Từ “Nội tình của ngoại tình”, “Lòng tốt của bạn cần thêm đôi phần sắc sảo”, đến “Hành lý hư vô”, “Ông trăm tuổi trèo qua cửa sổ và biến mất”,… không chỉ đem đến hơi thở của thời đại, những quyển sách thú vị bên dưới đây còn giúp một năm mới của mỗi người đong đầy cảm xúc và nguồn cảm hứng bất tận.
Trước sự mất kết nối giữa nhân loại với thiên nhiên đang ngày càng gia tăng, chúng ta phải trả giá những gì? Chúng ta có những lợi ích nào để giữ sự kết nối đang bị đe dọa? Khi cuộc sống hiện đại đang thay đổi đáng kể và phần lớn con người dành phần lớn thời gian ở trong nhà, văn phòng, trường học, thì câu trả lời của nữ nhà văn càng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Vượt xa khuôn khổ thường tình về các vấn đề quá đỗi quen thuộc với “sống xanh”, với ý tưởng nghiên cứu tác động của thiên nhiên lên bộ não con người, Florence cho thấy cách sống như thế nào để cả cơ thể, tinh thần của bản thân và cộng đồng đều được hưởng lợi. Bằng giọng điệu tự nhiên, thông minh và dí dỏm, tác giả chứng minh rằng thiên nhiên không phải là một thứ xa xỉ mà trên thực tế lại rất cần thiết cho nhân loại.
“Tinh thần sống xanh” đem lại những giá trị tưởng chừng giản dị nhưng đầy sức nặng, như lời một nhà văn nổi tiếng nhận xét rằng: “Tôi không thích cây cối gì mấy, nhưng cuốn sách làm tôi muốn chạy ra ngoài và ôm lấy cây sồi gần nhất. Không phải vì cây mà vì chính lợi ích của bản thân tôi”.
Được xem là một trong những chuyên gia tình yêu xuất sắc thời hiện đại, tác giả mạnh dạn mổ xẻ kỹ càng chuyện ngoại tình từ 3 phía: người phản bội, người bị phản bội, người thứ ba cũng như đưa ra định nghĩa mới về ngoại tình để tìm ra cách giúp các mối quan hệ bền vững hơn. Esther Perel chỉ ra rằng: “Không có ai là ‘kẻ hoàn toàn có tội’ và cũng không có ai là ‘kẻ hoàn toàn vô tội’ trong một mối quan hệ tay ba”. Nói cách khác, mọi chuyện xảy ra trong một mối quan hệ tình cảm đều có ngọn nguồn từ tất cả đối tượng có liên kết trong mối quan hệ đó.
Có không ít cuộc hôn nhân đổ vỡ ngay lập tức khi “cơn bão” ngoại tình quét qua nhưng cũng có vô vàn cuộc tình tưởng chừng đã nguội lạnh bỗng chốc được hâm nóng. “Nội tình của ngoại tình” giúp chúng ta biết từ bỏ những quan điểm cũ rích và phiến diện để có cái nhìn đúng đắn và tích cực hơn. Nói một cách khác, Esther đang bày ra trước mắt độc giả một “cuộc đối thoại hôn nhân” đa chiều, mà người dù còn độc thân hay đang ở trong một quan hệ hhoặc đã kết hôn đều phải nghiêm túc lắng nghe.
Khác với “Sapiens lược sử về loài người” và “Homo Deus lược sử tương lai”, quyển sách lần này đề cập trực diện các vấn đề có tính toàn cầu như chủ nghĩa khủng bố, nhập cư, thất nghiệp, giáo dục con trẻ… mà người đọc đang rất quan tâm. Đó là những câu hỏi mà chúng ta thường đặt ra khi đọc các tin tức trên truyền hình và báo chí ngày nay. Chia sẻ về cuốn sách của mình, Harari nói: “Cuốn sách mới của tôi sẽ hướng đến câu trả lời cho câu hỏi bao quát: điều gì đang xảy ra trên thế giới ngày nay, ý nghĩa sâu sắc hơn của những sự kiện này là gì và chúng ta có thể điều khiển theo cách của chúng ta thông qua chúng như thế nào?”
