Chạy xăng nhưng tốn ít
Hybrid là dòng xe phổ biến của công nghệ giảm tiêu hao nhiên liệu bằng việc sử dụng kết hợp giữa động cơ xăng và động cơ điện, vì vậy dòng xe này còn có một tên gọi khác: xe lai. Bạn có thể dễ dàng phân biệt chúng với ký hiệu H đi kèm phía sau ký hiệu model (ví dụ như Lexus LX400 là xe chạy động cơ xăng, nhưng Lexus LX 400h là xe chạy động cơ lai, xe hybrid).
Xe hybrid hay xe lai có thể hiểu nôm na thế này: xe vẫn chạy bằng động cơ xăng là chính, nhưng phần mềm máy tính trên xe sẽ xác định và tự lựa chọn khi nào sử dụng động cơ xăng, khi nào dùng động cơ điện, khi nào thì dùng cả hai. Một số khi cần thiết, động cơ điện sẽ hoạt động để hỗ trợ. Riêng chuyện hỗ trợ này cũng có hai kiểu hỗ trợ.
Thường thường, với những chiếc xe hybrid, động cơ xăng sẽ được ngắt khi xe dừng nhưng vẫn nổ máy (dừng đèn xanh, đèn đỏ…), lùi, xuống dốc. Và khi xe cần tăng tốc để vượt, hoặc lên dốc thì động cơ điện sẽ được tăng cường thêm. Cả hai trường hợp này đều giúp xe giảm tiêu hao nhiên liệu đáng kể, đặc biệt khi đi lại trong thành phố.
Đại diện tiêu biểu cho dòng xe tiết kiệm này là Toyota Prius – mẫu xe hybrid được bán rộng rãi đầu tiên trên thế giới, sau 10 năm có mặt, hiện đã tiêu thụ được hơn 1 triệu chiếc và cũng là chiếc xe tiết kiệm nhiên liệu nhất thế giới hiện nay.
Với động cơ 1.5L, Prius chỉ tiêu thụ trung bình 4,8 lít xăng/100km, đặc biệt trong thành phố chỉ tiêu tốn có 4,4 lít/100km. Không ít ngôi sao Hollywood như “người đàn bà đẹp” Julia Robert, Cameron Diaz, Leonardo DiCaprio cũng khoái sử dụng Prius. Giá bán Prius tại Mỹ từ khoảng 21.000 – 24.000USD.
Trong hàng xe 5 chỗ hạng nhỏ, ngoài Prius thì Honda Civic Hybrid cũng là một lựa chọn đáng kể. Với động cơ 1.3L, mẫu xe này tiêu thụ trung bình 5,6 lít xăng/100km (giá khoảng 23.500USD).
Đối với xe hạng trung thì Nissan Altima Hybrid và Toyota Camry Hybrid được xem là hai chọn lựa hàng đầu. Với động cơ khá lớn (2.5L và 2.4L), Altima Hybrid và Camry Hybrid cùng tiêu thụ chừng 6,9 lít/100km, giá bán khoảng 26.000 – 27.000USD.
Đối với dòng xe thể thao đa dụng 2 cầu vốn bị xem là “ngốn xăng”, nếu lựa chọn động cơ Hybrid xem như bạn khỏi cần “lăn tăn” về khoản chi phí này. Ford Escape Hybrid được mệnh danh là “Xe SUV tiết kiệm nhiên liệu nhất hành tinh” với hộp số sàn, chiếc xe 2 cầu động cơ 2.5L này chỉ tiêu thụ mất 7,4 lít/100km, hộp số tay cũng chỉ mất 8,4 lít cho quãng đường 100km mà thôi (giảm gần một nửa so với động cơ xăng bình thường). Giá của mẫu xe này trên thị trường Mỹ là 29.000USD.
