Trước đây, khi nhiên liệu còn rẻ và nền kinh tế còn nhộn nhịp, phần lớn những người có tiền chủ yếu chọn mua những chiếc xe dung tích lớn ít nhất là từ 2.0L trở lên mà không nghĩ đến chi phí nhiên liệu hàng ngày. Cá biệt có trường hợp cùng một mẫu xe, nhưng chủ xe sẵn sàng bán bản trang bị động cơ 2.4L để tậu về bản dung tích 3.5L để thể hiện đẳng cấp mà không lo đến chi phí nhiên liệu.
Cái thời xăng rẻ đã qua và sẽ khó quay trở lại. Sử dụng động cơ nhỏ hơn với hiệu suất đốt cao hơn đã và đang trở thành một xu hướng, song song với đó là các công nghệ mới và hàng loạt chiến dịch kêu gọi chạy xe ý thức và tiết kiệm, để bảo vệ môi trường cũng như tiết kiệm nguồn tài nguyên hóa thạch có hạn. Là người mới sử dụng xe hơi, có lẽ bạn chưa có nhiều kinh nghiệm về cách vận hành hiệu quả và tiết kiệm nhiên liệu. Những chia sẻ dưới đây sẽ giúp bạn tự tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu, giúp ích cho bản thân và mang lại lợi ích cho toàn xã hội.
Chọn xe theo khả năng
Chiếc xe hơi đầu tiên trong đời luôn để lại ấn tượng rất khó quên, dù đó là chiếc xe mới đập hộp còn thơm mùi nội thất hay chiếc xe đã qua sử dụng. Bất kể là chiếc xe nào đi nữa, bạn cũng cần lên kế hoạch sử dụng lâu dài. Chi phí thường xuyên hàng ngày đến từ nhiên liệu để vận hành nó, và đương nhiên bạn phải chú ý những vấn đề liên quan đến tiêu hao nhiên liệu của chiếc xe.
Đừng vì sự hào nhoáng của chiếc xe hoặc sự sĩ diện mà quên mất tiêu chí nhiên liệu, hãy chọn loại xe có dung tích và kích cỡ thích hợp với tình hình giao thông và nhu cầu của bạn. Xe dung tích từ 1.0L – 2.0L đang là một lựa chọn tốt nhất. Khi bạn sử dụng nhiên liệu tiết kiệm như một thói quen hàng ngày đối với chiếc xe, thì kết quả cộng lại cả một năm có khi đủ cho gia đình nhỏ của bạn đi du lịch một chuyến ra trò.
Mua được một chiếc xe tiết kiệm nhiên liệu là một thành công, nhưng để chiếc xe đó thân thiện và tiết kiệm thực sự thì điều quan trọng số một là cách sử dụng xe, hay nói cách khác là thái độ lái của người ngồi sau vô-lăng phải khoa học. Khi đã làm được, thật sự bạn là một tay lái cừ khôi và bạn có thể tự hào về điều đó.
Đảm bảo các hệ thống trong xe hoạt động tốt
Nếu là một chiếc xe mới thì quá tuyệt! Vì bạn không phải lo lắng nhiều về sự hoạt động ổn định của tất cả hệ thống trên xe. Tuy nhiên, nếu là một chiếc xe cũ mua lại, cho dù được chủ cũ cam kết là chạy ổn định, bạn vẫn phải mang xe tới gara hoặc các trung tâm bảo trì để kiểm tra toàn bộ. Điều này tuy tốn kém nhưng nó mang lại cho bạn hai thứ: một là bạn biết chắc rằng chiếc xe đã được thăm khám và bạn hoàn toàn nhẹ đầu khi dùng nó để di chuyển; hai là khi tất cả những vấn đề đã được khắc phục thì sự vận hành của xe sẽ tốt và kinh tế hơn rất nhiều.