Thể hiện sự tài tình trong sử dụng ngôn ngữ diễn đạt: trong sáng, logic, dí dỏm và hồn nhiên, tác giả vẫn khiến chúng ta tìm được cảm giác thích thú và hấp dẫn trong ngồn ngộn dữ kiện và chằng chịt các mối quan hệ. Thông qua cái nhìn tổng quan và thực tế nhất về những gì đang diễn ra với nhân loại trong thế kỷ 21, “21 bài học cho thế kỷ 21” là hành trang cần thiết cho mỗi người không chỉ để bước vào một năm mới đầy hứa hẹn và nhiều thử thách, mà còn biết cách đối diện với các vấn đề phức tạp của chính trị, xã hội,… một cách bình tĩnh và lý trí.
“Một người có thể sống cả đời theo cách mình thích là chuyện vô cùng khó khăn. Chúng ta không giây phút nào không bị thế giới bên ngoài chỉ trỏ, lâu dần sẽ quên mất tâm tư ban sơ, mất đi khả năng suy nghĩ độc lập và giữ vững cái tôi” là lời mở đầu dung dị, đầy thấu cảm dành cho những tâm hồn đang chứa nhiều cảm xúc ngổn ngang. Tất cả sự băn khoăn thường trực về: “Mình có phải là một người tốt?”, “Người nhận lòng tốt của mình có thật sự cần?”, hay “Lòng tốt của có đang bị lợi dụng?” đều sẽ được tác giả giải đáp bằng từng mẩu chuyện xoay quanh “lòng tốt”.
Không dừng lại ở đó, tác giả còn đi sâu vào lý giải cái gọi là “lòng tốt cũng cần đôi phần sắc sảo” khi truyền tải thông điệp rằng càng trải qua nhiều gian khó, chúng ta cần phải có ý thức mạnh mẽ về lòng tốt của mình. Tốt với người và tốt với mình đó mới là trí tuệ, là khôn ngoan. Và sau tất cả, cùng với sự trưởng thành vẫn mong mỗi người vẫn giữ được một trái tim thuần khiết, đơn sơ và thiện lành như ngày xưa – ngày mà chúng ta chập chững bước vào ngưỡng cửa cuộc đời. Tác phẩm của Mộ Nhan Ca không còn nghi ngờ gì nữa ắt hẳn là một món quà tinh thần trên cả tuyệt vời cho những ai đang trong hành trình đi tìm phiên bản hoàn hảo của chính mình.
“Muốn làm nữ hoàng, đừng yêu như hầu gái” là một quyển sách phù hợp cho những ngày đầu xuân, khi giúp nữ giới tìm lại phẩm chất đã đánh mất: “Những người phụ nữ luôn tâm niệm rằng danh xưng đảm đang là sự hãnh diện lớn nhất khi làm vợ, sẽ chẳng bao giờ hiểu được niềm hạnh phúc của những người chồng có cô vợ… lười. Họ băn khoăn tự vấn khi chồng nhíu mày trước bữa cơm nhà, áy náy khi chồng mặc ra đường một chiếc áo chẳng phẳng phiu. Và trong suốt một năm chăm chỉ đóng vai hầu gái, chỉ cần một lần người đàn ông đích thân vào bếp úp cho họ bát mì hay luộc hộ mớ rau muống, họ đã cảm thấy vui mừng như thể mình có một ông chồng thương vợ nhất thế gian”.
Xuyên suốt tập tản văn của mình, điều mà May muốn nhấn mạnh chính là: yêu tức là phải sánh bước kề vai như “vua và nữ hoàng”, chứ không phải là “hầu gái” luôn đứng ở sau lưng người mình yêu. Bằng cách phơi bài vô vàn điều dại khờ trong suy nghĩ và hành dộng của phụ nữ, nữ nhà văn muốn nhắn nhủ rằng phụ nữ phải biết yêu thương bản thân mình, đừng bao giờ đặt mình ở cuối danh sách ưu tiên nếu muốn tìm thấy hạnh phúc đích thực.
