Việc xây dựng thói quen tốt dường như là một trong những mục tiêu của nhiều người trong năm mới, tuy nhiên, đa phần đều thất bại. Bởi không chỉ phải xây dựng một chuỗi những hành động, tiềm thức và thời khóa biểu cho một thói quen mới (và tốt hơn) là điều khó khăn, việc bỏ những thói quen xấu, dù nhỏ hay lớn cũng là điều khiến nhiều người không làm được.
Ít uống nước, ăn uống vô độ, chơi game quá nhiều… những thói quen nhỏ nhưng thật khó bỏ. Dưới đây là ba bước đơn giản giúp bạn xóa sổ những thói quen xấu, làm nền tảng để xây dựng những thói quen tích cực hơn.
“Củ cà rốt và cây gậy” là một công cụ phá vỡ thói quen hiệu quả với kết quả tự nó nói lên. Chúng ta đã quen với phương pháp được thưởng khi làm tốt và bị phạt khi mắc lỗi ngay từ khi còn nhỏ. Tương tự như vậy, hãy cho bản thân 1 tuần để thử cải thiện thói quen xấu, đưa “củ cà rốt” khi bạn làm điều gì đó đáng khen, và tự phạt bản thân nếu bạn tái phạm thói quen đó. Các biện pháp trừng phạt có thể là bỏ tiền vào hộp, không được ăn kem, không được xem bộ phim yêu thích, không mua sắm… cho đến khi bản thân thực sự bỏ qua thói quen cũ. Phương pháp này sẽ giúp rèn luyện trí não của bạn để luôn nhận phần thưởng thay vì nhận phạt.
Theo dõi sát sao là điều cần thiết khi thay đổi thói quen. Ví dụ, khi bạn muốn chuyển sang một chế độ ăn uống lành mạnh hơn, bạn nên có một cuốn sổ/app ghi chú để theo dõi quá trình này. Bạn nên ghi rõ mục tiêu, chế độ ăn uống, lượng nước, calo bạn nạp vào cơ thể mỗi ngày. Khi bạn có thể nhìn thấy rõ hành vi của mình được hiển hiện một cách cụ thể, bạn sẽ biết điều chỉnh lại mức độ ăn uống sao cho vừa chính xác với hướng dẫn, vừa phù hợp với mức độ hấp thụ của cơ thể, từ đó xây dựng một thói quen bền vững hơn trong tương lai.
Phương pháp tốt nhất để đánh bại một thói quen xấu là thay thế nó bằng một thói quen tốt hơn, một thói quen có lợi cho bạn về thể chất, tinh thần và tâm hồn. Cũng giống như người nghiện thuốc thường nhai kẹo cao su để cai thuốc, nếu bạn mê đồ ăn nhanh, hãy thay thế thói quen này bằng việc học nấu những bữa ăn ngon lành, tốt cho sức khỏe để thỏa mãn cơn thèm ăn của cơ thể mà không còn cảm giác uể oải sau đó. Tương tự, nếu bạn bị mắc kẹt trong mạng xã hội, hãy thử chọn một cuốn sách hoặc thực hành thiền định để cải thiện tư duy, tầm nhìn cũng như kiến thức của bạn.