Hoạt động của những hệ thống trên xe liên quan mật thiết đến nhau, tất nhiên một hay nhiều hệ thống hoạt động không tốt sẽ khiến động cơ phải làm việc nhiều hơn, dẫn đến tiêu hao nhiên liệu. Ví dụ, hệ thống cảm biến trên xe gặp trục trặc sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến mức tiêu thụ. Cảm biến oxy gắn trên ống xả có nhiệm vụ thu thập lượng oxy dư thừa, rồi từ đó truyền tín hiệu về bộ điều khiển ECU (Electronic Control Unit) để điều chỉnh tỷ lệ nhiên liệu với không khí. Nếu cảm biến oxy hoạt động không tốt, mức tiêu hao nhiên liệu có thể tăng từ 20-30%. Can thiệp vào hệ thống ống xả bằng cách lắp các loại pô thể thao tăng tốc cũng là nguyên nhân gây tốn nhiên liệu.
Cơ cấu truyền lực từ động cơ ra các bánh xe, nếu bị hư mòn, cũng là nguyên nhân dẫn đến việc động cơ phải làm việc nhiều hơn do ma sát tăng, làm tăng lượng nhiên liệu bị tiêu hao. Ngoài ra, liên quan đến hiệu quả đốt nhiên liệu, bu-gi phải hoạt động tốt, không mòn, tấm lọc gió động cơ phải được vệ sinh thường xuyên hoặc thay mới định kỳ, các đầu phun nhiên liệu phải vệ sinh thật sạch. Dầu bôi trơn động cơ để lâu không thay, hoặc thay không đúng loại dầu phù hợp cũng là tác nhân gây ra tiêu hao nhiên liệu. Hệ thống đánh lửa chỉnh sớm hay muộn, cũng ảnh hưởng đến quá trình tiêu hao nhiên liệu.
Hàng loạt vấn đề ảnh hưởng đến tốc độ dịch chuyển của chiếc kim đồng hồ này
Áp suất lốp và trọng lượng toàn xe
Khi áp suất lốp thấp, lực ma sát sẽ gia tăng, gây cản trở dẫn đến động cơ phải làm việc nhiều hơn. Trong khi đó, nếu xe phải cõng thêm nhiều thứ làm gia tăng trọng lượng xe, tình trạng ma sát càng gia tăng. Vì vậy, điều cần làm để tiết kiệm nhiên liệu là thay lốp phù hợp và điều chỉnh áp suất lốp theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
Giảm trọng lượng cho xe là điều nên nghĩ đến nếu có thể, nếu bạn di chuyển nhiều trong đô thị. Khi không phải thường xuyên đi tỉnh xa trên những cung đường vắng, thiếu dịch vụ vá lốp xe và trạm đổ nhiên liệu, hãy cân nhắc có nên cõng theo bánh sơ cua và có cần đổ đầy cả bình xăng hay không. Lý do là một bình xăng đầy cộng 1 bánh sơ cua cũng có trọng lượng tương đương một người lớn.
Thái độ lái xe
Khi tất cả những gì thuộc về chiếc xe đã ở trong tình trạng tốt thì bản thân bạn sẽ đóng một vai trò rất quan trọng trong sứ mệnh tiết kiệm nhiên liệu. Vận hành từ tốn, không tăng tốc đột ngột, không phanh đột ngột là một cách tiết kiệm xăng. Hãy trang bị cho bản thân sự điềm đạm, phẩm chất cần có để lái xe an toàn.
Trên lý thuyết, chạy xe ở tốc độ 65-70km/h sẽ tiết kiệm hơn khoảng 10 – 15% so với chạy ngoài 100km/h. Do đó, hãy duy trì số vòng tua ở mức 1.500 – 2.500 vòng/phút để tối đa hóa hiệu quả tiêu thụ nhiên liệu. Ở đô thị chật hẹp, bạn hãy bù đắp bằng cách giảm máy lạnh hết mức có thể, hoặc tắt máy lạnh, sử dụng khí trời nếu thời tiết mát mẻ. Tuy nhiên, khi đi ở tốc độ cao, không nên hạ kính xuống vì gió sẽ cuộn vào trong xe, ảnh hưởng đến khí động học của xe, gây tiêu tốn nhiên liệu nhiều hơn là đóng cửa và bật điều hòa. Hơn nữa, những luồng gió cuộn vào trong khoang xe sẽ gây mất tập trung, có khi còn mang theo bụi bẩn và vật lạ tấn công mắt bạn.
