Văn chương, thể thao, thiên văn học: Bản giao hưởng cảm hứng để đeo và để ngẫm

Ngoài thiên nhiên, các nhà chế tác kim hoàn còn được khơi nguồn cảm hứng từ cả văn chương, thể thao và thiên văn học. Ở mỗi hướng tiếp cận, họ không chỉ cho ra đời những kiệt tác trang sức mãn nhãn mà còn kiến tạo nên các triết lý thẩm mỹ cho thế hệ khách hàng mới. Với ba dòng cảm hứng, ba cách kể chuyện khác nhau, Van Cleef & Arpels, CHANEL và Dior dẫn ta khám phá những tác phẩm nghệ thuật biết kể chuyện và chạm đến cảm xúc.

Van Cleef & Arpels đã dành cả thế kỷ để truyền tải ngôn ngữ thi ca lên từng viên đá quý. Lịch sử của thương hiệu này là một bản trường ca về nghệ thuật kể chuyện, từ “Peau d’Âne” lấy cảm hứng từ truyện cổ tích của tác giả người Pháp Charles Perrault cho đến bộ sưu tập “Romeo & Juliet” biến văn chương thành một vũ điệu ballet của rubellite, ngọc lục bảo và kim cương.

Đỉnh cao mới trong chuyên môn chế tác trang sức cao cấp của Van Cleef & Arpels là bộ sưu tập “Treasure Island” lấy cảm hứng từ cuốn tiểu thuyết kinh điển cùng tên của nhà văn Robert Louis Stevenson. Qua bàn tay của những người thợ kim hoàn, tấm bản đồ kho báu cổ xưa được tái sinh thành chiếc kẹp Carte au Trésor nạm ngọc ruby, đường cong của cánh buồm hóa thành chiếc kẹp Hispaniola phủ kín kim cương trên khung bằng vàng trắng, còn bộ ba chiếc kẹp hình cướp biển được đặt theo tên ba nhân vật chính của truyện là Jim, John và David được hoàn thiện bằng ba sắc độ vàng và những viên đá quý. Bộ sưu tập là một áng văn chương được viết bằng trang sức, gợi nhắc chúng ta nhớ về tuổi thơ, những kỷ niệm đẹp và ước mơ phiêu lưu đến những vùng đất mới.

Các kỹ thuật được sử dụng để tạo ra bộ sưu tập độc nhất vô nhị này bắt nguồn từ chuyên môn thủ công bậc thầy của những người thợ Van Cleef & Arpels. Kết cấu vàng xoắn trên vòng cổ Moussaillon gợi nhớ đến các thiết kế của Maison từ những năm 1940 và 1950. Một thủ thuật đặc biệt khác là Mystery Set – bí quyết “ẩn” phần kim loại bên dưới lớp đá quý để tạo chiều sâu và cảm giác sống động – cũng được dùng để tạo nên chiếc kẹp Palmier Mystérieux hình cây cọ, Coquillage Mystérieux hình vỏ sò, vòng tay mô phỏng ngọn sóng Traversée Mystérieuse…

Trang sức giờ đây có khả năng khơi dậy ký ức tuổi thơ, gợi lại những trang sách hoài niệm, thậm chí chất vấn ta về hành trình tìm kiếm kho báu nội tâm. Có người tìm kim cương, có người tìm lẽ sống, và đôi khi, cả hai lý tưởng cùng hội tụ trên một chiếc vòng cổ.

Nếu văn học mang đến chiều sâu nội tâm thì thể thao lại thổi luồng sinh khí vào Haute Joaillerie bằng những nhịp điệu cơ thể. CHANEL, vốn gắn liền với sự thanh lịch cổ điển, đã tạo nên cú bẻ lái táo bạo với bộ sưu tập trang sức cao cấp CHANEL Haute Joaillerie Sport. Đặc biệt, với sự kết hợp độc đáo giữa thể thao và trang sức, bộ sưu tập này đã giành giải thưởng GEM 2025 cho hạng mục “Trang sức cao cấp xuất sắc nhất”. Giải thưởng này do Jewelers of America trao tặng, ghi nhận sự sáng tạo và đổi mới của thương hiệu ở hạng mục trang sức cao cấp.

Thật khó có thể hình dung một quả bóng tennis đính kim cương trông sẽ như thế nào, một đôi bông tai hình ván trượt băng bằng vàng trắng có hình dạng ra sao, một chiếc vòng tay mô phỏng đường golf với sắc xanh của peridot mang dáng dấp gì? Ấy vậy mà tất cả lại hòa quyện kỳ diệu trên những món trang sức Haute Joaillerie Sport, tạo nên hình tượng người phụ nữ hiện đại có thể đánh tennis vào buổi sáng, dự tiệc cocktail vào buổi tối và luôn rực rỡ như một minh tinh.

