảm thông sâu sắc như thế nào…

– Đâu là điểm chung giữa hai nhạc sĩ tài hoa của làng nhạc Việt: Trịnh Công Sơn và Dương Thụ, để chị gặp được họ?

– Tôi nghĩ hai nhạc sĩ viết nhạc rất khác nhau nhưng cùng xuất phát từ suối nguồn tình cảm của tâm hồn. Họ đều là những nhà tri thức với kiến thức văn hóa rộng và sâu sắc, có thể nói ít, hiểu nhiều, sức mạnh trong nhạc và lời mang nội lực đủ để ở lại trong lòng người nghe một cách sâu nặng mà không cần hình thức quá lộng lẫy, hay gây choáng ngợp.

– Trong 3 diva, Hồng Nhung được coi là giọng hát phù hợp nhất với nhạc Dương Thụ. Điều gì theo chị đã làm nên điều đó?

– Tôi chỉ hát một cách tự nhiên bằng chính nghiệm sinh của đời sống, không luyến láy, khoe giọng hay tạo kịch tính, có thể vì thế mà hợp với nhạc của chú Thụ. Việc đồng cảm giữa tôi và chú Thụ về thẩm mỹ nói chung trong đời sống, dù đó là gu về nhà cửa hay âm nhạc, về thời trang hay về một bộ phim hay… khiến tôi “cảm” nhạc của chú tự nhiên hơn. Cứ vào bài là hát, không cần suy tính, phân tích tác phẩm…

– Điều đáng giá nhất chị học được từ “bố” mình là gì?

– Tôi luôn trọng chú Thụ về bề dày hiểu biết văn hóa Việt, mà tôi sợ rằng tôi khó có thể học hết được từ chú. Chú Thụ cũng là người đặc biệt, vô cùng nhạy cảm, với gu thẩm mỹ cao, tinh vi đến từng chi tiết. Có lẽ chú Thụ chưa gặp ai nghe lời chú một cách tuyệt đối như tôi, trong cả âm nhạc và việc làm đẹp trong đời, như chuyện nhà cửa, chọn một cây hoa, hay kể cả chọn một chiếc áo đẹp…

– Đó là lý do khiến Hồng Nhung là khách hàng duy nhất “đặt hàng” được “kiến trúc sư” Dương Thụ?

– Tôi và chú Thụ cùng thích kiểu nhà ở gần gũi với thiên nhiên. Nhà của chú Thụ ở Sài Gòn vừa đẹp, vừa cho tôi cảm giác thoải mái, thư giãn. Vì thế mà hơn một lần, tôi đã nhờ chú vẽ nhà cho tôi. Tôi rất nể chú Thụ và rất biết ơn chú về điều này!

– Ngược lại, nhạc sĩ Dương Thụ cũng nói rằng chú ấy học được từ chị một số điều, chị thử đoán xem?

– Có thể là tính kỷ luật của tôi, việc bỏ thời gian đầu tư vào chuyện học hành hay thể thao… Chú Thụ cũng theo tập chương trình “Suối nguồn tươi trẻ”, nhờ vậy mà trông trẻ khác thường so với tuổi tác.

– Nhạc sĩ Dương Thụ đang đứng ở đâu trong làng nhạc, lúc này, theo chị? Với chị, giai đoạn sáng tác nào của nhạc sĩ là thăng hoa hơn cả?

– Tôi tin rằng âm nhạc Dương Thụ sẽ giữ mãi vị trí riêng của mình vì vốn dĩ chưa bao giờ có chủ ý cạnh tranh. Âm nhạc của cảm xúc và tâm hồn trong sáng sẽ chẳng bao giờ cũ, dù có thể không phải là thời trang. Gần đây, ít thấy chú cho ra bài hát mới, nhưng làm sao đoán được đâu sẽ là đoạn thăng hoa nhất, bởi biết đâu, nó vẫn còn ở phía trước!

Mỹ Linh: “Không nên gọi Dương Thụ là ‘Thái thượng hoàng’!”

– Cái tên Dương Thụ gợi lên trước hết trong chị điều gì?

– Là cách chú đặt lòng tin vào mọi người – điều rất quan trọng nhưng cũng rất xa xỉ trong giới này. Và điều làm nên sức nặng của lòng tin ấy chính là con mắt xanh của chú. Đó có lẽ cũng là lý do khiến chú thường rất mát tay trong việc giới thiệu cho làng nhạc những tên tuổi mới.

– Chị có nghĩ rằng ngoài Anh Em, Dương Thụ còn là một trong những kim chỉ nam đáng giá cho chị, điều mà không ít ca sĩ trẻ hôm nay vì thiếu mà đã lạc lối?

– Nhưng tôi cũng nghe nói rằng “người chỉ đường” ấy từng có lần… đuổi chị ra khỏi phòng thu?

– Chuyện đó quả thật là tôi không nhớ nhưng đúng là chú Thụ đôi khi nóng tính đến mức hơi vô lý và không phải lúc nào cũng đúng. Dù vậy, tôi vẫn yêu quý chú như thường. Cứ nhìn cách chú ấy chơi với đủ mọi giới thì biết! Phải là người có tầm thế nào thì mới có một “network” rộng như vậy!