Vào ngày sinh nhật lần thứ 100 của mình, cụ ông Allan Karlsson đột nhiên trèo qua của sổ ngôi nhà dưỡng lão (Nhà Già) và biến mất. Một cuộc truy tìm trên khắp Thụy Điển đã diễn ra từ phía những người có trách nhiệm chăm nom cụ cũng như chính quyền sở tại. Song song với cuộc tìm kiếm ấy là một cuộc đuổi bắt khác gay cấn hơn, bắt nguồn từ một tên tội phạm đã làm mất vali 50 triệu crown sau khi nhờ cụ giữ hộ để… đi vệ sinh.
Allan hiện lên trong mắt độc giả là một cụ già có “số má” đúng nghĩa khi tác giả khéo léo mô tả cụ thông qua những hồi tưởng về cuộc đời sóng gió của cụ – người đã đi khắp thế giới từ những năm trước Đại chiến thế giới thứ nhất đến cuộc Thế chiến thứ hai. Và một người đã quá dạn dày kinh nghiệm và liều lĩnh bất cần có thừa thì không dễ gì tóm được cụ ta. Từ đây nhiều chuyện dở khóc dở cười đã bắt đầu, cuốn người đọc vào cuộc phiêu lưu đầy màu sắc của Allan thời trẻ.
Trở thành hiện tượng văn học với 4 triệu bản trên khắp thế giới, “Ông trăm tuổi trèo qua cửa sổ và biến mất” đem đến nhiều giá trị vô giá khi giúp chúng ta hiểu ra rằng: không bao giờ là quá muộn để làm một điều ý nghĩa, tiếp nhận lịch sử với góc nhìn đa chiều và thú vị hơn, mọi chuyện đều có cách giải quyết của nó, không gì là không thể và tuyệt đối đừng bao giờ “nhìn mặt mà bắt hình dong”.
Viết về bệnh ung thư, nên quyển sách “Mọi chuyện trên đời đều có nguyên do?” khiến người đọc không khỏi cảm thấy đau lòng. Nhưng đôi lúc chúng ta cũng phải bật cười vì sự hài hước, dí dỏm tuyệt vời của chính tác giả. “Mọi thứ trên đời đều có nguyên do?” là câu chuyện về một tâm hồn chưa bao giờ từ bỏ hy vọng sống, tin rằng phía cuối đường hầm vẫn còn có ánh sáng.
Kate Bowler bị ung thư giai đoạn IV, và cô đối mặt với bệnh tật với lòng can đảm và các câu hỏi tưởng chừng như không có lời đáp: “Có phải mọi thứ xảy ra đều có lý do?”, “Có một kế hoạch tổng thể nào không?”, “Làm thế nào cô có thể sống một cách tốt nhất với người chồng yêu dấu và đứa con trai nhỏ trong khi cô đang đối mặt với cái chết?”,… Và rồi cô đi đến kết luận đơn giản nhất sau tất cả: “Cuộc sống thật đẹp. Cuộc sống thật khó khăn”. Từ đây, độc giả nhận ra rằng việc chấp nhận hai mặt của cuộc sống có thể thay đổi cách chúng ta sống, đối diện, chấp nhận và dũng cảm bước qua mọi thăng trầm trong đời.
“Ta sẽ tìm được một cách hoặc sẽ tạo ra một cách” (Christopher Columbus) đã trở thành câu nói bất hủ cho những ai không thừa nhận có điều gì đó là bất khả thi. Chúng ta ắt hẳn chẳng xa lạ với Columbus – người đã được lưu danh vào sử sách với chuyến phiêu lưu vĩ đại nhất lịch sử, khám phá ra châu Mỹ (1942). Nhưng những bí mật về 4 chuyến hải hành của ông trên con đường tìm ra miền đất mới với nhiều người vẫn còn là một ẩn số.
