– Rapper nữ trên thế giới có rất nhiều phong cách, có người tomboy và mạnh mẽ như Missy Elliot, cũng có những cô nàng siêu gợi cảm như Iggy Azaela hay Nicky Minaj. Suboi định nghĩa phong cách của mình như thế nào?
– Su không nghĩ là có rapper nữ với nam mà chỉ có rappers thôi, tức là những người hát rap chứ không phân biệt là đàn ông rap kiểu này, phụ nữ rap kiểu khác. Cách suy nghĩ phân biệt đó hiện tại vẫn khá phổ biến ở Việt Nam và Su cho là nó rất vớ vẩn. Tôi rap, tôi là nữ và những gì tôi hát chính là phong cách của tôi, là câu chuyện của tôi, là chính con người tôi, thế thôi. Phong cách của rapper không thể bắt chước hay giả bộ mà thành được, bởi đó là phong cách sống của mỗi cá nhân.
– Vậy trên con đường hoàn thiện cá tính âm nhạc và phong cách của mình, Suboi đã gặp gỡ những nguồn cảm hứng nào?
– Su có may mắn là được đi ra nước ngoài một thời gian “mở rộng tầm mắt” nhiều hơn và chính những điều đó đã thay đổi cách mình nhìn nhận thế giới và cuộc sống này rất nhiều. Su rất ngưỡng mộ Lauren Hill không chỉ vì khả năng sáng tác, ca hát và chơi nhạc cũ mà còn bởi những suy nghĩ của cô về nền công nghiệp âm nhạc Mỹ. Missy Elliot là người đứng sau rất nhiều bài hit thành công của các nghệ sĩ khác. Nhưng vì không có ngoại hình nên cô gặp nhiều cản trở khi muốn trở thành một ca sĩ. Cuối cùng Missy cũng làm được điều đó và là một trong những rapper có sức ảnh hưởng đáng kể trong dòng âm nhạc hip-hop ở Hoa Kỳ. Một người nữa Su rất ấn tượng đó chính là Eminem, một người đàn ông da trắng có khả năng thể hiện sự giận dữ của mình đối với những vấn đề xã hội qua những bài rap hay khủng khiếp. Họ đều là những con người sẵn sàng đả phá và đạp đổ luật chơi cũ, xác lập chuẩn mực mới và miệt mài theo đuổi những gì mình thực sự tin tưởng.
– Bản thân Suboi cũng là một điển hình tiên phong đấy chứ. Chị đã thuyết phục gia đình của mình như thế nào để được trở thành một rapper?
– Gia đình Su thì chỉ có mỗi điểm chung là nóng tính giống nhau thôi (cười) chứ không có ai “quái” như mình và cũng chẳng ai làm nhạc như mình cả. Thế nên khi Su quyết định theo đuổi sở thích và đam mê của mình thì ban đầu gia đình cũng rất lo lắng, không biết liệu một đứa con gái 17 tuổi hát rap trong một ban nhạc rock underground giữa những anh chàng cao to hùng hổ ở trần để tóc dài thì sẽ trông như thế nào, có đi tới đâu không, có gì nguy hiểm không… Su cũng phải mấy năm trời để tạo được sự tin tưởng cho gia đình và thuyết phục mọi người yên tâm ủng hộ lựa chọn của mình. Một trong những hành động nghiêm túc mà Su nghĩ đã khiến gia đình chấp nhận con đường mình đi trong hiện tại đó là gia nhập công ty Music Face và một thời gian sau đó là mở công ty riêng Suboi Entertainment để chuyên tâm làm nhạc. Mình không hư hỏng hay lông bông gì thì gia đình để mình làm điều mình thích thôi.
– Làm điều mình thích suốt một thời gian dài nhưng dường như cái tên Suboi chỉ thực sự được công chúng chú ý sau sự kiện chị gặp gỡ Tổng thống Obama và trở thành người mẫu đại diện cho bộ sưu tập thời trang của H&M x KENZO?
– Thực sự là có một thời gian trước đây Su có suy nghĩ giống như anh nói và ngay tại thời điểm này gặp anh thì Su đã thay đổi quan niệm của mình về mọi thứ khá nhiều rồi. Su cũng từng bực bội về những chuyện không đầu không đuôi như thế. Nếu như thời “trẻ trâu” mình sẽ nghĩ là “mấy người không biết tôi, mấy người không có chất”, thì giờ mình bình thản hơn, mình hiểu rõ rằng mình mới phải là người đem rap, đem hip-hop đến cho khán giả, truyền cảm hứng cho họ, lôi kéo họ yêu thích và cùng chơi với mình. Nghĩ như vậy mọi thứ sẽ vui hơn nhiều, và mình không còn áp lực rằng “tôi phải nổi tiếng, tôi phải thành công” nữa, mà “tôi đang làm điều mình thích và tôi cố gắng làm nó một cách tốt nhất có thể để khiến người ta phải tò mò và tìm hiểu”.
