>> Bài liên quan: Nghệ thuật không chết như tê giác Java
Tổ chức: Đinh Phương Linh
Thậm chí, có nhiều buổi biểu diễn không có khán giả, các nghệ sĩ hóa trang xong lại ngậm ngùi tẩy trang. Thực tế ấy khiến những người thực hiện bài viết cũng thấy xót xa, nhưng các nghệ sĩ lại không hề nản lòng.
Theo quy định của Nhà hát, dù chỉ có 2 khán giả, các chương trình vẫn diễn ra bình thường, các nghệ sĩ vẫn phải phục vụ người xem nhiệt tình, chu đáo.
Buổi biểu diễn định kỳ hàng tuần lần này có 4 khán giả tới rạp Hồng Hà (51 Đường Thành). Tất cả đều là người nước ngoài. Chương trình biểu diễn khá ngắn, chỉ trong vòng 1 giờ đồng hồ (từ 18h-19h) với 5 tiết mục truyền thống: “Ông già cõng vợ đi xem hội”, Nhã nhạc cung đình Huế (Đại nhạc), múa “Lân mẹ đẻ lân con”, “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” và Nhã nhạc cung đình Huế (Tiểu nhạc).
Nghệ sĩ Kiều Oanh hóa trang để thể hiện nhân vật cô gái trẻ trong vở “Ông già cõng vợ đi xem hội”. Ở nghệ thuật tuồng có nhiều phong cách hóa trang khác nhau: Ác-Thiện, quan văn, quan võ,… nhưng các nhân vật nam có sự hóa trang đa dạng hơn. Với các nhân vật nữ, chủ yếu người diễn viên hóa trang theo hướng đẹp và nổi bật hơn là thể hiện tính cách.
NSƯT Bích Tần thể hiện đôi mắt cáo của Hồ Nguyệt Cô. Đôi mắt được hóa trang sắc hơn bình thường, với những chấm đỏ vuốt lên cao thể hiện sự dữ tợn. Đôi mắt sẽ là phần biểu cảm nhất trong cả khuôn mặt người nghệ sĩ trên sân khấu. NSƯT Bích Tần đã thể hiện vai diễn này hơn 15 năm, vai Hồ Nguyệt Cô đã mang lại cho chị nhiều giải thưởng. Cho tới nay, chị vẫn diễn vở này hàng tuần tại nhà hát.
Theo lời nghệ sĩ Bích Tần, nghệ thuật tuồng ngấm vào máu của chị, là môn nghệ thuật cha truyền con nối. Cha của chị, NSƯT Đắc Hán là một tay trống, là người đặt viên gạch đầu tiên gây dựng nhà hát này. Chú và anh trai chị cũng theo nghiệp tuồng.
Gắn bó với tuồng, đời sống của những người nghệ sĩ gặp rất nhiều khó khăn. Các diễn viên Nhà hát Tuồng tâm sự rằng họ không biết làm nghề gì khác để kiếm thêm, chỉ biết ăn dè tiêu xẻn trong đồng lương ít ỏi và hết mình vì nghệ thuật.
Nghệ sĩ Lê Văn Long (30 tuổi) đã có 8 năm gắn bó với nghệ thuật tuồng. Thời gian đã qua đủ nhiều để anh Long cảm nhận được nét đẹp của môn nghệ thuật này và quyết tâm gắn bó với nó. Trong buổi biểu diễn tối nay, anh Long chỉ xuất hiện để múa cờ ở tiết mục đầu tiên.
Với anh Long, đây là nghệ thuật của nỗi buồn, sự bi thương. Ở ngôn ngữ tuồng, tất cả diễn biến tâm lý của nhân vật được phơi bày và khuếch đại trên sân khấu. Đây là nghệ thuật của những nỗi đau lớn.
Thứ tuồng mà các khán giả thấy trên ti vi không phải là tuồng đích thực. Đây là nghệ thuật sân khấu toàn diện, ở đó, các nghệ sĩ thông qua toàn bộ cơ thể họ để thể hiện diễn biến tâm lý, nội tâm nhân vật
Các tiết mục của Nhà hát Tuồng Hà Nội được giới thiệu và tóm tắt nội dung bằng tiếng Anh, với phần lời thoại cũng được dịch sang tiếng Anh để những khán giả nước ngoài có thể theo dõi được nội dung câu chuyện.
Ở thời điểm hiện tại, các khán giả đi xem nghệ thuật để được thưởng thức cái mới: nội dung mới, cách thể hiện mới, thông tin mới… còn cha ông xưa đi xem tuồng để xem cách biểu diễn của các nghệ sĩ.
Những câu chuyện, những nhân vật, những tình huống… dù quen thuộc với mức nào vẫn có sức hấp dẫn vì mang vẻ đẹp của tâm hồn con người.
Dù vất vả, nhọc nhằn, nghệ thuật tuồng vẫn có thế hệ tiếp nối. Những nghệ sĩ trẻ đã đảm nhiệm được hết công việc của các tiền bối dù vẫn phải sống nhờ tình yêu nghề.
Bài: Phương Linh
Photo: Anhcz95
Sân khấu Việt đang thiếu điều gì?
