Trong đợt khai quật khảo cổ vừa qua, các nhà khoa học của Viện Khảo cổ học Việt Nam và cán bộ Trung tâm bảo tồn Di sản thế giới Thành nhà Hồ đã phát hiện kho đạn đá cổ “khổng lồ”, đây được cho là những viên đạn dùng cho súng thần công.
Trong lúc đang khai quật khu vực đường Hoàng Gia (ở cổng Nam thành), các nhà khoa học đã phát hiện, thu lượm được hàng trăm viên đạn đá cổ, trong số này có rất nhiều viên đã chế tác thành viên đạn đá hoàn chỉnh, mài dũa công phu và có kích cỡ lớn nhỏ khác nhau.
Tiến sĩ Đỗ Quang Trọng nhận định: “Có thể dưới triều Hồ, ngay tại khu vực này có một cơ sở sản xuất, chế tác đạn đá dùng cho súng thần công. Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện kho đạn đá cổ của vương triều Hồ, với những hiện vật đạn đá còn tương đối nguyên vẹn. Điều đó có thể khẳng định Hồ Quý Ly và vương triều Hồ rất quan tâm đến lĩnh vực phòng thủ quân sự”.
Được biết vào đầu thế kỷ XV, để chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược, nhà Hồ (1400 – 1407) đã có sự cải tiến vũ khí chiến đấu, cho ra đời súng thần công (còn gọi là thần cơ thương pháo), loại súng thần công được Hồ Nguyên Trừng (con trai cả của Hồ Quý Ly) phát minh cách đây hơn 600 năm.