Jerusalem – Khí thiêng tôn giáo

Các đơn vị có kế hoạch cộng tác hoặc có nhu cầu tài trợ kinh phí, công cụ tác nghiệp cho chuyến đi xin liên hệ với tác giả qua địa chỉ:

Bạn có thể cập nhật các bài viết và theo dõi chuyến du hành hiện nay của Phương Mai ở Trung Đông tại:

Hầu như từ bất kỳ ô cửa sổ nào ở Jerusalem, phóng tầm mắt ra xa bạn cũng có thể bắt gặp những tháp chuông nhà thờ Thiên Chúa với hình thánh giá, xen lẫn những vòng cung hình trăng lưỡi liềm trên đỉnh tháp gọi cầu kinh của các thánh đường Hồi giáo, và dưới thấp một chút là lúp xúp các mái vòm hình trứng của thánh đường Do Thái giáo.

Bức tường Than Khóc

Theo kinh Cựu Ước của người Do Thái, cách đây 3000 năm tại Jerusalem, vua David lập nên Vương quốc Israel. Con trai của người là vua Solomon xây một Đền Thờ Thiêng hùng vĩ nơi cất giữ bản “10 điều răn của Chúa” nổi tiếng. Cũng ở vị trí Đền Thờ Thiêng này là Tảng Đá Nền (Foundation Stone) nơi Chúa bắt đầu công việc tạo dựng nên Trái Đất, nơi Chúa vun đất nặn nên Adam ông tổ của loài người, và cũng là nơi Chúa thử lòng sùng đạo của Abraham bằng cách yêu cầu ông hiến dâng mạng sống của chính con trai mình.

Thánh đường Đá lộng lẫy của người Hồi trên nền Đền Thờ Thiêng.

Người Do Thái dựng nước chưa được bao lâu thì liên tục bị xâm chiếm bởi hết đế quốc này đến đế quốc khác. Người dân bắt đầu cuộc lưu lạc kéo dài hàng nghìn năm. Đền Thờ Thiêng hết  bị người Babylon tàn phá rồi lại bị đế chế Roma đốt trụi. Tất cả những gì còn lại của chốn linh thiêng nhất trong tôn giáo Do Thái là một mẩu bé xíu của bức tường khổng lồ vốn được xây bao quanh để bảo vệ cho Đền Thờ Thiêng và một phần của Tảng Đá Nền. Người Do Thái ở Jerusalem cứ mỗi chiều tối thứ bảy là tập trung dưới chân bức tường vừa đọc kinh Cựu Ước, vừa dập đầu than khóc.

Phía bên trái ảnh là Thánh đường Đá dát vàng của người Hồi xây trên nền móng Đền Thờ Thiêng. Bức tường Than Khóc từng bao quanh Đền Thờ Thiêng giờ trở thành nơi hàng ngàn người Do Thái tới dập đầu tuôn lệ. 

Tôi tìm đến Wailing Wall (Bức tường Than Khóc) đúng vào một buổi chạng vạng cuối tuần như thế. Từ trên một góc phố cổ nhìn xuống, bức tường được chiếu sáng rực rỡ. Phía dưới chân tường, mặt đất đen thẫm lại bởi màu áo của hàng ngàn người dân Jerusalem. Tôi theo chân những người phụ nữ tiến lại gần chân tường, chọn một góc thật sâu thật khuất và lặng lẽ để mình chìm đuối trong tiếng khóc, tiếng cầu kinh, tiếng than thân thống thiết. Thật khó có thể tưởng tượng người Do Thái đã than khóc vật vã như thế suốt hơn 2000 năm qua. Đó là một nỗi đau được truyền từ đời này sang đời khác, không có cơ hội hàn gắn, sẻ chia và lãng quên.

Có những thời kỳ người Do Thái  thậm chí còn không được bén mảng đến gần Jerusalem nếu không muốn khép vào tội chết. Mỗi năm một lần, vài vị vua của đế chế cầm quyền Roma hào phóng ban tặng cho họ một ngày được đặt chân vào thành Jerusalem, đến gần bức tường, và cũng chỉ đủ thời gian để mà than khóc cho một đất nước tan tác, một tôn giáo bị vùi dập, một chốn thiêng liêng của linh hồn dân tộc đã bị đốt thành tro tàn chẳng còn mấy dấu vết.

Thánh đường Thiên Chúa và tảng đá nơi thi thể Jesus được đặt xuống khâm liệm.

Con đường Sầu Thương

Sau khi Do Thái giáo ra đời được khoảng 1000 năm, Jerusalem lúc đó bị đô hộ bởi người Roma. Vào một buổi sáng mùa xuân năm 30, một người Do Thái trẻ tuổi tên là Jesus tiến vào thành Jerusalem trên lưng một con lừa. Quần chúng tiếp đón ông nồng nhiệt. Vì kinh Cựu Ước của người Do Thái nói rằng một messiah, người được chọn lựa, đức vua tương lai của Israel sẽ xuất hiện một cách khiêm nhường trên lưng lừa. Ai cũng hào hứng và hy vọng.

Điểm dừng cuối cùng của Via Dolorosa là thánh đường Sepulchre, cũng có nghĩa là thánh đường Lăng Mộ. Nơi đây 2000 năm trước là ngọn đồi nơi thánh giá được dựng lên, Jesus bị đóng đinh, hạ xuống chôn cất, và ba ngày sau sống lại (phục sinh). 2000 năm sau, Holy Sepulchre đông nghịt tín đồ từ khắp nơi trên thế giới. Họ quỳ hôn tấm đá nơi thi thể Jesus được hạ xuống từ thập giá. Họ xếp hàng vài tiếng đồng hồ, nhích từng centimet để được đến gần hầm mộ Chúa. Ban thờ được trang hoàng lộng lẫy nhất là nơi thập giá cắm xuống, tương truyền cũng là nơi chiếc đầu của Adam – ông tổ loài người được chôn cất.

Những con đường 3000 năm tuổi của thành Jerusalem.

Chuyến bay đêm lên Thiên Đường

Ở Jerusalem, mỗi hòn đá là một câu chuyện Kinh Thánh, mỗi người dân là một tín đồ sẵn lòng tử vì đạo, mỗi ngọn gió tràn qua cũng có mùi thánh thần, một lời nói bâng quơ cũng có thể trở thành điều tiên tri chờ ngày ứng nghiệm.

Kỳ sau: Israel – Miền đất hứa không im tiếng súng

Bài & ảnh: Phương Mai