Lãi suất vay 7%/năm
Thị trường đã ghi nhận mức lãi suất cho vay thấp nhất hiện nay là 7%/năm của Eximbank với chương trình cho vay VND theo lãi suất USD. Để tiếp cận lãi suất trên, khách hàng phải có một thỏa thuận đi kèm liên quan đến biến động của tỷ giá USD/VND.
Vay VND đảm bảo bằng USD la sự lựa chọn tốt nhưng phải cẩn thận các rủi ro.
Bên cạnh mức lãi suất 7%/năm, khách hàng phải cam kết bù đắp cho chênh lệch của tỷ giá USD/VND trong kỳ (từ nay đến cuối năm) tối đa là 3%; nếu tỷ giá tăng trên 3%, Eximbank sẽ chịu thay khách hàng phần vượt trên 3% đó.
Chẳng hạn, khách hàng vay 210 triệu đồng (tương đương 10.000 USD, tỷ giá 21.000 VND/USD) trong 6 tháng với mức lãi suất ưu đãi này là 7%/năm. Nếu đến kỳ trả nợ, tỷ giá giao dịch trên thị trường là 22.500 đồng/USD (tức tăng 5%) thì khách hàng cũng chỉ phải trả chênh lệch tỷ giá là 3% theo như thỏa thuận trong hợp đồng.
Với mức chênh lệch tỷ giá 3% thì số tiền dư nợ gốc mới của khách hàng lúc này là 216,3 triệu đồng (chênh 6,3 triệu đồng). Cộng với lãi vay phải trả với lãi suất 7%/năm của khoản gốc mới là 15,141 triệu đồng, lúc này tổng số tiền lãi thực tế khách hàng phải trả cho khoản vay gốc ban đầu 210 triệu đồng là 21,441 triệu đồng.
Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) cũng đang có chương trình cho vay VND với lãi suất USD đối với các khách hàng có nguồn thu ngoại tệ với lãi suất từ 7 – 9%/năm.
Có thể lường trước được rủi ro
Trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng thấp, điều kiện cho vay bằng ngoại tệ bị thắt chặt, phương thức cho vay mà Eximbank triển khai được cho là sẽ giúp doanh nghiệp không quá căng thẳng mua USD khi đến hạn trả nợ. Việc doanh nghiệp nhập khẩu vay VND với lãi suất ngoại tệ sẽ rẻ hơn rất nhiều so với vay VND thông thường.
Theo Thông tư số 03 của Ngân hàng Nhà nước về cho vay bằng ngoại tệ, từ ngày 2/5, các ngân hàng thương mại chỉ được phép cho vay bằng ngoại tệ để thanh toán tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ khi khách hàng có đủ nguồn thu ngoại tệ để trả nợ (ngoại trừ doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu).
Điều này đồng nghĩa doanh nghiệp không có nguồn thu ngoại tệ phải vay VND rồi mua ngoại tệ của ngân hàng để thanh toán hàng hóa nhập khẩu. Tuy nhiên, do lãi suất cho vay bằng VND thường cao gấp đôi so với USD khiến doanh nghiệp không dám vay.
Các ngân hàng cũng né quy định về cho vay ngoại tệ bằng cách cho vay VND với lãi suất ngoại tệ nhằm khơi thông nguồn vốn. Song không phải doanh nghiệp nào cũng vay được gói dịch vụ này vì còn quá nhiều quy định ràng buộc giữa doanh nghiệp với ngân hàng.
Thực tế, các ngân hàng thương mại cho vay VND với lãi suất USD kèm theo bảo hiểm tỷ giá là không phạm luật, vì việc giải ngân, thu hồi vốn lẫn lãi, phí bảo hiểm tỷ giá đều bằng VND.
Doanh nghiệp vay VND rồi được ngân hàng quy đổi sang ngoại tệ để nhập khẩu hàng hóa, thực chất là doanh nghiệp đã mua ngoại tệ của ngân hàng để thanh toán tiền mua hàng hóa từ đối tác nước ngoài, phù hợp với quy định của ngân hàng Nhà nước.
