Trong thời đại mạng xã hội bùng nổ, beauty influencer không chỉ đơn thuần là những người chia sẻ kinh nghiệm làm đẹp mà còn trở thành hình mẫu định hướng xu hướng. Tuy nhiên, bên cạnh những ảnh hưởng tích cực, beauty influencer cũng vô tình tạo ra một áp lực vô hình. Hình ảnh làn da không tì vết, chu trình skincare cầu kỳ hay những tiêu chuẩn sắc đẹp hoàn hảo có thể khiến nhiều người cảm thấy tự ti và chạy theo xu hướng một cách mù quáng. Liệu beauty influencer đang thực sự giúp nâng cao nhận thức về cái đẹp hay vô tình áp đặt những chuẩn mực khó với tới?
Với sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội như TikTok, Instagram, YouTube, các beauty influencer đã vươn lên trở thành những người định hình xu hướng, thay đổi cách chúng ta cảm nhận về cái đẹp và tác động sâu sắc đến quyết định mua sắm. Theo báo cáo từ We Are Social & Meltwater (2024), Việt Nam hiện có 78,6 triệu người dùng mạng xã hội, chiếm 77% dân số. Đáng chú ý, 55% người tiêu dùng tìm kiếm thông tin về mỹ phẩm và làm đẹp trên các nền tảng này trước khi mua hàng. Điều này chứng tỏ rằng beauty influencer không chỉ đơn thuần là những người chia sẻ trải nghiệm cá nhân, mà họ thực sự có sức ảnh hưởng lớn đến thói quen tiêu dùng. Một khảo sát từ Rakuten Insight (2023) cho thấy 79% người Việt Nam từng mua sản phẩm làm đẹp do influencer giới thiệu, nhưng đáng suy ngẫm là 42% trong số đó cảm thấy hối tiếc vì đã chạy theo xu hướng mà không thực sự cần thiết. Đây chính là hệ quả của việc quá tin tưởng vào những người có tầm ảnh hưởng mà đôi khi quên đi nhu cầu thực sự của bản thân.
Vậy beauty influencer thực sự mang đến giá trị hay chỉ đang vô tình tạo ra một áp lực vô hình khiến người tiêu dùng lo lắng hơn về ngoại hình của mình?
Tuy nhiên, một làn da đẹp không có nghĩa là da phải mịn màng, không lỗ chân lông, không nếp nhăn. Sự phổ biến của bộ lọc (filter) và công nghệ chỉnh sửa hình ảnh đang ngày càng đẩy tiêu chuẩn sắc đẹp đi xa thực tế. Điều này khiến nhiều người tiêu dùng sẵn sàng chi tiền cho vô số sản phẩm dưỡng da mà chưa chắc phù hợp với làn da của họ, chỉ vì muốn có được vẻ đẹp “không tì vết” như trên mạng xã hội. Điều này có thể dẫn đến tình trạng over-skincare – lạm dụng quá nhiều sản phẩm, vô tình khiến da kích ứng, nhạy cảm và tổn thương thay vì khỏe đẹp như mong đợi.Cách đây vài năm, collagen từng được ca ngợi như “thần dược” chống lão hóa. Rồi làn sóng làm đẹp chuyển hướng sang HA (Hyaluronic Acid), tiếp nối bởi Niacinamide, BHA, Retinol, và nay là Peptide, Ceramide… Cứ vài tháng, một thành phần mới lại nổi lên như một “ngôi sao sáng”, khiến người tiêu dùng có cảm giác nếu không kịp cập nhật, họ sẽ trở nên lạc hậu trong thế giới skincare.
