Phải chăng là vì xã hội vốn có cái nhìn gay gắt hơn với phụ nữ? Do khả năng lãnh đạo của phụ nữ kém hơn đàn ông?… Một nghiên cứu mới đây của bà Victoria Brescoll – nhà tâm lý tại Đại học Yale (Mỹ), đã chứng minh rằng con người luôn có cảm giác bị giám sát nhiều hơn khi làm việc dưới sự lãnh đạo của người khác giới.
Bà Victoria Brescoll cho biết: Những người phụ có thể phá vỡ những “rào cản vô hình” về giới tính để có công việc phù hợp. Những công việc này thường do người đàn ông đảm nhiệm, dẫn đến tình trạng họ có nguy cơ bị soi xét khi làm việc. Vì thế, chỉ một bước đi sai lầm sẽ khiến họ phải đối diện với sự thất bại nặng nề.
Ngày nay, có rất nhiều phụ nữ giữ chức vụ cao trong xã hội, họ tham gia chính trị, có học vị cao và có tầm ảnh hưởng lớn. Tuy nhiên, vẫn còn những định kiến nhất định với những phụ nữ đang nắm giữ công việc truyền thống của nam giới (hoặc những người đàn ông đang làm những công việc truyền thống của phụ nữ).
Bà Victoria Brescoll cho rằng những người giữ vị trí công việc thường không liên quan tới giới tính của mình hay bị dò xét và dễ bị “soi” hơn mỗi khi có lỗi. Để kiểm nghiệm luận cứ này, Brescoll và hai đồng tác giả Erica Dawson và Eric Luis Uhlmann đã lập một danh sách tất cả những ngành nghề có vị trí cao trong xã hội, chủ yếu là sự hợp tác giữa những người cùng giới. Vì vậy, người ta dễ dàng nhận thấy những công việc mà nam giới được đánh giá cao hơn phụ nữ.
Sau đó họ đã xây dựng một số kịch bản cho những người có trình độ tương xứng có thể thực hiện những công việc điển hình do người khác giới thường làm (ví dụ như một nữ cảnh sát trưởng, hoặc nam hiệu trưởng của một trường nữ sinh) và phải giải quyết một việc rắc rối. Các nhà nghiên cứu đã đề nghị 200 người đọc các kịch bản này. Khi được đề nghị đưa ra đánh giá với người lãnh đạo đã mắc phải sai lầm, họ đã đánh giá khắt khe về nữ cảnh sát trưởng, hoặc nam hiệu trưởng hơn những người cũng mắc phải sai lầm tương tự, nhưng làm công việc được cho là phù hợp giới tính. Sự khác biệt về giới tính còn gay gắt hơn khi phụ nữ làm những công việc như giám đốc điều hành công ty hàng không vũ trụ hoặc thẩm phán. Họ thường bị phóng đại khi mắc sai lầm hay nghi ngờ năng lực làm việc. Một hiện tượng tương tự cũng xảy ra với những nghề ở vị thế thấp hơn. Trên tạp chí NY Times đã đưa một câu chuyện có nhan đề “Motherlode” kể về những khuyết điểm và sai lầm của một nam thanh niên làm nghề trông giữ trẻ. Chính người thuê họ cũng tỏ ra băn khoăn, liệu với một nam thanh niên có thể đảm nhiêm tốt công việc trông trẻ không. Rõ ràng, những định kiến về giới không chỉ áp đặt cho riêng nữ mà còn xảy ra với nam giới.
Bà Victoria Brescoll cho biết: Những người phụ có thể phá vỡ những “rào cản vô hình” về giới tính để có công việc phù hợp. Những công việc này thường do người đàn ông đảm nhiệm, dẫn đến tình trạng họ có nguy cơ bị soi xét khi làm việc. Vì thế, chỉ một bước đi sai lầm sẽ khiến họ phải đối diện với sự thất bại nặng nề.
Ngày nay, có rất nhiều phụ nữ giữ chức vụ cao trong xã hội, họ tham gia chính trị, có học vị cao và có tầm ảnh hưởng lớn. Tuy nhiên, vẫn còn những định kiến nhất định với những phụ nữ đang nắm giữ công việc truyền thống của nam giới (hoặc những người đàn ông đang làm những công việc truyền thống của phụ nữ).
Bà Victoria Brescoll cho rằng những người giữ vị trí công việc thường không liên quan tới giới tính của mình hay bị dò xét và dễ bị “soi” hơn mỗi khi có lỗi. Để kiểm nghiệm luận cứ này, Brescoll và hai đồng tác giả Erica Dawson và Eric Luis Uhlmann đã lập một danh sách tất cả những ngành nghề có vị trí cao trong xã hội, chủ yếu là sự hợp tác giữa những người cùng giới. Vì vậy, người ta dễ dàng nhận thấy những công việc mà nam giới được đánh giá cao hơn phụ nữ.
Sau đó họ đã xây dựng một số kịch bản cho những người có trình độ tương xứng có thể thực hiện những công việc điển hình do người khác giới thường làm (ví dụ như một nữ cảnh sát trưởng, hoặc nam hiệu trưởng của một trường nữ sinh) và phải giải quyết một việc rắc rối. Các nhà nghiên cứu đã đề nghị 200 người đọc các kịch bản này. Khi được đề nghị đưa ra đánh giá với người lãnh đạo đã mắc phải sai lầm, họ đã đánh giá khắt khe về nữ cảnh sát trưởng, hoặc nam hiệu trưởng hơn những người cũng mắc phải sai lầm tương tự, nhưng làm công việc được cho là phù hợp giới tính. Sự khác biệt về giới tính còn gay gắt hơn khi phụ nữ làm những công việc như giám đốc điều hành công ty hàng không vũ trụ hoặc thẩm phán. Họ thường bị phóng đại khi mắc sai lầm hay nghi ngờ năng lực làm việc. Một hiện tượng tương tự cũng xảy ra với những nghề ở vị thế thấp hơn. Trên tạp chí NY Times đã đưa một câu chuyện có nhan đề “Motherlode” kể về những khuyết điểm và sai lầm của một nam thanh niên làm nghề trông giữ trẻ. Chính người thuê họ cũng tỏ ra băn khoăn, liệu với một nam thanh niên có thể đảm nhiêm tốt công việc trông trẻ không. Rõ ràng, những định kiến về giới không chỉ áp đặt cho riêng nữ mà còn xảy ra với nam giới.
Bài: Đỗ Trang (theo Time)
Ảnh: S.T
Ảnh: S.T