Điều đáng nói là việc sử dụng loại xe Hybrid cực kỳ đơn giản. Phần mềm cài đặt trên xe sẽ quyết định khi nào dùng loại động cơ nào (xăng, điện), khi nào kết hợp cả hai, bạn khỏi cần bận tâm. Ngay cả động cơ điện của xe cũng không cần nạp bên ngoài, khi xe hoạt động, nó sẽ tự nạp điện.
Nếu phải phàn nàn, thì đó là giá của xe Hybrid đắt hơn mẫu xe thường khoảng 30%. Nhưng so với giá trị mà nó tiết kiệm (xăng) và sạch hơn cho môi trường thì cái giá này hoàn toàn xứng đáng. Ở thị trường Việt Nam hiện nay, muốn sở hữu xe Hybrid, bạn chỉ có một cách là mua xe nhập khẩu mà thôi!
Ngoài việc sử dụng xe động cơ lai (Hybrid), cũng có một kiểu tiết kiệm xăng nữa, là sử dụng xăng pha với một số nhiên liệu khác rẻ tiền hơn, sạch hơn (tất nhiên là động cơ xe cũng phải có một số điều chỉnh nhỏ hoặc thậm chí không phải thay đổi gì). Ví dụ như đa số xe thiết kế để chạy bằng xăng có khả năng chạy với nhiên liệu có tới 15% ethanol (một loại nhiên liệu dạng cồn được làm từ cây mía) được trộn vào.
Với một ít cải tiến, các xe chạy xăng có thể chạy bằng hỗn hợp xăng với tỉ lệ ethanol có thể cao đến 85%. Ở Việt Nam đã có dự án nghiên cứu vấn đề này và hãng xe Ford đã từng giới thiệu chiếc Focus chạy bằng xăng pha ethanol. Ở Brazil người ta còn sản xuất cả loại xe hơi chạy bằng ethanol nguyên chất từ cuối những năm 1970 (để tận dụng nguồn nguyên liệu cây mía ở đất nước Nam Mỹ này).
Nếu đã từng đi taxi ở Thái Lan, bạn sẽ ngạc nhiên khi biết giá đi taxi ở đây cực rẻ, chỉ bằng 1/3 ở Việt Nam. Đó là do toàn bộ taxi Thái chạy bằng gas thay bằng xăng. Ở Việt Nam hãng taxi Sasco cũng đã thử ứng dụng chuyển một số xe taxi từ chạy xăng sang chạy gas để giảm bớt chi phí.
Tuy nhiên, khác với xe Hybrid, những kiểu giảm chi phí bằng “pha trộn” nhiên liệu khá phức tạp và khó áp dụng được rộng rãi vì phụ thuộc nhiều vào nguồn cung cấp nhiên liệu. Như dự án chuyển sang chạy bằng gas ở Việt Nam gần như không thể tiến triển vì không xây dựng được hệ thống phân phối gas như các cây xăng, trong khi việc sản xuất ethanol cũng chỉ mới ở phòng thí nghiệm.
Không cần đến xăng!
Cũng giống như xe đạp điện, ôtô điện là một lựa chọn ôtô không cần đến xăng! Ngoài ưu thế không cần xăng, ôtô điện còn không gây tiếng ồn và không làm ô nhiễm không khí. Ai đã từng đi chơi chợ biên giới Trung Quốc (mạn Lạng Sơn hay Lào Cai) ít nhất cũng đôi lần “thưởng thức” cảm giác đi bằng xe ôtô điện Trung Quốc chạy rất êm.
Ở Việt Nam ôtô điện đã có mặt tại nhiều sân golf và đưa vào khai thác du lịch ở Đà Lạt. Tại Triển lãm nhiên liệu và phương tiện giao thông hồi cuối tháng 6 ở Tp.HCM, mẫu xe điện dành cho cá nhân (2 người) có tên Eco Bong Bong lần đầu tiên được giới thiệu với giá chào bán thăm dò chỉ từ 2.000 – 3.000USD. Tuy nhiên mẫu xe này mới nằm trong dự án nghiên cứu của một công ty Hàn Quốc, mọi thông tin chi tiết về chiếc xe cũng như khả năng vận hành, hoạt động và giá bán vẫn chưa được công bố chính thức.