– Chị nghĩ đâu là chỗ riêng cho chị trong âm nhạc Dương Thụ?

– Nơi nào cần đến sự nồng nàn và dịu dàng!

– Trong 3 diva, chị tự thấy, ai là người hát nhạc Dương Thụ thành công nhất?

– Hồng Nhung phải xếp thứ nhất, Thanh Lam cũng là thứ nhất, còn tôi là… huy chương bạc. Nhưng đó là trong các bài chú ấy viết riêng cho các chị ấy. Còn những bài viết riêng cho tôi thì tôi phải là nhất chứ!

– Có người ví Dương Thụ như là một “Thái thượng hoàng” của làng nhạc Việt, chị thấy có đúng?

– Tôi thấy nói thế không phải là nâng cao mà là hơi hạ thấp chú Thụ. Bởi nghe thì cũng oai đấy nhưng “một chiều” lắm! Giữa chú và chúng tôi, tình thân đó như giữa những người trong gia đình…   

Thanh Lam: “Phải rất đau đớn mới lãng mạn được đến thế!”

– Sức hút nào đã khiến chị là người đầu tiên trong 3 diva khai phá nhạc Dương Thụ?

– Nhưng người được khen hát nhạc Dương Thụ thành công nhất lại không phải là người khai phá. Phải chăng chị quá mạnh mẽ trước vẻ đẹp ngây thơ ấy?

– Hát nhạc của ai, tôi cũng muốn phải có mình trong đó. Nghệ thuật không phải là sự cộng hưởng sao? Vậy tại sao mình không tương tác? Với tôi, vẻ đẹp quyến rũ nhất trong âm nhạc Dương Thụ không phải sự ngây thơ mà là lãng mạn – đúng như con người chú. Lãng mạn cả khi tận cùng của nó là đau đớn. Chính vì từng rất đau đớn nên nỗi buồn ở chú mới ẩn sâu đến thế, và sự lãng mạn cũng mới có thể bay cao đến thế – như một cách để chú thoát ra…

– Hiểu Dương Thụ đến thế mà sao trong 3 diva, chị lại có vẻ… ít thân chú ấy nhất nhỉ?

– Mỗi nghệ sỹ có một góc riêng của mình. Có thể góc riêng đó của tôi không giống với góc riêng của chú Thụ nên chưa đậm duyên. Dù trước đây, tôi (và Quốc Trung) cũng đã từng rất thân với chú. Nhưng tôi nghĩ, cái “thân” trong nghệ thuật không hẳn đã quá cần đến cái “thân” trong đời sống…

– Chị có biết câu hát “Đã hết ngồi nhìn mãi bóng đêm…” mà nhạc sĩ Dương Thụ đã đặt lời giúp Quốc Trung lúc chị vừa đi là một câu… tả thực không?

– Tôi không cho rằng sự đồng cảm đó lại cần đến một phép tả thực. Bởi vào tầm tuổi ấy, với một tâm hồn giàu rung cảm, cùng một kho kinh nghiệm sống…, lẽ đương nhiên chú Thụ có thể nhìn thấu suốt hết mọi vấn đề và sâu sắc hóa thân mà không cần phải là người chứng kiến.

– Nhưng khi nghe câu hát đó, chị có tự thấy mình quả là… một người đàn bà đáng tiếc?

– Lẽ đương nhiên tôi luôn bị lôi cuốn trước những bài hát có mình hay một phần đời sống của mình trong đó. Có những lúc, vì vậy, mà cũng cảm thấy mình tan biến trong câu hát đó…

– Có đúng chị là người… không ai dám mắng, trừ… Dương Thụ?

– Kể cả chú Thụ cũng chưa bao giờ “dám” mắng, vì cách chú mắng thường là: “Cô là tôi sợ cô nhất đấy!”, còn tôi thì gào lên: “Ờ, thế thì chú cứ tiếp tục sợ đi cho cháu được nhờ!” (cười to).

– Mắng thế nào thì chị ở lại?

– Đấy, mắng như chú Thụ! Mắng bằng cả sự yêu mến và lo lắng, trong một cái giới vốn không có nhiều sự độ lượng!

– Kinh nghiệm sống nào từ Dương Thụ là ấm áp với chị?

– Cũng như trong âm nhạc của chú, đó chính là sự lãng mạn! Đành rằng làm nghệ thuật thì ai chẳng có lúc bay bổng, lãng mạn, nhưng với Dương Thụ thì chú ấy có thể lãng mạn trong mọi trường hợp. Nhớ có lần tôi từng phàn nàn với chú về việc người bạn trai của mình đã để xe hết xăng lúc đã khuya khiến tôi phải khổ sở cuốc bộ hàng bao nhiêu cây số với một đôi giày cao gót… – điều với tôi là một cực hình. Vậy mà chú lại bảo: “Lẽ ra cháu nên cảm ơn ông trời vì điều đó không bao giờ lặp lại nữa đâu cháu ạ!”. Và đúng là điều đó không bao giờ lặp lại nữa thật!…