Oscar & vẻ đẹp Mỹ

Nếu như thập niên 80, 90 – giải Oscar Nữ diễn viên xuất sắc chủ yếu rơi vào các gương mặt kỳ cựu để rồi sau đó họ biến mất, hoặc xuất hiện mờ nhạt trên màn bạc, thì những năm cuối thập niên này sang đến những năm đầu Thế kỷ 21, “gu thẩm mỹ” của các vị thành viên Viện Hàn lâm KH và NT Hoa Kỳ dường như đã thay đổi. 
 
Thật thú vị khi những gương mặt sáng giá nhất, xinh đẹp nhất của điện ảnh Hollywood hiện nay lần lượt giành lấy tượng vàng về tay mình. Đó là Julia Roberts, Nicole Kidman, Halle Berry, Charlize Theron, Gwyneth Paltrow, Hillary Swanks (nữ chính) và Angelina Jolie, Jennifer Connelly, Catherine Zeta Jones, Renée Zellweger (nữ phụ). Mùa giải Oscar 2005 có vẻ cũng không nằm ngoài xu hướng tôn vinh “Vẻ đẹp Mỹ” này!
 
Vẻ đẹp… không còn bị đánh cắp
Gần như cả thập niên 80 và những năm đầu 90 – Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất luôn về tay các ngôi sao quá lứa hoặc các diễn viên đã về già. Tài năng và sự cống hiến của họ không thể phủ nhận, nhưng dường như khi nhận giải Oscar đồng thời cũng là lúc họ nói lời “cáo chung” với điện ảnh vì đã hết độ tuổi thanh xuân. Năm 1982, nữ hoàng điện ảnh Katherine Hepburn nhận giải Oscar lần thứ 4 khi bà đã gần 80. Năm 1990, Jessica Tandy lập cập bước lên bục danh dự khi bà cũng đã vượt qua ngưỡng “bát thập”. Kathy Bates nhận giải Oscar 1991, nhưng rất nhiều người không biết bà là ai. Suốt gần 20 năm đó, duy nhất có gương mặt trẻ trung Jodie Foster 2 lần thắng giải là nhờ vào diễn xuất quá đột phá. Chính điều này làm giải Oscar mất đi sự hấp dẫn, khi những ngôi sao sáng giá nhất đương thời luôn bị thua cuộc. 
 
Tuy vậy, điều đó đã thay đổi và mở ra một xu hướng mới bắt đầu từ năm 1999 khi cô gái tóc vàng thanh lịch Gwyneth Paltrow bước lên bục vinh quang ở độ tuổi tươi đẹp nhất (27). Gwyneth đã chiến thắng hai bà chị khác là Meryl Streep và Cate Blanchett nhờ vai nàng thơ của Shakespeare trong bộ phim hài lãng mạn Shakespeare đang yêu. Năm 2000, cuộc cạnh tranh để giành tượng Oscar Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất là cuộc cạnh tranh của Annette Bening – vai người phụ nữ trung niên trong Vẻ đẹp Mỹ và Hillary Swanks vai cô gái giả trai trong Những chàng trai không khóc. Vẻ đẹp hoàng hôn của Annette Bening không thể chiến thắng được sự hy sinh về nghệ thuật và sự trẻ trung của Hillary Swanks. Giải nữ phụ cũng thuộc về một cô gái trẻ đẹp khác là Angelina Jolie vai một bệnh nhân tâm thần nổi loạn trong Cô gái bị ngắt lời. 
 
Liên tiếp các năm sau đó, những diễn viên lộng lẫy nhất và nổi tiếng nhất hiện thời lần lượt qua mặt các gương mặt kỳ cựu khác để nhận tượng vàng. Năm 2001, Julia Roberts chiến thắng sau ba lần đề cử với vai một nhân vật có thật đi kiện một công ty phá hoại môi trường trong bộ phim nóng hổi tính thời sự Erin Brockovich. Năm 2002 là Halle Berry và làm nên một cột mốc lịch sử khi trở thành nữ diễn viên da đen đầu tiên đoạt Oscar nữ chính với vai một cô gái dưới đáy xã hội trong phim Vũ hội của quỷ. Năm 2003 là diễn viên Úc Nicole Kidman với vai nữ văn sĩ trầm cảm Virginia Woolf trong phim Giờ khắc. Và năm 2004 vừa qua là Charlize Theron với vai nữ sát nhân hàng loạt trong phim Quỷ cái. 
 
Hạng mục nữ diễn viên phụ cũng tôn vinh nhiều giai nhân sáng giá khác như Jennifer Connelly trong phim Một tâm hồn đẹp (2002), Catherine Zeta Jones trong Chicago (2003) và Renée Zellweger trong Núi lạnh (2004).
 