Những biểu tượng kinh điển làm nên di sản của CHANEL một lần nữa được tái sinh, lần này là trong cuộc chơi đầy táo bạo giữa nghệ thuật chế tác trang sức và thể thao. Huyền thoại N°5 được biến hóa với phông chữ Chronometer đậm chất đồng hồ bấm giờ, sắc sảo và quyết đoán như một tuyên bố về nhịp sống năng động. Mô-típ sư tử, biểu tượng quyền lực và bản lĩnh của Gabrielle, nay được đặt trang trọng trong huy hiệu, như chiếc áo giáp tỏa sáng của người phụ nữ không ngừng tiến bước. Và ngôi sao may mắn, vốn là mô-típ gắn liền với cảm hứng của Gabrielle, giờ đây trở thành biểu tượng cho chiến thắng, sự tự tin, khát vọng. Đó là CHANEL của hiện tại, với di sản không nằm yên trong quá khứ mà luôn chuyển động, bứt phá và định nghĩa lại sự sang trọng theo nhịp đập của thời đại mới.

Lần đầu tiên trong lịch sử, logo CHANEL bước vào thế giới Haute Joaillerie, được khắc họa dưới dạng họa tiết đục lỗ ứng dụng kỹ thuật cắt kim loại tinh xảo, mang hoa văn vừa mong manh như ren, vừa vững chãi như thép. Trong khi đó, họa tiết chữ V Chevron, biểu tượng cho nhịp điệu và tốc độ, trở thành dấu ấn xuyên suốt bộ sưu tập. Những thiết kế sở hữu hình khối thuôn nhọn chạy dọc bề mặt trang sức như thổi luồng năng lượng sống động vào từng chi tiết.

Một bên là tinh thần cao quý, bất động của trang sức; một bên là chuyển động, sức mạnh của thể thao. Sự giao thoa giữa hai thế giới không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn chứa đựng ý nghĩa xã hội sâu sắc, đặc biệt vào thời điểm hậu đại dịch, khi cả thế giới hướng về lối sống khỏe và năng động.

Từ trước đến nay, khoa học thường bị đánh giá là một lãnh địa “lạnh” bởi chứa đựng đầy công thức, số liệu và những chân lý khô khan. Nhưng các nhà sáng tạo thời trang và kim hoàn ngày nay đang biến vùng đất ấy thành một không gian thẩm mỹ mới, gợi mở và không kém phần nên thơ.

Ngắm nhìn “Sous les Étoiles” – bộ sưu tập phản ánh những kỳ quan ngoài vũ trụ của Van Cleef & Arpels, ta thấy sự xuất hiện của các hiện tượng thiên văn: vành đai sao, quỹ đạo hành tinh, thậm chí cả hố đen được mô phỏng bằng cách sắp đặt đá quý một cách khéo léo. Bộ sưu tập bao gồm khoảng 150 món đồ trang sức cao cấp. Mỗi món nắm bắt một khía cạnh khác nhau của hành trình tìm kiếm ý nghĩa các vì sao (lấy cảm hứng từ những tiểu thuyết giả tưởng của tác giả Jules Verne, tác phẩm khoa học của Johannes Kepler và các sự kiện thiên văn thực sự).

Chẳng hạn như chiếc kẹp Equinoxe được lấy cảm hứng từ hiện tượng xuân phân và thu phân khi ngày và đêm gần như bằng nhau do mặt phẳng xích đạo đi qua tâm hình học của mặt trời. Van Cleef & Arpels đã tái hiện hiện tượng này bằng một vòng xoáy đá sapphire vàng và garnet cam, lồng trong các vòng cung bằng vàng trắng và vàng vàng uốn cong mềm mại. Những đường xoắn động gợi nhắc chuyển động thường niên của trái đất quanh mặt trời, mô phỏng chính xác độ nghiêng theo trục cố định. Nếu thiếu độ nghiêng ấy, sẽ không có mùa nào, cũng chẳng có điểm phân nào.

Hay với bộ sưu tập “Rose des Vents” của Dior, một trong những dòng sản phẩm mang tính biểu tượng nhất của thương hiệu Pháp. Bộ sưu tập này được thiết kế bởi giám đốc sáng tạo mảng trang sức Victoire de Castellane nhằm tôn vinh niềm đam mê mãnh liệt của Christian Dior. Sinh thời, người sáng lập nhà mốt không chỉ say mê vẻ đẹp mong manh của hoa mà còn tin vào định mệnh. Khoảnh khắc tình cờ phát hiện ra biểu tượng ngôi sao trên vỉa hè trở thành bước ngoặt thôi thúc ông ra mắt nhãn hiệu thời trang của mình vào năm 1946. Từ đó, mô-típ ngôi sao đã trở thành biểu tượng may mắn của Dior và là cảm hứng dẫn dắt các sáng tạo của Victoire de Castellane.

Thật thú vị khi khoa học, vốn là lĩnh vực từng xa rời cái đẹp, giờ đây lại mở ra một nét thẩm mỹ đầy suy tư. Haute Joaillerie bước ra khỏi chiếc hộp “đẹp, đắt, lấp lánh” và bắt đầu dấn thân vào câu chuyện lớn hơn: thời gian, không gian và sự tồn tại. Văn học mang đến sự sâu sắc. Thể thao tạo cảm giác chuyển động. Thiên văn học mở ra chân trời mới. Ba lĩnh vực tưởng như không liên quan nhưng đang cùng nhau tạo nên một bản giao hưởng thời đại, nơi trang sức không chỉ để đeo mà còn để suy ngẫm. Và khách hàng hôm nay, họ không chỉ mua một viên kim cương, họ đang mua một câu chuyện đính đá quý, một phần ký ức, một cái nhìn về thế giới.