Phần lớn người mua mỹ phẩm ngày nay không phải vì thực sự hiểu rõ làn da của mình cần gì, mà đơn giản chỉ vì sản phẩm ấy đang “viral” trên TikTok. Điều này dẫn đến xu hướng mua sắm theo cảm tính – không chỉ gây lãng phí mà đôi khi còn phản tác dụng, làm tổn hại đến làn da. Một minh chứng rõ nét cho xu hướng chạy theo trào lưu là cơn sốt Retinol trong cuộc chiến chống lão hóa. Không thể phủ nhận rằng đây là một hoạt chất mang lại hiệu quả cao, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc ai cũng cần hoặc có thể sử dụng ngay. Dưới sự tung hô của các beauty influencer, Retinol dần được thần thánh hóa, khiến nhiều người vội vàng mua theo mà chưa kịp tìm hiểu khiến nhiều người bị kích ứng, bong tróc da do dùng sai cách.
Không thể phủ nhận rằng beauty influencer có vai trò quan trọng trong việc giới thiệu sản phẩm mới đến công chúng. Nhưng vấn đề là không phải lúc nào họ cũng thực sự trải nghiệm sản phẩm trước khi quảng bá. Năm 2023, ngành công nghiệp làm đẹp chứng kiến hàng loạt vụ lùm xùm liên quan đến việc beauty influencer quảng cáo sản phẩm kém chất lượng. Một TikToker nổi tiếng bị phát hiện quảng bá kem trộn chứa Corticoid, gây tổn thương nghiêm trọng cho làn da người dùng. Một beauty YouTuber đình đám PR cho dòng serum trị mụn nhưng sau đó bị tố chưa từng sử dụng sản phẩm trước khi giới thiệu. Thậm chí, không ít influencer nhận quảng cáo từ nhiều thương hiệu mỹ phẩm đối lập nhau, khiến người tiêu dùng bối rối, không biết đâu mới là sản phẩm thực sự đáng tin cậy. Chính vì thế, ngày càng nhiều người tỉnh táo hơn khi tiếp cận thông tin từ beauty influencer. Họ bắt đầu phân biệt giữa những influencer có tâm – thực sự dùng sản phẩm và đưa ra đánh giá khách quan – và những influencer chỉ quảng cáo vì lợi nhuận.
Giữa cơn bão thông tin từ beauty influencer, người tiêu dùng cần trở nên tỉnh táo hơn. Trước hết, thay vì tin tưởng tuyệt đối vào bất kỳ influencer nào, hãy chọn lọc thông tin một cách thông minh. Chỉ nên tham khảo những người có nền tảng kiến thức về mỹ phẩm, chăm sóc da và có sự giải thích rõ ràng về thành phần và cách sử dụng. Những lời quảng cáo chung chung như “xài đi, tốt lắm” chưa chắc đáng tin cậy. Ngoài ra, việc hiểu rõ nhu cầu và làn da của bản thân là điều vô cùng quan trọng. Không phải ai cũng cần một chu trình dưỡng da 10 bước hay những sản phẩm đắt tiền. Thay vì chạy theo xu hướng, hãy tìm hiểu xem làn da mình thực sự cần gì. Đừng mua mỹ phẩm chỉ vì chúng “viral” trên mạng, mà hãy cân nhắc xem sản phẩm đó có phù hợp với mình hay không. Cuối cùng, đừng chỉ dựa vào lời review của một beauty influencer duy nhất. Kiểm tra thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, tham khảo đánh giá từ các hội nhóm làm đẹp uy tín, đọc thêm các nghiên cứu khoa học và nếu cần thiết, hỏi ý kiến chuyên gia da liễu trước khi sử dụng một sản phẩm mới.
Không thể phủ nhận rằng beauty influencer đã thay đổi cách chúng ta tiếp cận mỹ phẩm và chăm sóc da. Họ có thể mang đến nhiều thông tin hữu ích, giúp người tiêu dùng hiểu rõ hơn về sản phẩm. Nhưng đồng thời, họ cũng có thể tạo ra những áp lực vô hình, khiến nhiều người cảm thấy chưa đủ đẹp, chưa đủ hợp thời. Quan trọng nhất vẫn là tự nhận thức, biết chọn lọc thông tin và hiểu rõ nhu cầu của bản thân. Làm đẹp không phải là chạy theo người khác, mà là tìm ra phiên bản tốt nhất của chính mình.
