“Không gia đình” (tên tiếng Pháp: “Sans Famille”) là một tiểu thuyết rất nổi tiếng của nhà văn người Pháp Hector Malot, xuất bản năm 1878. Cùng với “Những tấm lòng cao cả”, “Ông già và biển cả”, “Totto-chan: Cô bé bên cửa sổ”,… “Không gia đình” đã trở thành cuốn sách gối đầu giường của biết bao cô bé cậu bé thế hệ 8x – 9x, góp phần không nhỏ vào việc rèn giũa nhân cách cho thiếu nhi Việt Nam. Sắp tới, bộ phim sẽ được chuyển thể lên màn ảnh rộng với tên “Rémi Sans Famille”, dự kiến ra mắt vào mùa Giáng Sinh năm nay.
“Không gia đình” kể câu chuyện đời của Remi, một cậu bé nghèo do người mẹ nuôi làm nông tốt bụng nuôi nấng. Năm cậu bé lên 10 tuổi, lão chồng vắng nhà lâu năm của mẹ nuôi bất ngờ quay lại, và đem bán cậu cho một ông lão hát rong có tên Vitallis. Dù vô cùng buồn khổ khi phải rời xa mẹ nuôi, nhưng Remi sớm tìm được niềm an ủi ở người thầy kiên nhẫn, hiền từ Vitallis.
Từ đó, Remi rong ruổi cùng ông Vitallis trên khắp các vùng quê lẫn thành thị của nước Pháp. Cậu được thầy dạy chữ, dạy hát, làm xiếc và chỉ huy những con chó, con khỉ đồng hành cùng họ. Quan trọng nhất, Vitallis đã dạy cho Remi bài học quý giá về lòng tự trọng. Trong một lần Vitallis lỡ tay đánh một viên cảnh sát vì gã xúc phạm Remi, ông lão bị tống giam. Còn lại thơ thẩn một mình, Remi sắp chết đói thì được cưu mang bởi một phụ nữ quý tộc tốt bụng, đang du hành cùng con trai trên một chiếc du thuyền dọc con sông Seine. Cả hai mẹ con đều quý mến Remi và muốn mời cậu ở lại sống cùng họ, nhưng khi Vitallis mãn hạn tù, ông từ chối lời đề nghị này và Remi tiếp tục lên đường cùng ông.
Khi mùa đông tràn về và việc kiếm sống trên đường phố trở nên khó khăn, Vitallis định gửi Remi tại nhà một gã bạn cũ của ông. Chứng kiến tên này hành hạ những cậu bé làm thuê cho gã, Vitallis đổi ý và đưa Remi rời khỏi đó ngay lập tức. Tuy nhiên, cũng trong đêm đó, vì không có chỗ trú dưới trời mưa tuyết mà Vitallis qua đời.
Còn lại một mình, Remi phải tự mình kiếm sống bằng nghề hát rong. Những năm sau đó, cậu thậm chí còn trở thành một nhân công trẻ tuổi lao động dưới mỏ than, và suýt mất mạng trong một trận lũ mỏ. Bất chấp những điều này, tinh thần kiên định và lạc quan vẫn giúp Remi vượt qua mọi khó khăn, để rồi khi trở lại với mẹ nuôi thuở nhỏ, cậu biết được hai mẹ con tốt bụng trên chiếc thuyền năm nào chính là người thân thất lạc của mình. Remi cuối cùng cũng được đoàn tụ bên gia đình thân thích, và báo đáp tất cả những người đã giúp đỡ cậu qua cơn hoạn nạn.
Dù nội dung khá nặng nề, phản ánh nạn bóc lột trẻ em ở các nước tư bản phương Tây trong thế kỷ 19, nhưng “Không gia đình” lại rất dễ đọc. Bút pháp của nhà văn Hector Mallot không hề già dặn hay bi quan, trái lại tràn ngập sự vô tư, mộc mạc, tươi sáng như được kể từ góc nhìn một cậu bé 10 tuổi thực thụ. Với những bài học quý giá về nghị lực, tình yêu thương rất cao đẹp, “Không gia đình” đã trở thành một trong những tác phẩm kinh điển của văn học Pháp, đồng thời rất được ưa chuộng tại các nước châu Á, trong đó có Việt Nam.
Cũng chính vì mức độ nổi tiếng như vậy, nên từ trước tới nay, đã có rất nhiều dự án chuyển thể “Không gia đình” lên màn ảnh, không chỉ ở riêng nước Pháp, mà cả những quốc gia như Nga, Nhật Bản, Hồng Kông,… Cuối năm nay, câu chuyện nổi tiếng này sẽ một lần nữa được đưa lên màn ảnh rộng, do đạo diễn Pháp Antoine Bloissier biên kịch và chỉ đạo. Nam diễn viên gạo cội Daniel Auteuil, chủ nhân 2 tượng vàng Cesar (được xem là giải Oscar của Pháp) cùng một giải của liên hoan phim Cannes danh giá sẽ thủ vai chính – ông lão Vitallis. Trong khi đó, nhân vật Rémi sẽ do diễn viên nhí Maleaume Paquin đảm nhiệm.
Trailer của bộ phim được phát hành vào tháng 6 đã gây chú ý rộng rãi bởi những thước phim tuyệt đẹp, đầy nghệ thuật về miền quê nước Pháp. Hiện phim đã được ra mắt tại Pháp và sắp tới sẽ chính thức công chiếu ở Việt Nam trong tháng 12. Những ai từng một thời mê mẩn “Không gia đình” hẳn sẽ không thể bỏ qua cơ hội hiếm có này, để một lần nữa sống lại những ý ức tuổi thơ quý giá.
