Gái tham tài, trai tham sắc. Vì cái sự tham ấy mà trai gái đều khốn đốn. Mà không tham thì cũng vẫn khốn đốn. Sự thống khổ, thất vọng, cảm giác bị bỏ rơi, bị xem thường, sự chán ngán mệt mỏi, tất cả đều từ lòng tham mà ra. Không tham, ta đâu có khổ. Nhưng dù nói đùa hay nói nghiêm túc, tôi cũng không phải là một nhà tu, chưa diệt được tính tham, nên những gì tôi nói bên dưới chắc chắn không từ góc độ đạo hạnh. Tôi chỉ thử đưa ra một cách lý giải hiện tượng phổ biến: Vì sao những người nữ xế chiều lại hoảng loạn? Và tại sao những người đàn ông bình tĩnh hơn phụ nữ khi già đi?
Đột nhiên xấu đi, nhưng không bỗng dưng bất tài
Nhiều người nữ hoảng loạn cùng cực khi tìm cách níu giữ hạnh phúc, cứu vãn hôn nhân. Câu than thở phổ biến nhất, cay đắng nhất mà ta nghe được ở những người vợ là: “Giờ tôi già tôi xấu, anh bỏ tôi!”.
Biết bình thản và để dành sức
Khi người nữ phát hiện ra mình già, mình xấu, nàng không giảm tình yêu với chồng và bắt đầu thấy yêu cái gương, yêu son phấn. Trang điểm đậm đà, sửa chữa thẩm mỹ, diện quần áo đẹp, để mà níu giữ nhan sắc và qua đó, níu giữ cuộc hôn nhân. Khổ thay, nỗ lực ấy hoàn toàn vô ích.
Già: điều tất yếu. Làm sao cưỡng lại? Níu giữ bất cứ vật gì, điều gì cũng đều mất sức. Hôn nhân lại càng không nên níu, không nên tìm biện pháp “chữa cháy”. Hôn nhân giống như một đường chạy dài mà người chạy marathon như nhà văn Haruki Murakami rất có kinh nghiệm: phải để dành sức. Hôn nhân hơi giông giống cuộc thi “Bước nhảy hoàn vũ”, thí sinh phải chuẩn bị sức lực và năng lực cho 10 show truyền hình, vậy thì đừng phung phí lúc ban đầu để mà hết hơi quá sớm.
Quả vậy, hôn nhân là chuỗi nối tiếp những đoạn bằng phẳng với những khúc ngoặt nguy hiểm; nó không có gì chung với kiểu “sự kiện” hoành tráng nhất thời, nó đòi hỏi ta phải bình thản. Đức tính này cần thiết nhất. Mà muốn bình thản được, ta cần nhìn trước và vạch ra một kế hoạch hoàn hảo cho suốt chặng. Cứ tạm chia ra thế này:
1. Chặng hấp dẫn: khi mới yêu, hoặc mới cưới. Đây là lúc lâng lâng dễ chịu nhất, lúc tràn đầy hy vọng và rất nhiều mơ mộng.
2. Chặng trầm lắng: khi đã có con, khi tình bắt đầu tan một phần vào nghĩa.
3. Chặng hấp dẫn trở lại: khi mỗi người phối ngẫu nhìn thấy ở người kia hình ảnh người đàn ông/đàn bà thực sự. Sự hấp dẫn lúc này khác thời mới yêu, nó gần với sự phát-hiện-lại hơn.
4. Chặng bình ổn: khi sự nghiệp đã ổn và con cái đã lớn. từ lúc này đến khi nhắm mắt xuôi tay, người ta sống cạnh nhau như những người bạn thân thiết. Đã đủ hiểu nhau, và không còn lấn cấn gì nữa về ý nghĩa hay sức mạnh hôn nhân. Người ta già đi bên nhau một cách tự nhiên, chẳng phải vắt đầu vắt óc lý giải này nọ, chẳng cần phải đọc sách tư vấn gia đình nữa.
Không tận hưởng là lỗi của ta
Bài Quốc Bảo