Tình trạng đường đông và kẹt xe khá phổ biến ở các đô thị lớn, do đó bạn nên tạo thói quen ghi nhớ các cung đường trong thành phố, kể cả các ngõ rộng có liên thông với các con đường, các điểm đen giao thông. Dành chút thời gian suy nghĩ và chọn đường hợp lý trước khi đi tới điểm cần đến, có thể chấp nhận xa hơn một chút để tránh kẹt xe. Nếu không có kế hoạch trước và phải loay hoay tìm đường, bạn sẽ dễ rơi vào tình trạng lãng phí nhiên liệu và mất thời gian.
Hộp số nào tiết kiệm hơn?
Khó có thể đưa ra nhận xét chung về mức độ hơn thua trong việc tiêu thụ nhiên liệu của hai loại số tự động và số sàn, ngay cả cùng một loại động cơ và dung tích. Mức tiêu thụ nhiên liệu ở số tự động còn phụ thuộc vào công nghệ hoặc cấu tạo cấp số, mức độ làm việc hiệu quả của bộ biến mô và cách xử lý chân ga của người lái.
Sự tiện nghi của số tự động thì quá rõ đối với phụ nữ. Trong những khu đô thị đông đúc, nó giúp người lái ít phải thao tác hơn, đồng thời có thời gian tập trung quan sát phía trước. Ngược lại, số sàn lại được ưa chuộng bởi những người muốn làm chủ tốc độ, có thao tác nhuần nhuyễn và biết vào số hợp lý ở từng tốc độ quay của vòng tua máy. Những người quen chạy số sàn có thể dễ dàng chạy số tự động, nhưng ngược lại, những người sở hữu chiếc xe đầu tiên là số tự động sẽ ít nhiều cảm thấy lúng túng khi bất chợt phải chạy một chiếc xe số sàn.
Mỗi loại hộp số đều có thế mạnh riêng nên khó mà dựa vào tiêu chí hộp số để tiết kiệm nhiên liệu. Chúng ta nên cân nhắc chọn hộp số theo sở thích cũng như mức độ tiện nghi mà mỗi loại mang lại.
Xăng đắt hơn sẽ tốt hơn?
Trên thị trường đang có hai loại xăng A92 và A95 (khác nhau do chỉ số octan), thường chênh nhau khoảng 500VND/lít. Nhiều người vẫn thường cho rằng xăng đắt hơn sẽ tốt hơn. Hãy đọc sổ tay hướng dẫn sử dụng để biết loại nhiên liệu nào là tốt nhất cho chiếc xe của bạn.
Các chuyên gia trong lĩnh vực này khuyên rằng, nếu xe của bạn không được thiết kế đặc biệt để phát huy ưu điểm của loại xăng cao cấp với chỉ số octan cao hơn thì việc sử dụng xăng đắt tiền chỉ là sự hoang phí. Sử dụng xăng có chỉ số octan cao hơn không đồng nghĩa với việc xe của bạn sẽ khỏe hơn hay bốc hơn. Tốt hơn hết, bạn hãy tìm xăng có chất lượng tốt ở những cây xăng uy tín thay vì cân nhắc đổ xăng nào cho xe.
Chọn xe sử dụng động cơ dầu cũng là một cách tiết kiệm chi phí nhiên liệu. Xe máy dầu ngày càng được ưa chuộng ở châu Âu, và Việt Nam hiện nay cũng đang nổi lên xu hướng này. Không phải cứ máy dầu là khói đen và kêu to, với những công nghệ mới được áp dụng, máy dầu ngày nay cũng thân thiện với môi trường và không còn kêu to như trước.
Quốc Huy
(Bài viết có sử dụng một số tư liệu của Tập đoàn Ford)