Một chuyên gia tài chính phân tích, giả sử có biến động về tỷ giá hết biên độ tối đa 3% trong năm 2012 như Thống đốc Nguyễn Văn Bình từng tuyên bố thì chi phí phát sinh bên cạnh lãi suất trong 6 tháng cuối năm 2012 nếu xảy ra tối đa là 3% trên dư nợ thì lãi suất vay cũng chỉ ở mức hơn 10%/năm.
Những rủi ro phía sau lãi suất thấp
Rủi ro lớn nhất mà bên vay thường phải đối mặt là sự biến động của tỷ giá. Cụ thể là đến kỳ trả nợ, ngoài việc khách hàng phải thanh toán số vay VND ban đầu và lãi suất, nếu tỷ giá tại thời điểm đó cao hơn tỷ giá khi vay, ngân hàng sẽ thu thêm phần chênh lệch.
Trường hợp tỷ giá lúc trả nợ thấp hơn thì ngân hàng thu nợ gốc VND và lãi suất. Song, do nhiều doanh nghiệp còn nặng tâm lý về biến động tỷ giá nên một số ngân hàng kích thích họ vay vốn dạng này bằng dịch vụ bảo hiểm tỷ giá không quá 3% so với tỷ giá tại thời điểm giải ngân; phần vượt trên mức 3%, ngân hàng sẽ gánh thay cho khách hàng.
Ở một khía cạnh khác, ông Trần Thanh Hải – Tổng giám đốc Công ty cổ phần kinh doanh vàng Việt Nam (VGB), cho rằng dù cho vay với lãi suất 7%/năm nhưng ngân hàng vẫn có lời từ 3 – 4%/năm bởi ngân hàng huy động USD với lãi suất thấp 3 – 4%/năm, trong khi biến động tỷ giá USD do khách hàng chịu phần lớn.
Nhận xét về tỷ giá, lãnh đạo một ngân hàng cho rằng, về xu hướng từ nay đến cuối năm tỷ giá chắc chắn sẽ tăng thêm một chút. “Nếu nguồn thu ngoại tệ từ xuất khẩu dầu thô bị gián đoạn thì có thể các ngân hàng sẽ vét USD trên thị trường.
Tuy nhiên, nhiều khả năng vào cuối năm kiều hối sẽ về nhiều. Chưa kể nhu cầu ngoại tệ để nhập khẩu hàng chưa nhiều vì doanh nghiệp còn phải lo giải quyết nốt hàng tồn kho trong nước nên chắc chắn “cầu” ngoại tệ sẽ không tăng mạnh”, ông này dự đoán.
TS. Lê Thẩm Dương (Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM) nhận định, áp lực kinh tế vĩ mô khi nhu cầu ngoại tệ tăng lên vào cuối năm là hoàn toàn có. Khi đó giá ngoại tệ có khả năng bị “bóp méo”. Ngoài ra, rủi ro lớn nhất ở đây đó là các hợp đồng tín dụng này đáo hạn cùng một lúc. Khi đó các ngân hàng phải mua lại nguồn ngoại tệ để trả lại trạng thái ngoại tệ ban đầu. Điều này sẽ áp lực lên tỷ giá.
Ngoài ra, khi cho vay VND với lãi suất USD, một số ngân hàng quy định lãi suất sẽ thay đổi 1 tháng/lần theo biểu lãi suất do ngân hàng đó công bố. Đây là yếu tố mà bên vay cần phải lưu ý bởi lãi suất cho vay bằng ngoại tệ không bị khống chế mức trần nên ngân hàng có thể điều chỉnh lãi suất và tỷ giá theo ý muốn của mình.
Do đó, khi ký hợp đồng vay vốn, bên vay cần cẩn trọng về các điều khoản liên quan đến lãi suất, có thể thỏa thuận với ngân hàng điều chỉnh trên một cơ sở nhất định.
Theo Bee
