Phận & duyên

Nam giới (đương nhiên) cũng có "số phận" và mang đủ "nhân duyên", nhưng hình như nữ giới mới thường xuyên suy ngẫm về duyên và phận, nhiều hơn.

Từ chữ "phận" cũng có thể suy thêm ra "số phận", hay "thân phận", hoặc kết hợp thành "duyên phận", và cuối cùng là "an phận"…

Mặc ai lên võng xuống dù
Ta vui duyên phận cần cù… nuôi nhau

Nhưng thực tế cuộc sống lại không đơn giản được như vậy, khi số phận bao trùm lên cả cuộc đời và nhân duyên. Có người sinh ra tuy không giàu nhan sắc nhưng tài và quyến rũ, trong khi nhiều cô gái thật xinh vẫn thiếu mất nét duyên…

Các cụ bảo nếu trời cho cái này (sẽ làm) thiệt đi cái khác và ngược lại. Cuộc sống là một vòng tròn đầy và khép kín, bởi nếu niềm vui đến nhiều cả hôm nay, thì có khi nỗi buồn sẽ tràn qua vào dịp khác. Nếu một ngày nào đó bạn gặp điều không may, thì cuộc sống sẽ mỉm cười với bạn vào ngày hôm khác.

Mùa mưa có thể kéo dài hàng cả tháng, nhưng rồi mặt trời cũng sẽ rạng ra, cho đến khi lại một kỳ mưa nối tiếp trước những ngày nắng ráo đến theo sau đó. Và tất cả là những chu kỳ – vòng tròn mà có khi chợt nhớ lại mới nhận ra rằng, trong cuộc sống (ai chẳng) đầy những niềm vui, và (đôi khi) lại một nỗi buồn đi kèm sau đó…

Một cô bạn tôi sinh năm Dần, tính nết sắc sảo lại học cao, có tài còn thêm ham du lịch, y như rằng cái duyên nó kéo nặng ngay đằng sau. Cô bạn đã và từng yêu đến lần thứ… nhiều nhưng toàn là đổ vỡ. Có người nói rằng cứ nghe con gái tuổi Hổ là đã thấy… mạnh rồi.

Mà là mạnh thật, bởi tính nết tự chủ và độc lập từ nhỏ, lớn lên đi làm càng khỏe hơn, hễ dành đủ tiền là chờ kỳ nghỉ lễ để vác balô đi vắng. Vậy nên, tuy làm thì chăm đi chơi thì đã, nhưng hậu quả nhờ thế lộ rõ ngay là hơi khó chọn được chồng… vừa ý, dù tuổi đã vượt qua hẳn "cột mốc số ba"!

"Âu cũng là số phận" – có lần tôi định chia sẻ vài lời hỏi thăm, "Ồ không, tại cái tính tớ đấy – cô bạn giải thích – vì còn mải chơi thì chẳng lấy chồng sớm được đâu".
Vậy có lẽ, khi mà trời ban cho tính ham chơi, thì sẽ phạt ngay vụ cưới chồng muộn! Mà rồi cũng vừa là số phận, lại vừa là nhân duyên.

Nhưng cưới muộn cũng có (vài) điểm hay, bởi khi tuổi đã chững hơn thì suy nghĩ cũng chín chắn hơn, cân nhắc tốt hơn, khẳng định đủ hơn, và (hy vọng rằng) sự hôn nhân theo đó sẽ bền vững hơn.

Mỗi người sinh ra đều mang theo mình số phận, rồi sống đến đâu sẽ rõ dần phận mình đến đó, chứ có người vì mải lo trước và tò mò về tương lai mà chạy đi xem bói toán, lại chưa hẳn đã là cách hay.

Một người bạn khác của tôi, nhân giờ nghỉ trưa theo mấy chị trong cơ quan ghé sang ngõ cạnh đó thăm bà lão mới từ quê lên, nghe nói giỏi bắt mạch và xem tướng lắm. Bà cụ đoán nhiều thứ trong đó có nói các cô ở tháng này cẩn thận có chuyện hao tài (mất tiền) và miệng tiếng (cãi cọ), nên về lo căn hướng mà kê lại chỗ ngồi cho kỹ.

Có vậy thôi mà cả tuần sau đó các cô vì mải tính chuyện chuyển lại bàn ghế, tìm góc và kê chỗ ngồi, rồi lục đục sinh ra bất hòa, đến nỗi sếp phải vào can thiệp để khỏi ảnh hưởng đến công việc chung, nhưng không may là cuối tháng khi kế toán thông báo giảm tiền thưởng cá nhân vì thiếu năng suất, thì mới rõ là bị giảm mất tiền thật. Vậy là số các cô tháng ấy vừa thật hao tài vừa mang đủ miệng tiếng.

Số phận chính là cuộc sống của mình, mỗi người sinh ra đều được sống và có một đời sống trải dài theo những quãng thời gian, mang theo nhiều vui, buồn, thương, cảm…; số phận đôi khi cũng là các dạng cảm giác, như lúc cảm thấy khoảng đời mình có những khúc quanh, thì nghĩ rằng phận mình nhiều trắc trở.

Nhưng nếu lạc quan hơn thì có thể cho rằng những đoạn rẽ ấy là lúc thay đổi một (hoặc vài) góc trong cuộc đời mình, giống như một vòng tròn âm dương – trong dương có âm và ngược lại trong âm có dương – xen giữa niềm vui có thể lẫn nỗi buồn và nhiều khi giữa sự buồn lại tìm thấy (những) nguồn vui.

Từ khi sinh ra thì số phận đã là của mình, cho tới dần lớn lên thì số phận phần nhiều có nguyên nhân và phụ thuộc vào mình. Những người lạc quan thường tin vào bản thân và cho rằng mỗi người có thể (và phần nào) làm chủ được số phận của mình, hoặc giả như kém lạc quan hơn, thì vẫn nên nghĩ rằng, ông Trời thường ít khi cho ai đó tất cả, những cũng không lấy mất của ai tất cả – nếu được nhiều về mặt này, thì đôi khi có thiệt thòi ở mặt khác, và ngược lại, nếu cuộc sống thiếu hụt ở góc này, thì sẽ được bù đầy những góc khác… và khi ấy người ta nói rằng, đó là số phận!

Số phận còn là những gì ta đã trải qua, khi ta đang và sẽ sống. Không gì bằng một cuộc sống khỏe mạnh và lạc quan, đủ để cảm nhận những thời khắc quí giá, với thời gian, và những trải nghiệm của cá nhân mình.

Những người lạc quan thường có cuộc sống vui và tích cực, bởi thời trẻ trôi qua mau lắm. Tuổi càng đầy thêm lại càng nghĩ nhiều về quá khứ và khắt khe hơn, nhưng nếu bạn rộng lòng cho niềm vui và cởi mở, thì sẽ cảm nhận về chính mình và về "số phận" tích cực hơn, thông thoáng hơn và tự tin hơn.

Chẳng tham lắm ruộng nhiều trâu
tham vì ông lão tốt râu mà hiền
chẳng tham ruộng cả ao liền
tham vì cái bút cái nghiên anh đồ…

Đôi khi nghĩ về "số phận" dường như là một cảm tính, một cuộc sống giản dị, vui vẻ và lạc quan, sẽ tạo ra một "phận" đầy và hạnh phúc…