Hầu hết các chủ nhân tượng vàng trên đều là những ngôi sao nữ đẹp nhất và đắt giá nhất hiện nay. Người đàn bà đẹp Julia Roberts lập 2 kỷ lục: 8 lần lọt vào danh sách bình chọn 50 người đẹp nhất thế giới và đứng đầu danh sách ngôi sao nữ có cát-sê cao nhất với 20 triệu USD cho một phim. Nicole Kidman và Halle Berry cũng 6 lần lọt vào danh sách người đẹp của People và đứng thứ 3 và 5 trong danh sách cát-sê với mức 13-15 triệu USD cho một phim. Tiếp nối sau họ là Renée Zellweger, Catherine Zeta Jones, Charlize Theron… kiếm không dưới 10 triệu USD và liên tục có mặt trong danh sách bình chọn người đẹp của các tờ báo giải trí. 
 
Dù vậy, vẻ đẹp lộng lẫy và giá cát-sê cao ngất trời không phải là lí do để họ đoạt giải Oscar mà chính là tài năng thực thụ và sự hy sinh đến quên mình vì nghệ thuật mới là nguyên nhân chính để các thành viên Hàn lâm viện vốn khó tính bỏ phiếu bình chọn. Trong Các chàng trai không khóc, Hillary Swanks phải bó ngực, giảm cân và phải thực hiện nhiều cảnh phim tình dục đồng giới với những pha quay cận. Halle Berry thì gần như biến dạng khi nhập vai một bà mẹ trẻ da đen đau khổ và xấu xí. Nicole Kidman đã từng được bình chọn là chủ sở hữu chiếc mũi đẹp nhất thế giới nhưng cũng phải đeo mũi giả xấu xí cho giống với nguyên mẫu thật là nữ văn sĩ Virginia Woolf. Renée Zellweger ăn mặc, nói đúng giọng điệu nhà quê và lao động như nông dân trong thời nội chiến ở vùng miền Nam nước Mỹ trong phim Núi lạnh. 
 
Và sự hy sinh đáng “giá nhất” phải kể tới Charlize Theron trong Quỷ cái. Siêu mẫu với nước da rám nắng gốc Nam Phi, nụ cười quyến rũ và đôi mắt đẹp mê hồn (trong Sweet November) lột xác thành sát thủ máu lạnh với vóc dáng đàn ông (tăng lên 15kg), dáng đi khệnh khạng, đeo niềng răng giả, kính áp tròng, làn da sần sùi và nhiều góc máy sex táo bạo… Để đóng những vai diễn để đời này, các ngôi sao đẹp nhất thế giới phải chấp nhận bị… đánh cắp sắc đẹp vốn có của họ. Và bù lại và thật tuyệt vời là không ai có thể “đánh cắp” được tượng vàng Oscar khỏi tay họ như trước đây nữa.
 
“Mùa Đẹp” của Oscar 2005
Sáng giá nhất là lứa ngôi sao tuổi 30 như Julia Roberts với vai một nữ nhiếp ảnh gia ngoại tình trong Closer. Kate Winslet có hai phim đều xuất sắc là Eternal Sunshine of the Spotless Mind và Finding Neverland. Nicole Kidman vai một người vợ trẻ góa bụa trong Birth. Renée Zelleweger thì tiếp tục “béo ú” với nhân vật Tiểu thư Britget Jones trong hành trình đi tìm người đàn ông lý tưởng của đời mình. Hai đối thủ ngang cơ của mùa giải Oscar 2000 rất có thể lại đụng độ lần nữa trong năm nay là Annette Bening – vai một ngôi sao sân khấu về chiều trong Being Julia và Hillary Swanks – vai một nữ vận động viên đấm bốc trong Million Dollar Baby, một phim được khen ngợi nồng nhiệt của Clint Eastwood. 
 
Trẻ hơn, sung sức hơn là những cô gái thế hệ 8X. Một Scarlett Johansson mới 20 tuổi nhưng diễn xuất xuất thần trong Lost in Translation năm ngoái, lại tiếp tục lấy lời khen của giới phê bình trong phim lãng mạn Bản tình ca cho Bobby Long. Natalie Portman, cô SV 22 tuổi sắp tốt nghiệp trường Harvard thì có vai phụ rất hay – một nữ thoát y vũ trong Closer. 
 
Và cuối cùng, mọi kỳ vọng đang hướng về cô gái trẻ mới 18 tuổi Emmy Rossum trong phim nhạc kịch Bóng ma trong nhà hát (The Phantom of the Opera). Emmy Rossum mới đóng được vài phim như vai cô con gái bị giết chết của Sean Penn trong Dòng sông huyền bí (2 Oscar năm ngoái) và vai bạn gái của Jake Gyllenhaal trong The Day After Tomorrow. Dù vậy, với tài năng diễn xuất, múa và hát opera xuất sắc, cô đã chiếm được trọn cảm tình của giới hàn lâm. Hiệp hội phê bình quốc gia Mỹ (NBR) đã trao giải Nữ diễn viên đột phá của năm cho Emmy Rossum trong phim này. Nên nhớ, năm ngoái Charlize Theron cũng được NBR trao giải nữ diễn viên đột phá của năm, rồi sau đó thẳng tiến vào giải Oscar.
 
(Lam Hoàng)