Ông Nguyễn Thanh Phong, Phó Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế) thẳng thắn bày tỏ tại buổi tọa đàm “Để có bữa ăn an toàn cho mọi nhà” diễn ra sáng 16/10, do Cổng TTĐT Chính phủ tổ chức.
Theo ông Phong, thực phẩm chức năng là sản phẩm có tác dụng hỗ trợ chức năng các bộ phận cơ thể con người, tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh. Trên thế giới từ những năm 70, 80 của thế kỷ trước, thực phẩm chức năng đã phát triển đặc biệt là ở Nhật, Hàn Quốc, Mỹ… Nó là sản phẩm hỗ trợ bổ sung và nâng cao sức đề kháng.
Trong y tế, việc quảng cáo quá đà về công dụng thực phẩm chức năng không chỉ là gian dối về thương mại mà là tội ác, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Ảnh minh họa: H.Hải
Tuy nhiên, thực phẩm chức năng ở Việt Nam đang bị hiểu sai bởi nhiều doanh nghiệp vì muốn bán được nhiều sản phẩm đã quảng cáo quá mức, dẫn đến nhiều người coi thực phẩm chức năng là thần dược, là thuốc chữa bách bệnh.
“Khi thanh kiểm tra, chúng tôi phát hiện có những sản phẩm thực tế công dụng là nâng cao sức đề kháng nhưng quảng cáo chữa cả HIV, ung thư. Tôi cho rằng việc quảng cáo vống đó gây hậu quả rất lớn. Ví như một người bị ung thư chẳng hạn, đáng lẽ phát hiện sớm họ có thể được điều trị bằng phẫu thuật, xạ trị giúp người bệnh kéo dài cuộc sống, thậm chí khỏi bệnh hoàn toàn.
Nhưng vì tin vào quảng cáo lừa dối như vậy dẫn đến người bệnh tin, hi vọng dùng thực phẩm chức năng là khỏi bệnh ung thư nên đã mua về dùng trong thời gian dài thấy không khỏi, ngày càng nặng hơn mới vội tới viện. Lúc này, tình trạng bệnh nhân đã qua thời điểm vàng điều trị ung thư, dẫn đến khi đó, phẫu thuật không được, xạ trị cũng không xong vì đã ở giai đoạn muộn. Tôi cho rằng đó là cái tội của việc quảng cáo thực phẩm chức năng chứ không chỉ gian dối về thương mại. Các hàng hóa khác, quảng cáo gian dối người tiêu dùng chỉ mất tiền. Nhưng riêng với thực phẩm chức năng, gian dối thì không những mất tiền người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng đến tính mạng”, ông Phong nói.
Ngoài việc “thần thánh hóa” thực phẩm chức năng chữa bách bệnh, nhiều người còn có thói quen sử dụng vô tội vạ các loại thực phẩm này với quan niệm “không bổ ngang thì cũng bổ dọc”. Về vấn đề này, TS.BS Lê Danh Tuyên, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng cho biết: “Rõ ràng thực phẩm chức năng tác dụng là sử dụng vi chất dinh dưỡng để bổ sung, phục hồi, đảm bảo chức năng nào đó của cơ thể. Tuy nhiên, người dân cần phải biết, dù các vi chất dinh dưỡng, chất khoáng rất cần cho cơ thể, nhưng cần ở mức độ nhất định, không thể dùng quá liều. Hành lang an toàn ở giữa thiếu – thừa, ăn không được thiếu, không được thừa. Lạm dụng thực phẩm chức năng là rất không nên”.
“Mặt tốt của thực phẩm chức năng cũng cần khẳng định, nhưng không nên cho là sản phẩm chữa bách bệnh, dễ hiểu lầm và người tiêu dùng lạm dụng, rất không tốt. Với thực phẩm chức năng tốt, không bị làm giả dùng quá liều đã là không tốt, nếu không may sử dụng phải những loại làm nhái thì càng nguy hại hơn”, TS Tuyên nói.
“Đỉa không thể tồn tại trong sữa”
Liên quan đến các thông tin đồn thổi, rằng trong sữa tươi có đỉa, đỉa tồn tại trong trứng, trong snack (bim bim), “cấy” đỉa vào dưa vàng… các chuyên gia đều khẳng định là hoàn toàn là tin đồn. Và khẳng định này đã được minh chứng bằng kết quả kiểm nghiệm khách quan.
Ôngg Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thuỷ sản, Bộ NN & PTNN cho rằng: “Khi nghe một thông tin về sự cố an toàn thực phẩm, chúng ta phải làm rõ. Ví dụ, đỉa trong sữa là ở đâu, sữa nào, sữa chưa tiệt trùng hay đã tiệt trùng, từ đó có biện pháp khảo sát cụ thể. Trên cơ sở tập hợp thông tin, các cơ quan chức năng sẽ cung cấp thông tin chính thức. Cá nhân tôi cho rằng việc đỉa trong sữa đã tiệt trùng là khó có thể xảy ra”.
Đại diện Cục An toàn vệ sinh thực phẩm, ông Phong khẳng định: “Thông tin về đỉa trong sữa, trong bim bim, chúng tôi đã có những câu trả lời rõ ràng, có trích dẫn quan điểm của cả các chuyên gia trong và ngoài nước. Đã có kết quả kiểm nghiệm mẫu sữa, mẫu bim bim và câu trả lời là không có đỉa tồn tại trong sữa, không có đỉa tồn tại trong mẫu bim bim”.
“Câu hỏi đặt ra là tại sao lại có những clip quay được những hộp sữa có ấu trùng? Chính những clip này gây nên sự rối loạn thông tin. Bởi sữa hay bất cứ sản phẩm thực phẩm nào, khi vận chuyển, bảo quản mà không tuân thủ đúng các quy định thì vi sinh vật rất dễ xâm nhập, thậm chí sinh ấu trùng. Nhưng chúng ta phải hiểu, một ngày tiêu thụ thị trường hàng triệu đơn vị sản phẩm như thế, có 1 – 2 sản phẩm có vấn đề như vậy, rồi nói sản phẩm đó có đỉa, ấu trùng là không đúng. Chúng ta phải láy mẫu sản phẩm cùng lô, cùng mẻ sản xuất lưu ở nhà máy đó xét nghiệm, chứ không phải xét nghiệm hộp có vấn đề để nói sản phẩm đó có chứa đỉa, ấu trùng là không chính xác”, ông Phong nói
