Không chỉ là tượng đài thời trang với những phong cách kinh điển đậm chất Pháp, dẫn đầu loạt xu hướng mang tính biểu tượng, những đóng góp của Jane Birkin với vai trò diễn viên và ca sĩ cũng để lại nhiều giá trị to lớn, tiếp tục truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ.
Tin tức về sự ra đi của Jane Birkin được xác nhận bởi Bộ Văn hóa Pháp, thông báo trên Twitter ngày 16/7. Trong thông báo, Jane Birkin được vinh danh là “biểu tượng thời trang của nước Pháp”, đã trút hơi thở cuối tại nhà riêng tại Paris ở tuổi 76, nguyên nhân chưa được tiết lộ cụ thể. Với gần 60 năm hoạt động nghệ thuật và gặt hái được nhiều thành công rực rỡ, sự ra đi của Jane Birkin đã khiến nhiều người trên thế giới thương tiếc.
Sinh ra ở London, Anh vào năm 1946 trong một gia đình yêu nghệ thuật, Jane Birkin đã được tiếp xúc với thế giới biểu diễn và sáng tạo ngay từ khi còn nhỏ. Sau khi chuyển đến Pháp, nữ diễn viên bắt đầu ghi dấu ấn bởi tài năng và những màn trình diễn đầy mê hoặc. Bà được công nhận qua những bộ phim “The Blonde in Blow Up” (1966), “Penny Lane in Wonderwall” (1968), “Slogan” (1968), “La piscine” (1969), “Death on the Nile” (1978),… Đến nay, Jane Birkin đã xuất hiện trong hơn 70 bộ phim lớn nhỏ của Pháp, tác phẩm gần nhất là phim tài liệu “Jane by Charlotte” nói về cuộc đời bà, ra mắt tại Cannes năm 2021.
Cũng trong những năm 1960, Jane Birkin trở thành ca sĩ nhạc kịch nổi tiếng. Âm nhạc của Jane Birkin thường truyền tải cảm giác cởi mở và sâu lắng, kết nối với người nghe trên toàn thế giới. Bà đã phát hành 14 album phòng thu, nổi tiếng nhất với ca khúc “Je t’aime… moi non plus” (1969) – hợp tác với ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Pháp Serge Gainsbourg. Mặc dù hát gây ra tranh cãi, vấp phải sự phản đối từ Vatican, bị cấm ở một số quốc gia và bởi mạng truyền hình BBC vì nội dung nhạy cảm, ca từ khiêu gợi. Tuy nhiên, nó đã thành công thu hút sự chú ý của khán giả quốc tế khi cho rằng Birkin là một nghệ sĩ không ngại vượt qua các ranh giới nghệ thuật, vì vậy mà album đã được bán ra hàng triệu bản.
Ngoài những nỗ lực nghệ thuật của mình, tầm ảnh hưởng của Birkin còn mở rộng sang lĩnh vực thời trang. Được biết đến là một biểu tượng nhan sắc, tượng đài làng mốt với vẻ đẹp quyến rũ cùng phong cách cá nhân phóng khoáng và khác biệt, những lựa chọn thời trang của Birkin đã gây được tiếng vang và truyền cảm hứng cho vô số nhà thiết kế và những người đam mê thời trang trên khắp thế giới.
Được mô tả như một “nàng thơ vĩnh cửu”, phong cách đặc trưng của Birkin là sự sang trọng nhẹ nhàng kết hợp giữa ảnh hưởng của Anh và Pháp. Bà là người tiên phong trong nhiều xu hướng thời trang như áo thun co rút (shrunk t-shirt), quần jean cắt ống, giày đế cói, váy babydoll và áo len Breton sọc,… Một số phong cách Birkin thể hiện trong những năm 1960-1970 đến nay vẫn được ưa chuộng và xuất hiện phổ biến.
Tên tuổi Jane Birkin còn được gắn liền với sự ra đời của chiếc túi xa xỉ trứ danh Hermès Birkin, bởi bà chính là nguồn cảm hứng cho thiết kế sang trọng này. Trên một chuyến bay vào năm 1983, Jane Birkin và Giám đốc điều hành của Hermès là Jean-Louis Dumas vô tình ngồi gần nhau. Sau khi vô tình làm rơi những món đồ của mình khỏi chiếc túi rơm thường dùng và mất nhiều thời gian để nhặt lại, Birkin đã bày tỏ mong muốn có một chiếc túi có kích thước lớn để thoát khỏi sự phiền hà đó. Và điều này đã tạo cảm hứng cho ông Louis Dumas làm nên dòng túi Birkin – được đặt theo họ của bà.
