Một số người chăn nuôi, thương lái vì lợi ích kinh tế trước mắt nên khi có lợn bệnh, lợn chết đã mua bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ lợn bệnh, lợn nghi mắc bệnh, dẫn đến dịch bệnh lây lan.
Trước diễn biến phức tạp và chiều hướng lây lan ra diện rộng của dịch tả lợn châu Phi, chiều 14/3, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường đã chủ trì cuộc họp bàn giải pháp khống chế và ngăn chặn bệnh dịch này.
Nhận định về tình hình dịch, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, nguy cơ dịch tả lợn châu Phi lây lan ra diện rộng trong thời gian tới là rất cao nếu không có các giải pháp triệt để, nhất là trong bối cảnh thời tiết diễn biến bất lợi.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, một trong các giải pháp là phải tập trung phòng ngừa dịch bệnh tại các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Quan trọng nhất là thực hiện vệ sinh chuồng trại nuôi; tiến hành các biện pháp dập dịch theo kịch bản đã ban hành.
Đặc biệt, khi phát hiện có dịch cần báo ngay cho cơ quan thú ý để có biện pháp xử lý. Đồng thời, quản lý chặt chẽ vận chuyển lợn, thực hiện theo quy mô từng địa phương.
“Hiện dịch đã xuất hiện tại 17 tỉnh thành phố khu vực phía Bắc, nếu không kiểm soát tốt để lây lan vào phía Nam thì rất nguy hiểm, bởi khu vực này có các tỉnh trọng điểm về chăn nuôi như Đồng Nai, Thành phố Hồ Chí Minh. Do đó, cần kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển trên Quốc lộ 1, Đường Hồ Chí Minh,” Bộ trưởng Cường nhấn mạnh.
Một giải pháp nữa là các địa phương cần triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ tiêu hủy đàn lợn bệnh; tuyên truyền cho người dân hiểu về chính sách hỗ trợ, ngăn chặn tình trạng bán tháo lợn bệnh; tuyên truyền để người tiêu dùng không quay lưng lại với thịt lợn. Đặc biệt, rà soát lại toàn bộ quy trình phòng, chống dịch, từ đó có giải pháp căn cơ hơn.
“Đối với hộ đã có dịch, đề nghị không tái đàn vào thời điểm này, khi nào có kết luận của cơ quan chuyên môn an toàn thì mới tái đàn,” Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.
Chia sẻ kinh nghiệm chống dịch, ông Nguyễn Đức Quyền – Phó chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hoá cho rằng, một trong những giải pháp mà Thanh Hoá đang thực hiện là kiểm dịch tất cả các xe vận chuyển lợn tại chốt kiểm dịch (tỉnh Thanh Hoá có 4 chốt kiểm dịch).
Theo ông Quyền, hiện đang có tình trạng tiêu thụ thịt lợn trên địa bàn tỉnh giảm. Do đó, cần tăng cường hơn nữa các hình thức tuyên truyền để cho người tiêu dùng hiểu và không tẩy chay thịt lợn.
Đại diện các địa phương đang có dịch cũng kiến nghị hỗ trợ vật tư, hoá chất để thực hiện việc tiêu độc, khử trùng.
Cục trưởng Cục Thú y Phạm Văn Đông cho biết, tính đến 14/3, dịch bệnh đã xảy ra tại 221 xã, 52 huyện của 17 tỉnh, thành phố. Tổng số lợn bị tiêu hủy là 23.442 con.
Đến nay, chưa có ổ dịch nào qua 30 ngày. Các ổ dịch xuất hiện chủ yếu ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, chưa xuất hiện tại các trang trại nuôi tập trung quy mô lớn.
Ông Đông cho rằng, nguyên nhân xuất hiện dịch là do một số người chăn nuôi, thương lái chưa nhận thức đầy đủ được tính chất nguy hiểm của dịch bệnh, cũng như vì lợi ích kinh tế trước mắt nên khi có lợn bệnh, lợn chết đã mua bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ lợn bệnh, lợn nghi mắc bệnh, dẫn đến dịch bệnh lây lan.
Bên cạnh đó, virus dịch tả lợn châu Phi có khả năng tồn tại lâu trong lợn bệnh, các sản phẩm lợn bệnh, trong môi trường và dụng cụ chăn nuôi; trong khi đó, phần lớn hiện nay vẫn là chăn nuôi nhỏ lẻ, mật độ chăn nuôi cao, các hộ chăn nuôi đan xen trong các khu dân cư và các hộ chăn nuôi này khó hoặc không thường xuyên thực hiện đầy đủ các biện pháp vệ sinh phòng bệnh; tình trạng sử dụng thực phẩm dư thừa trong chăn nuôi khá phổ biến, dẫn đến dịch bệnh lây lan nhanh.
Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường yêu cầu Cục Thú y đánh giá lại toàn bộ nguyên nhân gây bệnh, tổng hợp, nghiên cứu tìm ra nguyên nhân chính. Bên cạnh đó, xem lại việc lấy mẫu xét nghiệm của đàn lợn xung quanh ổ dịch, vì các ổ dịch hiện đang xuất hiện theo kiểu “xôi đỗ.”
Trong khi đó, kết quả xét nghiệm các mẫu trên đàn lợn xung quanh ổ dịch thời gian qua có tỷ lệ dương tính với dịch tả lợn châu Phi là rất thấp. Nếu vẫn thực hiện như vậy sẽ gây tốn kém.
Nói về bất cập trong phòng, chống dịch thời gian qua, ông Phạm Văn Đông cho biết, tại một số địa phương, dịch bệnh xảy ra ở diện rộng, lực lượng thú y cơ sở phải tham gia triển khai chống dịch, xử lý ổ dịch nên việc tổng hợp, báo cáo số liệu, nhất là số hộ, số thôn có dịch chưa đầy đủ, chưa chính xác và chưa kịp thời.
Bên cạnh đó, việc điều tra, xác định nguyên nhân dịch lây lan, nhất là tại các xã, các huyện mới phát sinh dịch chưa được thực hiện, dẫn đến chưa thể tổng kết đầy đủ, chính xác về nguyên nhân dịch bệnh xuất hiện, lây lan tại các địa phương.
Ngoài ra, các chốt kiểm dịch không kiểm soát chặt chẽ được phương tiện, người, động vật, sản phẩm động vật; các địa phương chưa quản lý triệt để những thương lái đi thu gom lợn, trong đó có lợn ốm, chết…, là những yếu tố nguy cơ cao làm lây lan dịch bệnh…
Bài: Thành Trung (VietnamPlus)
