Q: Có nên tránh hoàn toàn các loại dầu ăn?
Trong các loại thực phẩm chế biến sẵn như bánh nướng, khoai tây chiên, bánh quy, hay bánh kẹo khác, dầu ăn được thêm vào như một thành phần trên nhãn mác sản phẩm. Dầu ăn trong các sản phẩm đã được hydro hóa, thành phần hóa học thay đổi vì vậy dầu sẽ giúp thực phẩm được tươi lâu và ít hỏng.
Ngay cả khi với một thành phần nhỏ, lượng hydro hóa trong dầu ăn cũng có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tim mạch của bạn. Nó làm giảm mức độ HDL cholesterol tốt và tăng HDL cholesterol xấu, tăng nguy cơ bệnh tiểu đường. Hiệp Hội Tim Mạch Mỹ khuyến cáo bạn không nên nạp quá 1% tổng số calo hàng ngày từ chất béo trans, tương ứng với 2gram dành cho phụ nữ và mỗi người cần ít hơn 2.000 calo mỗi ngày. Nếu thực phẩm có chứa chất béo trans, nó sẽ được liệt kê như chất béo bão hòa mà bạn dễ dàng nhận biết trong cột “total Fat”.
Q: Bơ hay dầu ô liu? Cái gì tốt hơn?
Dầu ô liu là sự lựa chọn tốt hơn. Tất cả các loại dầu đều là hỗn hợp chất béo bao gồm axit béo không bão hòa đơn (MUFA), axit béo không bão hòa đa (PUFA), các axit béo bão hòa (SFA). Trong bơ (một dạng dầu rắn), chất béo chiếm ưu thế khá nhiều.
Dầu ô liu giàu chất béo không bão hòa đơn có lợi cho hệ tim mạch, làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch bằng cách giảm cholesterol LDL và tăng cholesterol HDL. Mặt khác, bơ chủ yếu là chất béo bão hòa, làm tăng cholesterol LDL – nguyên nhân gây viêm trong cơ thể bạn.
Tuy nhiên, mùi vị đặc biệt, hương vị của bơ tạo nên vị đặc trưng cho một số loại bánh như bánh ngọt, bánh nướng… Đó là lí do vì sao bơ vẫn được ưa chuộng và sử dụng. Một sự khác nhau nho nhỏ giữa bơ và dầu là bơ thường được lưu trữ ở dạng rắn với nhiệt độ phòng, vì vậy, bạn dễ dàng kiểm soát lượng trong quá trình chế biến hơn là dầu ô liu.
Q: Sự khác biệt cơ bản của các loại dầu bình thường, virgin và extra – virgin?
Dầu ô liu đơn giản được tách chiết bằng cách nghiền ô liu và qua một số công đoạn khác. Nếu một loại dầu có nồng độ thấp, hương vị và mùi đậm hơn thì đó có thể là virgin và extra – virgin. Dầu Virgin được dùng kết hợp với bánh mì, rau, các thực phẩm khác, trong các món salad vì hương vị và hương thơm đặc trưng của chúng sẽ bị mất đi khi đun trên nhiệt độ cao. Dầu Virgin và extra – virgin có màu sắc đậm và vị đặc trưng hơn hương vị dầu ô liu.
Lợi ích về hệ tim mạch của tất cả các loại dầu ô liu là như nhau, tuy nhiên, với loại virgin và extra – virgin được tăng cường thêm chất chống oxy hóa.
Q: Dầu có thể gây béo. Vậy sử dụng như thế nào cho khỏe mạnh?
Dầu có thể gây béo vì có nhiều calo hơn so với các thực phẩm khác. Một muỗng canh dầu ăn chứa đến 120 calo, dễ dàng khiến bạn tăng cân nếu lạm dụng quá nhiều. Bơ có ít calo hơn so với dầu (khoảng 100 calo/ một muỗng) vì chúng chứa thành phần nước.
Chất béo trong các loại dầu cũng rất cần thiết cho cơ thể khỏe mạnh. Nếu thiếu chúng, cơ thể không thể hấp thụ được các vitamin tan như A, D, E, và K và các axit béo cần thiết cho tim, da, tóc, não.
Vì thế, để tốt nhất cho sức khỏe, bạn hãy chọn kỹ loại dầu sẽ sử dụng và không lạm dụng chúng bằng cách xây dựng một thực đơn phong phú.
Q: Làm thế nào để giữ dầu ăn được lâu và ngon?
Nhiệt độ, ánh sáng, chất oxy hóa làm dầu có mùi hôi nhanh hơn, thúc đẩy sự hình thành các hợp chất có các gốc tự do gây ung thư vì dầu chứa các chất béo không bão hòa, dễ dàng bị phân hủy.
Các loại dầu nhiều PUFAs, có trong quả óc chó và hạt lanh, nên được lưu giữ trong tủ lạnh với hộp có nắp đậy. Thành phần MUFAs được tìm thấy trong dầu ô liu, nên bảo quản ở những nơi ít tiếp xúc ánh sáng mặt trời hoặc các nguồn nhiệt. Chất béo bão hòa có trong bơ có thể chịu được nhiệt, ánh sáng và oxy nhưng bạn vẫn nên bảo quản trong tủ lạnh, vì bơ giàu chất béo, lại ở dạng rắn sữa có thể bị ôi. Dầu ăn được bảo quản đúng cách, có thể kéo dài từ sáu tháng đến một năm.
Khi bạn chọn mua dầu ăn, nên chọn chai ở mặt sau ở kệ bán hàng vì đó là nơi tránh được ánh sáng mặt trời. Kiểm tra hạn sử dụng và khi bạn bắt đầu dùng, nên để ở nơi thích hợp để tránh mùi hôi.