UB Tài chính – Ngân sách QH chủ trì thẩm tra báo cáo ngân sách 2012, dự toán 2013 của Chính phủ. Hụt thu ngân sách năm nay và chuyện thuế, phí, tiền lương cho năm tới là những vấn đề được quan tâm nhất.
Điều chỉnh viện phí phải chọn lúc phù hợp
So với nhiều năm trước, thu ngân sách 2012 không có khả năng vượt cao. Nhiều lĩnh vực, nhiều địa phương bị hụt thu. Trong bối cảnh đó, cơ quan tài chính của Quốc hội vẫn nhấn mạnh mục tiêu phải đảm bảo các khoản chi phục vụ dân sinh và không tiếp tục tăng gánh nặng thuế, phí lên người lao động.
Thường vụ Quốc hội bàn kế hoạch thắt chặt chi tiêu. Ảnh: Lê Nhung
Triệt để tiết kiệm, giảm loại bỏ các khoản chi phô trương, hình thức. Kiên quyết không ban hành những chế độ, chính sách làm phát sinh các khoản chi chưa thật cấp bách.
Chưa hài lòng với chính sách điều chỉnh viện phí, cơ quan thẩm tra cho rằng việc điều chỉnh cần có lộ trình phù hợp, đồng bộ với chất lượng dịch vụ và điều chỉnh mức thu bảo hiểm xã hội tương ứng để bảo đảm nguồn thanh toán của quỹ BHXH.
Trong dự toán ngân sách cho năm 2013 sắp tới, Chính phủ cần rà soát lại toàn bộ hệ thống chính sách thu. Đặc biệt, quán triệt tinh thần không tạo gánh nặng về thuế với người dân, doanh nghiệp. Mặt khác, đảm bảo nguồn thu để giữ vững an ninh tài chính quốc gia, tránh hụt thu lớn do điều chỉnh chính sách thuế mà chưa có phương án bù đắp.
Ưu tiên bố trí ngân sách để chú trọng chi cho con người, bảo đảm an sinh xã hội và các lĩnh vực như y tế, giáo dục, môi trường, khoa học công nghệ.
Với mục tiêu dự toán tăng 14,4% so với năm 2012, thấp hơn các năm, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ cân nhắc điều chỉnh tăng thêm 3-5% để tạo nguồn lực thực hiện lộ trình cải cách tiền lương.
Tính toán nguồn thu từ dầu thô, Chính phủ dự kiến mức 99.000 tỷ đồng với sản lượng 14,14 triệu tấn dầu, giá bình quân 90USD/thùng. Khoản thu lãi dầu khí nước chủ nhà thêm khoảng 10.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo UB Tài chính – Ngân sách, số thu từ dầu thô phụ thuộc chủ yếu vào giá dầu thế giới. Việc xây dựng dự toán với mức giá quá cao có khả năng dẫn đến nguy cơ mất cân đối ngân sách.
Làm rõ chính sách miễn, giảm thuế
Trước đó, lý giải việc thu ngân sách đến thời điểm này không đạt kỳ vọng, UB Tài chính – Ngân sách cho rằng, do nhiều mục tiêu kinh tế quan trọng không đạt như chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Việc miễn, giảm, giãn thuế trên diện rộng với nhiều đối tượng trong thời gian tương đối dài dù có tác dụng khuyến khích đối với doanh nghiệp, cá nhân song đã tác động ngược, làm giảm thu không nhỏ.
Trong khi đó, thị trường bất động sản, thị trường tài chính lại trầm lắng dẫn đến thu hẹp không gian khai thác, làm giảm nguồn thu trong lĩnh vực này.
Tổng thu nội địa giảm lớn (ước giảm 17.600 tỷ đồng) chủ yếu giảm ở các khoản thu từ sản xuất kinh doanh. Chính sách kiểm soát hạn chế nhập khẩu hàng tiêu dùng, thực hiện miễn, giảm, giãn thuế, theo đó, tạo nên tác động trực tiếp.
Cùng với việc tăng lương và tốc độ trượt giá, nguồn kinh phí được cấp dành cho chi lương và các khoản có tính chất lương ngày càng cao, chiếm tỷ trọng lớn, dẫn đến nguồn kinh phí tiết kiệm được từ việc giảm biên chế lại rất thấp.
Cơ quan thẩm tra yêu cầu Chính phủ đánh giá sâu hơn, làm rõ kết quả cũng như những bất cập trong áp dụng chính sách thu ngân sách năm 2012, nhất là việc miễn, giảm, giãn thuế.