Từ những ghi chép của chính Columbus và những người đồng hành, tác giả đã tái hiện một Columbus chân thật – một nhà thám hiểm có tầm nhìn, một thủy thủ mang trái tim loài sư tử, một hoa tiêu bậc thầy, người giải phóng các bộ lạc bị áp bức nhưng cũng đầy mâu thuẫn và nhiều tham vọng. Không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc đời đầy biến động của Columbus, “Columbus – bốn chuyến hải hành” còn trở thành chiếc bình năng lượng ý nghĩa giúp mỗi người có thêm nhiều dũng khí và táo bạo trong hành trình phiêu lưu của mình.
“Không có giới hạn cho sự thành công của những người phụ nữ, dù trong chính trị hay các lĩnh vực khác” không chỉ là một trong số nhiều câu nói truyền cảm hứng cho hàng triệu phụ nữ, mà còn là sự khẳng định mà cựu Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ nói về hành trình phi thường của chính bà.
Đến với “Becoming chất Michelle”, bà dẫn dắt độc giả bước vào thế giới riêng của mình – những trải nghiệm đã góp phần tạo nên tố chất rất riêng của Michelle, từ tuổi thơ ở Chicago đến những năm tháng giữ vị trí điều hành, bí quyết cân bằng áp lực giữa công việc và gia đình, cho đến 8 năm quyền lực sống tại Nhà Trắng. Với sự chân thực tuyệt đối và chất hóm hỉnh sống động, Michelle kể lại những thành công và cả thất bại trong chính trường lẫn cuộc sống, hôn nhân,…
Không hề giáo điều hay nói những điều đao to búa lớn, “Becoming chất Michelle” là nguồn cảm hứng sôi trào giúp phái đẹp thắp lên ngọn lửa trong sâu thẩm tâm hồn, để từ đó khẳng định phẩm chất của riêng mình. Như lời chia sẻ về lý do mà Michelle đã viết nên quyển hồi ký này: “Tôi là một con người bình thường tham gia vào một chuyến hành trình phi thường. Khi chia sẻ câu chuyện về cuộc đời mình, tôi hy vọng có thể tạo đất cho những câu chuyện khác, những tiếng nói khác, để nới rộng con đường cho những con người thuộc về một nơi chốn và vì sao họ đang như thế”.
“Hành lý hư vô” chính là quyển sách hoàn hảo để khép lại năm cũ (và cả danh sách này) khi nó như hành trang cần thiết giữa cuộc sống nhiều bộn bề, như ngôi nhà thân thương mà chúng ta luôn tìm về để thấy còn có cái tình bên trong mỗi con người. Bởi dù những giá trị, đau thương, thất vọng… của mỗi người là khác nhau, nhưng điều ấy không có nghĩa là khi đứng cạnh nỗi đau, người ta không còn cảm xúc.
Sau tất cả, “Hành lý hư vô” được tác giả định nghĩa là thứ duy nhất có thể mang theo, khi chúng ta nhận ra có bao nhiêu đồ đạc cũng chẳng lấp nổi biển trong lòng, khi có quá nhiều thứ để nhìn nhận lại trước và trong những cuộc chia tay, khi hiểu cách những mối quan hệ biến dạng sau mỗi cuộc chuyển dời,…
Bằng bút pháp sắc sảo, ngôn từ dung dị cùng lối hành văn gãy gọn quen thuộc, Nguyễn Ngọc Tư đã khắc họa muôn dạng nỗi buồn và tình người trong xuyên xuốt 32 tản văn. Những câu chuyện thời sự bán đất, mất rừng, biển sông ô nhiễm, đời sống nông thôn,… đều được kể khéo léo dưới ngòi bút duyên dáng và đầy sự rung cảm của nữ nhà văn.