Nhưng người ta cũng thấy khả năng sử dụng xe ôtô điện rộng rãi vào thời điểm hiện nay không chỉ ở Việt Nam là điều rất khó. Nhược điểm của loại xe này là kích thước và tải trọng nhỏ, tốc độ hạn chế và quãng đường đi không dài. Cho đến nay, vẫn chưa có cách nào để tích điện đủ để ôtô có thể chạy được quãng đường bằng khoảng cách mà một thùng xăng ôtô chạy được.
Nếu một ôtô điện chạy trên một quãng đường 600km, nó phải có bộ ắc quy làm việc liên tục trong 8 giờ liền. Ngoài ra, giá của bộ ắc quy này còn cao hơn giá của cả chiếc ôtô! Các nhà chế tạo đã thử thay thế ắc quy bằng hệ thống pin điện, tuy nhiên thời gian hoạt động cũng không được lâu. Theo các nghiên cứu, còn rất lâu pin nhiên liệu mới có nguồn năng lượng tương đương với một bình nhiên liệu lỏng (xăng, diesel) cho những chặng đường xa, và cũng rất khó có cơ sở hạ tầng cung cấp nhiên liệu cho chúng.
Những mẫu xe điện đã được giới thiệu ở Việt Nam thường chỉ có tầm hoạt động tối đa trong khoảng 80km đổ lại, chạy với vận tốc tối đa 40km/h, nên chỉ thích hợp sử dụng ở các khu vui chơi, thể thao, hơn là sử dụng như một phương tiện đi lại thông thường.
Trên thế giới, người ta cũng đã chế tạo ra một số mẫu xe chạy điện với loại pin công nghệ mới Li-ion hoặc Lithium cho tốc độ không thua kém những siêu xe thể thao, nhưng quãng đường đi cũng bị hạn chế và đặc biệt giá thành của chúng rất đắt. Có thể kể đến như Venturi Fetish: Xe thể thao hai chỗ dùng điện của Monaco, chỉ mất 4,5 giây để đạt vận tốc 100km/h nhưng tầm hoạt động chỉ khoảng 350km và giá bán tới 575.000USD. Hay chiếc mui trần 2 chỗ Tesla Roadster tốc độ tối đa 230km/h, chỉ hoạt động trong phạm vi khoảng 360km và giá bán cũng khoảng 100.000USD.
Loại xe này chúng ta chỉ nên… biết, chứ chẳng nên chơi!
Ngoài điện, người ta còn nghiên cứu loại xe hơi chạy bằng pin nhiên liệu hydro, cho phép quãng đường xe chạy liêu tục lên tới 900 – 950km và thải ra… nước có thể uống được!
Thế nhưng giá thành sản xuất ra loại nhiên liệu này cực tốn kém vì phải thực hiện bằng quy trình điện phân, cho hiệu quả thấp và tiêu tốn khá nhiều điện, vốn cũng là một nguồn nhiên liệu đắt đỏ. Tuy nhiên, hydro tạo ra năng lượng gấp 5 lần so với xăng 93 và hứa hẹn sẽ có giá thành thấp khi sản xuất hàng loạt. Nghe nói sắp tới đây, hãng BMW sẽ lắp đặt động cơ nhiên liệu hydro hiệu suất cao trên những chiếc series 7 của họ. Chúng ta phải chờ tới lúc đó thôi.
Không xe Hybrid, không ôtô điện vẫn có thể tiết kiệm xăng!
Trong trường hợp không sắm được xe Hybrid và tương lai ôtô điện còn mờ mịt, vẫn có thể tiết kiệm đáng kể chi phí xăng cho chiếc xe đang sử dụng của bạn. Bằng cách nào?
Rất đơn giản, xin xem kỹ mục Mách nhỏ trong chuyên đề Phụ nữ và Xe hơi số này.
Ngọc Hương – Thủy Phạm (tổng hợp)
