Ba nhà khoa học đạt Giải thưởng L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học năm nay được vinh danh bởi những đóng góp của họ trong các nghiên cứu vì sức khỏe cộng đồng và cải thiện tình trạng môi trường. Họ được ban giám khảo độc lập gồm 6 nhà khoa học xuất sắc của Việt Nam bình chọn, đứng đầu là Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam, GSTS Châu Văn Minh.
1. Bác sĩ Hồ Phạm Thục Lan – bác sĩ chuyên khoa II Bệnh viện Nhân Dân 115, giảng viên Đại học Y Phạm Ngọc Thạch, Tp.HCM
Bác sĩ (BS) Hồ Phạm Thục Lan được vinh danh qua các nghiên cứu trong 7 năm qua về ảnh hưởng của các yếu tố gen và môi trường đến loãng xương. Nhóm nghiên cứu của BS Thục Lan đã thực hiện nhiều nghiên cứu quy mô và đã đạt những kết quả khả quan trong chẩn đoán loãng xương: thông qua việc xây dựng được giá trị tham chiếu cho riêng người Việt và trong chẩn đoán gãy xương cột sống thông qua việc xây dựng giá trị tham chiếu kích thước đốt sống cho người Việt. Các kết quả từ các nghiên cứu cũng giúp cung cấp những thông tin cơ bản về hình dạng các xương đốt sống của người Việt Nam, có thể sử dụng làm trị số tham chiếu cho chẩn đoán gãy xương đốt sống ở nam và nữ giới.
2. TS Phạm Thị Kim Trang – Phó Giám đốc Trung Tâm Nghiên cứu Công nghệ Môi trường và Phát triển Bền vững (CETASD), Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội
TS Phạm Thị Kim Trang được Hội đồng Khoa học bình chọn cho nghiên cứu đánh giá vấn đề ô nhiễm thạch tín trong nước ngầm và tác động đến sức khỏe của con người. Đề tài nghiên cứu của TS Kim Trang tập trung nghiên cứu thạch tín là nguyên tố có độc tính rất cao, có liên quan tới một số bệnh ung thư và gây nguy cơ tác động xấu tới sức khỏe người dân bị phơi nhiễm thạch tín trong nước ăn uống.
Nghiên cứu của TS Kim Trang đã góp phần lý giải con đường hình thành thạch tín trong nước ngầm, cho thấy sự có mặt của thạch tín trong các tầng chứa nước Holocen và Pleistocen có thể chịu tác động từ việc khai thác nước ngầm quy mô lớn, đặc biệt là xây dựng được bản đồ ô nhiễm thạch tín trong nước ngầm tầng nông Holocen trong các giếng khoan tại khu vực đồng bằng sông Hồng.
3. PGS TS Nguyễn Lan Hương – nghiên cứu viên – Phó Phòng Hợp tác Quốc tế, Đại học Thủy Lợi Hà Nội
PGS TS Nguyễn Thị Lan Hương được đề cử và bình chọn cho giải thưởng Nhà Khoa học nữ năm 2015 L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học với những phát hiện về ảnh hưởng xấu của ô nhiễm kim loại nặng trong đất gây ra cho môi trường và đặc biệt đến sức khỏe con người.
Những phát hiện mới trong nghiên cứu của PGS TS Nguyễn Thị Lan Hương đã chỉ ra rằng hàm lượng kim loại nặng trong nước tưới tỷ lệ thuận với hàm lượng kim loại nặng trong đất nông nghiệp. Từ đó nghiên cứu cũng đã đề xuất giải pháp làm giảm thiểu sự tích lũy kim loại nặng trong đất nông nghiệp cho các vùng ngoại thành Hà nội.
4. Giải thưởng Nhà Khoa học trẻ tiềm năng 2015 – TS Trần Thị Hiền, giảng viên Đại học Y Dược Thái Bình
TS Trần Thị Hiền là nhà khoa học trẻ được Hội đồng Khoa học đánh giá là có năng lực, khả năng nghiên cứu tốt, có tâm huyết và có nhiều đóng góp cho khoa học.
Đề tài nghiên cứu của TS Trần Thị Hiền tập trung vào việc so sánh tác dụng của 6 hợp chất stibenes và oligostilbenes trong loài nho dại Vitis amurensis trên protein eNOS (nội mạc mạch máu) và cơ chế phân tử của hợp chất mạnh nhất trên eNOS. Mục tiêu của nghiên cứu là chỉ ra được hợp chất amurensin G từ loài Vitis amurensis, tăng cường sản xuất NO thông qua hoạt hóa eNOS phosphorylation trong tế bào nội mạc mạch máu. Ứng dụng của nghiêu cứu này sẽ giúp đưa ra một hợp chất thiên nhiên có trong các họ cây nho, có tác dụng ngăn ngừa xơ vữa động mạch và không có độc tính.
5. Giải nhà Khoa học trẻ tiềm năng thế giới năm 2015 – TS Trần Hà Liên Phương
Từ năm 1998 đến nay, Giải thưởng L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học đã vinh danh 2.250 phụ nữ tài năng tại hơn 110 quốc gia. Năm 2015, lần đầu tiên một nhà khoa học trẻ Việt Nam đã được vinh danh là Nhà Khoa học trẻ tiềm năng thế giới năm 2015 – TS Trần Hà Liên Phương, giảng viên Đại học Quốc tế, Tp.HCM với đề án nghiên cứu phát triển fucoidan như polymer trong các hạt nano trong chẩn đoán và điều trị ung thư tại Việt Nam. Nghiên cứu này đã được Hội đồng Khoa học L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học tại Việt Nam trao học bổng National Fellowship vào năm 2013 và Hội đồng Giám khảo thế giới bình chọn năm 2015.
Chương trình L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học được bắt dầu tại Việt Nam từ năm 2009 với cam kết vì sự phát triển phụ nữ trong nghiên cứu khoa học. Đến nay, chương trình đã trao học bổng cho 15 nhà khoa học trẻ tại Việt Nam và trao giải thưởng cho ba nhà khoa học nữ đóng góp quan trọng cho sự tiến bộ của khoa học Việt Nam. Kể từ khi L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học được thành lập, nghiên cứu khoa học đã trở thành trọng tâm trong mọi hoạt động của chương trình. Chương trình hỗ trợ các nhà nghiên cứu nữ qua Giải thưởng L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học là một sáng kiến được thực hiện trên phạm vi toàn cầu phối hợp với UNESCO, đến nay đã vinh danh 2.250 nhà khoa học nữ trên toàn thế giới.
Theo L’Oreal
