Thị trấn nhỏ Zermatt với chỉ 3 con phố chính,
chạy dài hai bên bờ sông
vispa, và vô số những ngách nhỏ,
những đường dốc theo sườn núi
Nằm trên độ cao 1.600m, Zermatt là một thị trấn nhỏ đặc trưng vùng núi Alps, lọt thỏm trong thung lũng. Cả thị trấn nhỏ không nhà bê tông, không tháp cao tầng, chỉ có những căn nhà bằng gỗ (tiếng Pháp gọi là chalet) rất xinh xắn thoai thoải theo sườn núi.
Không nhà bê tông nhôm kính,
những căn nhà gỗ theo kiểu miền núi
truyền thống là một trong những nét
hấp dẫn chính
của thị trấn nhỏ không xe cơ giới
Lofoten – Nauy
Cũng như rất nhiều thị trấn miền núi khác của Thụy Sỹ, Zermatt không cho phép các loại phương tiện cơ giới gây ô nhiễm hoạt động trong thị trấn (car-free village), chỉ có thể đi tàu hoặc xe buýt công cộng để vào thị trấn (nếu cố tình đi xe không có giấy phép đặc biệt vào thị trấn sẽ bị phạt 100Fr, tương đương 100$). Toàn bộ các phương tiện cơ giới công cộng trong thị trấn (taxi, xe buýt, trừ xe cứu thương, cứu hỏa, cảnh sát) đều chạy bằng ắc quy điện, đảm bảo không khói bụi, mùi hôi và cũng hạn chế tối đa tiếng ồn.
Zermatt là một trong những khu du lịch trượt tuyết (ski resort) nổi tiếng nhất của Thụy Sỹ và vùng Alps nói chung. Có rất nhiều ngôi sao ca nhạc, phim ảnh nổi tiếng thế giới đến đây trượt tuyết bởi nơi đây có những đường trượt thoai thoải bất tận, những khu nhà nghỉ tắm khoáng nóng, những dịch vụ trực thăng đưa lên tận đỉnh trượt (heliskiing).
Với những khách du lịch phương xa muốn tận hưởng không khí làng bản miền núi, Zermatt có những căn nhà lều bằng gỗ (chalet) giữ nguyên kiểu truyền thống xinh xắn trải dài theo sườn núi.
Từ nhà thờ trung tâm thị trấn tỏa ra những dãy phố nhỏ với những dãy cửa hiệu sang trọng bán các loại thiết bị, quần áo chuyên dụng trượt tuyết, leo núi, những cửa hàng thực phẩm truyền thống miền núi bán đủ loại xúc xích, thịt muối, thịt hun khói, những nhà hàng phục vụ những món ăn đặc sản như pho mát nhúng (cheese fondue), pho mát nướng (raclette). Chưa kể phong cảnh thiên nhiên tuyệt vời, thì việc giữ nguyên được những căn nhà gỗ cổ 2-3 tầng trong trung tâm thị trấn cũng là một trong những nét nổi bật hấp dẫn khách du lịch của Zermatt. Những căn nhà gỗ xây trên những cột đá, tầng trệt làm kho chứa thực phẩm và nơi buộc gia súc, tầng 2-3 dành cho sinh hoạt gia đình. Có vẻ như cũng có vài điểm chung với cách dựng nhà sàn của dân tộc miền núi phía bắc Việt Nam.
Zermatt là một trong những khu nghỉ trượt tuyết (ski resort) đầu tiên ở châu Âu. Vào những ngày cao điểm mùa đông, thị trấn nhỏ bé này có tới hơn 20.000 khách du lịch, thậm chí ngay giữa mùa hè người ta cũng có thể đến trượt tuyết ở những đường trượt ở độ cao hơn 3.000m.
Trượt tuyết cùng bố
Trượt tuyết từ trên núi xuống (downhill ski/ snowboard) thường đòi hỏi người trượt phải có kỹ thuật cũng như sức khỏe tập luyện nhiều ngày, nhưng môn thể thao “trượt tuyết ngang” (cross country) hoặc “đi bộ trên tuyết” (rackette) không đòi hỏi quá nhiều kỹ thuật nên khá nhiều khách du lịch lựa chọn hình thức này. Chỉ cần thuê 2 thanh trượt loại dành cho đi bộ, 2 gậy chống, giày chuyên dụng, quần áo ấm, với vài hướng dẫn sơ bộ là đã có thể tự đi được. Hoặc cũng có thể thuê một loại giày đế răng cưa đi tuyết chuyên nghiệp, để có thể đi dạo trên tuyết trắng mênh mông, ngắm cảnh núi non, cũng như khám phá đời sống thiên nhiên động vật miền núi Alps. Hoặc đơn giản hơn nữa là thuê một cái xe trượt (luge), không cần kỹ thuật, cũng không đòi hỏi nhiều sức khỏe, cực kỳ thú vị.
Chinh phục đỉnh Matterhorn
Khách du lịch đổ đến Zermatt còn để ngắm đỉnh Matterhorn (tiếng Đức), Cervino (tiếng Ý) và Cervin (tiếng Pháp). Nằm giữa biên giới Ý và Thụy Sỹ, Matterhorn (4478m) là một trong những đỉnh núi cao nhất dãy Alps và là đỉnh cuối cùng được các nhà leo núi chinh phục.
14 tháng 7 năm 1865, sau nhiều nỗ lực tìm cách leo lên từ mặt phía nam thuộc Ý trông có vẻ dễ dàng và sau 8 lần thất bại liên tiếp, đoàn thám hiểm leo núi gồm 7 người dẫn đầu bởi nhà thám hiểm leo núi người Anh Edward Whymper đã lần đầu tiên chinh phục thành công đỉnh Matterhorn.
