Điểm chung giữa Tổng thống Mỹ – Obama, Tổng thống Nga – Putin và cựu Tổng thống Mỹ – George Bush là họ đều có hai con gái. Nếu sống ở Việt Nam, chắc cả ba người này sẽ bị dèm pha: “Không có con trai nối dõi thì chỉ có vứt đi”, hoặc những lời bóng gió: “Cho ngồi chiếu dưới”… Từ lâu, trong văn hóa Á Đông, quan niệm mười con gái cũng không bằng một con trai đã ăn sâu vào suy nghĩ của nhiều người. Đó là nguyên nhân chính khiến tình trạng mất cân bằng giới tính của Việt Nam đang ở mức cao. Tỷ lệ giới tính khi sinh của Việt Nam hiện nay là 112,3 nam/100 nữ. Ước tính, Việt Nam sẽ bị thiếu 4 triệu cô dâu vào năm 2030 (theo đánh giá của Bộ Y tế).
Mới đây Bộ Y tế đã đề xuất ý kiến cho Dự thảo Luật Dân số lần ba, trong đó có một phần đáng chú ý về các biện pháp giúp giảm mất cân bằng giới tính như: hỗ trợ học phí, bảo hiểm, việc làm, vay vốn với các gia đình sinh con một bề là gái. Thậm chí, nhà nước có thể hỗ trợ tiền cho các gia đình này. Đồng ý rằng đề xuất này mang mục đích tốt, song tôi không ủng hộ.
Bởi vì, việc thưởng tiền cho những gia đình sinh con một bề là gái càng khẳng địnhsự phân biệt giới tính giữa con trai và con gái. Trong khi, việc này không giải quyết được mặt nhận thức đối với các gia đình vẫn có suy nghĩ trọng nam khinh nữ. Thực tế, có nhiều người từng sẵn sàng bỏ việc cơ quan nhà nước, chịu phạt để sinh bằng được con trai.
Theo tôi, chúng ta đã từng có một số cách giải quyết tình trạng này khá tốt như: quy định về quyền bình đẳng giới trong vấn đề thừa kế, chăm sóc cha mẹ; tuyên truyền “dù gái hay trai, chỉ hai là đủ”; nghiêm cấm các dịch vụ chẩn đoán giới tính thai nhi…
Chúng ta vẫn có thể áp dụng chính sách này bằng việc áp các chế tài phạt thật nặng với bác sỹ, bệnh viện, phòng khám trong việc tiết lộ giới tính hoặc lựa chọn giới tính thai nhi. Bên cạnh đó khuyến khích các hương ước, gia phả của làng, dòng họ cho phép con gái được đứng tên ngang bằng với con trai trong thờ cúng tổ tiên. Tiếp đó, Nhà nước cần chính sách hỗ trợ về mặt giáo dục cho các bé gái. Quan sát có thể thấy (dù chưa có số liệu thống kê cụ thể), ở bậc tiểu học, tỷ lệ nam – nữ không có khác biệt đáng kể, song càng học lên cao, tỷ lệ nam được đi học luôn cao hơn so với nữ.
Hoa hậu Hương Giang
Riêng về việc hỗ trợ giáo dục cho các bé gái, theo tôi, chúng ta cần thêm những chính sách khuyến khích các em có cơ hội học hành như: tuyên truyền đến từng gia đình nhất là vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa về tầm quan trọng của việc học. Bên cạnh đó có thể hỗ trợ học phí cho các em (song không phải là tác động vào điểm số thi đại học như trong dự án đang được đề xuất). Song song đó, các chính sách hỗ trợ phụ nữ trong tìm kiếm việc làm như vay vốn, hỗ trợ khởi nghiệp, đào tạo nghề… cần được đẩy mạnh hơn nữa, để phụ nữ không còn bị coi là lao động phụ hay người mang lại thu nhập thứ yếu sau nam giới.
Thêm vào đó, với tỷ lệ chỉ 2% ruộng đất ở các nước đang phát triển thuộc quyền sở hữu của phụ nữ (nguồn Quỹ Quốc tế dành cho phát triển nông nghiệp IFAD) cũng khiến phụ nữ dễ bị… đuổi khỏi nhà, không nắm giữ được quyền sở hữu và bị động trong các mối quan hệ. Các đoàn thể làng, xã, chi bộ nên đẩy mạnh việc vận động, tuyên truyền để mọi phụ nữ được quyền bình đẳng giới, và bản thân họ biết đấu tranh, đòi hỏi quyền lợi chính đáng của mình.
Trong lĩnh vực truyền thông xã hội, những gương mặt nghệ sỹ, người có tầm ảnh hưởng tới công chúng sẵn sàng chia sẻ hạnh phúc gia đình dù có con trai hay con gái như: nghệ sỹ Quyền Linh, diễn viên Bình Minh... có thể hỗ trợ tuyên truyền nâng cao nhận thức về bình đẳng giới.
Bản thân tôi là con gái thứ hai trong gia đình, ngày còn bé cũng hay nhận được những câu nói không thiện chí từ người ngoài như “để bố đi kiếm con trai, con gái là lũ vịt giời“. Nhưng từ quan sát của tôi, con gái luôn tình cảm, gần gũi bố mẹ hơn con trai. Khi bố mẹ về già, con gái có khả năng chăm sóc bố mẹ tốt hơn. Tất nhiên, con trai lại làm được các công việc khác thuận lợi hơn. Bản thân là một người mẹ, tôi có thể thích con trai hay con gái từ trước khi mang bầu, nhưng một khi đã có con trong bụng, dù trai hay gái, tôi chỉ mong ước con mình luôn được khoẻ mạnh, bình an, và mình sẽ dành tất cả những gì tốt đẹp nhất cho con.
Ảnh: Nghệ sĩ cung cấp
