15h ngày 7/11, giá vàng thế giới dao động quanh mức 1.725 USD một ounce, tương đương 43,40 triệu đồng một lượng. Trong khi đó, giá vàng SJC ghi nhận cùng thời điểm lên sát 47,06 triệu đồng một lượng. Mức chênh lệch giữa vàng nội và ngoại hiện gần 3,7 triệu đồng và đây là mức được duy trì trong suốt thời gian dài.
Tuy nhiên, điều khác biệt so với trước đây là dù giá vàng trong nước tăng cao hơn thế giới 3-4 triệu đồng nhưng không gây tác động nhiều đến tỷ giá (USD/VND vẫn duy trì ổn định quanh 20.880 đồng suốt mấy tháng qua).
Theo ông Trương Văn Phước, Tổng giám đốc Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), lựa chọn của người làm chính sách là giữa vàng và tỷ giá biến động mạnh phải hy sinh một.
Ổn định tỷ giá, phải hy sinh gái vàng. Ảnh: Lệ Chi.
Theo ông Phước, thời gian qua, Ngân hàng đã làm tốt chức năng ổn định tỷ giá hối đoái. “Nếu để tỷ giá biến động mạnh sẽ liên quan đến cán cân thanh toán, cán cân thương mại của quốc gia. Trong khi đó, vàng bình ổn được thì tốt, còn nếu chưa đành phải ưu tiên ổn định tỷ giá hối đoái trước”, ông nói.
Riêng việc chọn SJC làm thương hiệu quốc gia, ông Phước cho rằng, không phải Nhà nước đang tạo ra độc quyền tư nhân, vì trước đó, thương hiệu này vốn dĩ đã chiếm một thị phần lớn 90-95%. Nay Ngân hàng Nhà nước chọn SJC mục đích là nắm quyền kiểm soát máy dập vàng và hướng tới việc ngăn ngừa tình trạng nhập lậu và dập lậu vàng từng gây áp lực tỷ giá.
“Việc để giá vàng giữa các thương hiệu chênh lệch cao là do khâu tuyên truyền của Ngân hàng Nhà nước chưa tốt, chưa có phương án hữu hiệu để chuyển đổi khiến người dân hoang mang và dồn vào mua vàng SJC gây ra cầu vượt cung”, ông Phước nhấn mạnh. Do đó, theo Tổng giám đốc Eximbank, việc bây giờ của Ngân hàng Nhà nước là cố gắng chuyển đổi và đảm bảo người dân không bị thiệt thòi khi nắm giữ những thương hiệu vàng phi SJC.
Lãnh đạo một doanh nghiệp vàng tại TP HCM cũng thừa nhận, thời gian qua Ngân hàng Nhà nước đã làm khá tốt khâu ổn định tỷ giá. “Dù giá vàng nội vênh cao hơn thế giới trong suốt thời gian dài nhưng tình trạng nhập lậu vàng, đẩy tỷ giá lên cao không xảy ra”, ông nói.
Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM Nguyễn Hoàng Minh chia sẻ, trước đây các ngân hàng tham gia bán vàng bình ổn đã mua vàng vào và chuyển hóa thành tiền đồng để cho vay với lãi suất cao. Khoản lãi này được các nhà băng hạch toán vào năm trước nên bây giờ giá vàng quá cao khiến ngân hàng mua lại bị lỗ thì đó là rủi ro thị trường và họ phải chấp nhận.
Cũng theo ông Minh, trước mắt Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra định hướng là không can thiệp vào giá vàng (không bán vàng bình ổn), chuyển quan hệ cho vay – gửi vàng sang mua – bán để chống “vàng hóa”.
Về chênh lệch giá vàng, ông Minh thừa nhận thời gian qua do lực mua từ ngân hàng lớn nên cung không đủ cầu khiến giá vênh cao. Hiện nay, ông Minh cho biết còn 14 ngân hàng đang tiếp tục huy động vàng sau ngày 25/11, trong đó tại TP HCM là 12 đơn vị (chiếm đến 97-98% tổng lượng huy động vàng trên cả nước), còn lại là tại Hà Nội.
Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM thông tin, hiện nay trạng thái vàng của các ngân hàng tương đối tốt hơn nhiều so với cách nay 1-2 tháng. Mặc khác, dù gia hạn đến 30/6/2013 nhưng không đồng nghĩa với việc ngân hàng tiếp tục được huy động vàng đến thời điểm này. “Nhà băng nào có thể ngưng huy động vàng ngay thì chúng tôi sẽ đề nghị Ngân hàng Nhà nước cho họ ngưng để tránh rủi ro. Hy vọng, khi các ngân hàng giải quyết xong bài toán “nợ vàng” thì giá trong và ngoại nước sẽ xích lại gần nhau hơn”, ông Minh nói.
Chung quan điểm, Tổng giám đốc Công ty vàng bạc đá quý Phú Nhuận Cao Ngọc Dung thừa nhận, giá SJC chênh lệch là do nhu cầu của thị trường. Hiện cung cầu không đi cùng với nhau vì tất cả cầu đều tập trung vào SJC. Điều này khiến giá vàng nội khó xuống bằng với thế giới.
Theo bà Dung, khi nào các ngân hàng giải quyết dứt điểm bài toán thanh khoản, khi đó áp lực lên giá vàng SJC sẽ không lớn vì nhu cầu của người dân hiện không nhiều. Như vậy, khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ được thu hẹp lại.