Chẳng hạn như một bài rap Su sáng tác, phần lời chắc chắn mình tâm huyết nhiều lắm chứ, nhưng Su phải làm cho phần nhạc bắt tai nhất có thể. Họ nghe và thích rồi mới ngẫm nghĩ xem tại sao Suboi lại rap như vậy. Vì thế những cơ hội vừa qua Su nghĩ cũng là cơ hội để mình cho khán giả thấy đây là điều tôi đang làm, đây là thứ tôi đang suy nghĩ, đây là cách tôi ăn mặc… Nếu bạn cũng giống tôi, chúng ta đến với nhau. Đó là bản chất của hip-hop và cũng là cách Su sống cho hiện tại.
– Thường xuyên thể hiện quan điểm sống cũng như vấn đề xã hội qua sáng tác, chị nghĩ người trẻ Việt Nam đang phải đối diện với áp lực nào trong cuộc sống?
– Bản thân Su cũng là một người trẻ và Su nghĩ có nhiều người sẽ suy nghĩ giống mình. Người Việt trẻ mình đang đi tìm kiếm cái “identity” của chính mình, giá trị Việt Nam ở trong mỗi chúng ta là như thế nào. Chúng ta là một đất nước có lịch sử, có truyền thống lâu đời. Trải qua chiến tranh chúng ta chuyển từ nhu cầu “ăn no mặc ấm” sang “ăn ngon mặc đẹp”. Chúng ta gặp gỡ thế giới và ngỡ ngàng vì thế giới quá rộng lớn, và chúng ta bắt đầu nhìn thấy những hạn chế của mình, của đất nước mình. Su tự đặt cho mình những câu hỏi và Su hy vọng, qua âm nhạc của mình, một số người trẻ sẽ cùng suy nghĩ để chúng ta tìm ra câu trả lời cho thế hệ mình.
– Đối diện với khó khăn và áp lực, Suboi có cách nào khác để vượt qua ngoài lối thoát âm nhạc?
– Su nghĩ rằng mình phải đi đến tận cùng của sự yếu đuối của bản thân để biết được mình có thể mạnh mẽ đến mức nào. Nếu như mình không yếu mềm, không bị lừa gạt, không bị áp đảo, không làm những điều ngu xuẩn thì làm sao mà mình biết được mặt trái của cuộc sống, làm sao mình biết được những sai lầm con người ta có thể mắc phải trên đường đời để mà học mà tránh? Chính những lúc mình dám thẳng thắn nhìn vào nỗi sợ của mình, khuyết điểm của mình để tự tìm ra lời giải thích thỏa đáng nhất cho mọi chuyện, cũng chính là lúc mình học được kinh nghiệm sống để lần sau mình phải mạnh mẽ và bãn lĩnh hơn. Nên thật ra chính lúc mình thành công nhất lại là lúc mình yếu kém và trống trải nhất.
– Có lúc nào Su cảm thấy bế tắc vì không thể hiện được những điều mình muốn nói, dù mình là một rapper không?
Hình như lúc nào Su cũng như vậy hết. Su không phải là tuýp người giỏi giao tiếp. Su vẫn có thể nói chuyện với bạn bè người thân nhưng đa phần các trường hợp Su không giỏi thể hiện một cách trôi chảy những suy nghĩ của mình. Đó cũng là lý do vì sao Su rap, bởi Su phải ngồi xuống viết ra từng câu chữ, hệ thống nó lại và những bài hát chính là nỗi lòng của Su, tâm tư tình cảm của Su trong đó hết.
– Vậy lỡ thích một anh chàng nào đó mà không dám nói chắc phải sáng tác hẳn một bài rap để người ta biết ấy nhỉ?
– (Cười lớn) Đôi khi ngôn ngữ chỉ là một phần thôi và cũng nên dùng nó vừa đủ thôi. Còn rất nhiều cách để người ta hiểu mình mà. Đôi khi mình nói nhiều quá mình lại quên lắng nghe người ta, trong khi im lặng lắng nghe cũng là một cách giao tiếp cực kỳ hiệu quả. Mình phải biết khi nào mình nên nói, khi nào mình nên im, và yeah, một lúc nào đó thích hợp mình nên rap. “Đời vô thường hư không” mà (lời bài hát “Đời” – PV), cuộc sống luôn đổi khác chẳng biết trước được. Cứ sống đúng với cảm xúc của mình trong hiện tại thôi.
Bài: Quốc Dũng
Sản xuất: Hellos
Nhiếp ảnh: Kỳ Anh