Với thiết kế vượt thời gian, nghề thủ công khéo léo tỉ mỉ và số lượng có hạn, túi Birkin nhanh chóng trở thành một món đồ xa xỉ được thèm muốn bởi những người yêu thời trang. Việc sở hữu một chiếc túi Birkin đã trở thành biểu tượng của sự giàu có, tinh tế và gu thẩm mỹ hoàn hảo, củng cố vị trí của nó trong văn hóa đại chúng và trở thành một tuyên ngôn thời trang độc nhất vô nhị.
Jane Birkin còn được biết đến bởi mối quan hệ lãng mạn kéo dài 12 năm với nhạc sĩ Serge Gainsbourg. Cặp đôi gặp nhau vào cuối những năm 1960, “phim giả tình thật” sau khi hợp tác trong bộ phim hài lãng mạn “Slogan”. Ngoài điện ảnh, cả hai còn cùng nhau làm nên lịch sử âm nhạc với ca khúc “Je t’aime… moi non plus” huyền thoại. Sự thành công và nổi tiếng đã khiến họ luôn trở thành đề tài thu hút sự quan tâm của người hâm mộ cũng như giới truyền thông. Jane Birkin và Serge Gainsbourg ở bên nhau 12 năm nhưng không kết hôn. Họ có chung một cô con gái tên Charlotte Gainsbourg, sau này cũng là ca sĩ kiêm diễn viên danh tiếng.
Mặc dù cả hai chia tay vào năm 1980, song Birkin vẫn là “nàng thơ” thường xuyên xuất hiện trong các bản nhạc của Gainsbourg và nữ ca sĩ cũng tiếp tục biểu diễn các bài hát của tình cũ cho đến cuối đời. Birkin từng tuyên bố rằng họ hợp làm bạn bè hơn, và các bài hát của Gainsbourg hay hơn sau khi cô rời đi. Bản thân nữ ca sĩ cũng từng đứng ra bảo vệ Gainsbourg trước cáo buộc anh là “kẻ quấy rối” vào năm 2020. Có thể nói, ảnh hưởng của Birkin đối với sáng tác của Gainsbourg và tác động của Gainsbourg trong cách thể hiện nghệ thuật của Birkin được thể hiện rõ ràng trong công việc hợp tác của họ, để lại dấu ấn không thể phai mờ trong ngành công nghiệp âm nhạc.
Những năm sau này, Jane Birkin tập trung vào các hoạt động xã hội, làm việc với Tổ chức Ân xá Quốc tế để thúc đẩy nhân quyền và đấu tranh chống lại sự bất công, tích cực tham gia các hoạt động phòng chống và nâng cao nhận thức về AIDS, tham gia phong trào ủng hộ dân chủ của Myanmar.
Jane Birkin là một nhân vật nổi bật trong cuộc đấu tranh cho công bằng xã hội. Bà đã sử dụng danh tiếng của mình để nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến bình đẳng giới, quyền của phụ nữ, quyền sinh sản, quyền của LGBTQ+ và phúc lợi của động vật. Năm 2015, bà đã gửi thư cho Hermès yêu cầu hãng xóa tên mình khỏi dòng túi Birkin được làm bằng da cá sấu vì hành vi ngược đãi động vật. Hành động này của bà đã khiến Hermès phải sửa đổi quy trình sản xuất túi Birkin để giảm việc tiêu thụ các loại da động vật.
Những năm qua, sức khỏe của Jane Birkin dần suy yếu. Theo Daily Mail, ngôi sao kỳ cựu đã bị đột quỵ vào năm 2021 và phải hủy bỏ một số lịch trình trong năm đó. Bà tiếp tục hủy show vào tháng 3 năm ngoái sau khi bị gãy xương bả vai.
Thế nhưng đầu năm nay, Birkin vẫn tham gia buổi hòa nhạc từ thiện trên truyền hình do Les Enfoirés tổ chức. Đáng tiếc rằng ba tháng trước, bà đã hủy buổi trình diễn của mình tại nhà hát Olympia và La Cigale ở Paris, đồng thời đưa ra tuyên bố “bản thân vẫn sẽ luôn là một người lạc quan” nhưng hiện tại bà nhận ra rằng mình “cần thêm một chút thời gian nữa mới có thể xuất hiện trên sân khấu”.
Mặc dù thế giới đã mất đi một biểu tượng đích thực, nhưng những đóng góp vượt thời gian cho thời trang và nghệ thuật của Jane Birkin sẽ tiếp tục tỏa sáng rực rỡ. Sự khám phá không ngần ngại các ranh giới chuẩn mực xã hội của bà như một lời nhắc nhở về phong cách cá nhân và tôn vinh cá tính, là động lực cho những người đang loay hoay tìm cách thoát khỏi sự “áp đặt” và dám thể hiện bản thân một cách chân thực.
Tài năng nghệ thuật, phong cách khác biệt và những nỗ lực nhân đạo mà Birkin để lại sẽ mãi mãi có sức ảnh hưởng và truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ sau.