Tuy nhiên, dây buộc nối các nhà leo núi bị đứt, 4 trong số họ bị rơi và đã chết dưới khe núi. Lần đầu chinh phục thành công đi kèm với tai nạn thương tâm đã thu hút sự quan tâm của rất nhiều người, cũng như thách thức niềm đam mê chinh phục của những nhà leo núi chuyên nghiệp.
Cho đến nay, Matterhorn vẫn là một trong số những đỉnh núi Alps khó chinh phục và có số người leo núi bị chết nhiều nhất. Tính từ lần đầu chinh phục thành công năm 1865 đến năm 1995, con số này là 500 người. Và những ai đã từng lên đỉnh thành công đều có thể tự hào và được ghi vào danh sách “Những người leo Matterhorn”. Hàng năm có tới hơn 3.000 nhà leo núi chuyên nghiệp đến đây chinh phục đỉnh Matterhorn.
Khoảng 100 triệu năm trước, do sự chuyển dịch của lục địa châu Phi tiến về phía lục địa châu Âu, phần đại dương giữa hai lục địa biến mất, dẫn đến sự hình thành các khối đá khổng lồ. Quá trình đó đã tạo ra đỉnh Matterhorn, một trong những biểu tượng thiên nhiên nổi tiếng nhất của Thụy Sỹ. Nổi bật trên dãy núi băng tuyết, với 4 mặt sừng sững như hình cái sừng, Matterhorn còn là một trong những đỉnh núi được các nhà nhiếp ảnh chụp nhiều nhất trong số các đỉnh núi trên thế giới. Người ta tổ chức các tuyến du lịch leo núi ngắm đủ các phía của đỉnh Matterhorn, đặc biệt là các tuyến tour du lịch ăn sáng uống cà phê ngắm Matterhorn khi bình minh lên, hoặc ngắm Matterhorn khi hoàng hôn xuống kèm bữa ăn tối ngắm sao lung linh tại các nhà hàng trên độ cao gần 4.000m hấp dẫn rất nhiều du khách.
Từ thung lũng thị trấn trung tâm Zermatt có rất nhiều tuyến cáp treo và tàu bánh răng lên núi ngắm Matterhorn.
Tuyến cáp treo cao nhất là tuyến Matterhorn Glacier Paradise lên đỉnh cao 3.883m. Từ đây có đường trượt tuyết dài hơn 14km xuống trung tâm thị trấn, độ dốc cao, cảm giác mạnh. Từ đây cũng có thể đi tuyến cáp treo Cervinia của Ý, vượt biên giới Thụy Sỹ – Ý ở độ cao hơn 3.000m, sang thăm phần núi Alps thuộc Ý.
Đến Zermatt không thể bỏ qua
tuyến tàu bánh răng leo núi Gornergrat
với nhà ga ngoài trời cao nhất
châu Âu 3089m,
ngắm đỉnh Matterhorn và sông băng Gorner
Tôi đã từng đi cáp treo lên khá nhiều các đỉnh núi trong dãy Alps nhưng vẫn chưa có nơi nào phong cảnh hùng vĩ và mênh mông như cảnh ở nhà ga Gornergratbahn. Đỉnh Matterhorn nổi bật trên nền trời ở một phía, một phía khác là dòng sông băng Gorner (Gorner Glacier), dòng sông băng dài thứ hai trên dãy Alps, và một phía là cả một rặng núi dài với 29 đỉnh núi trùng điệp. Thưởng thức một ly chocolate nóng ở nhà hàng cao hơn 3000m sẽ giúp lấy lại hơi ấm cho đôi bàn tay lạnh cóng từ lúc nào.
Khá nhiều khách du lịch không muốn đi xuống bằng tàu mà chọn cách đi bộ xuống núi, vừa ngắm cảnh, vừa luyện tập thể thao. Thông tin và biển chỉ dẫn ở Thụy Sỹ rất chính xác và thuận tiện cho khách du lịch. Từ các ga dọc tuyến đường đều có biển chỉ đường hướng dẫn các tuyến dã ngoại (trekking) khác nhau, kèm theo các thông tin chi tiết về hướng đi, mức độ khó dễ, và khoảng thời gian cần thiết để hoàn thành.
Khu nhà gỗ cổ truyền thống giữa trung tâm Zermatt.
Tuy là tài sản tư nhân,
nhưng nay đã xếp vào di tích,
dù không còn sử dụng cũng không ai được
phép phá bỏ tháo dỡ.
Muốn sửa chữa phải được phép và được kiểm soát
nghiêm ngặt,
đảm bảo không làm thay đổi diện mạo
Còn rất nhiều tuyến tham quan khác, tuyến nào cũng độc đáo, nên cũng như tôi, rất nhiều người đã đến Zermatt và vẫn còn quay lại rất nhiều lần, mong được khám phá hết cảnh đẹp thiên nhiên bốn mùa nơi đây.
Chỉ cách biên giới Ý 10km, có lẽ cũng khá thú vị khi buổi sáng trượt tuyết ở Thụy Sỹ, vượt biên giới ở độ cao trên 3.000m sang thưởng thức bữa ăn trưa ở Ý, để tối về quay lại Zermatt thưởng thức món pho mát nhúng chảy (cheese fondue) ở một trong những nhà hàng lâu đời nhất thị trấn Café DuPont.
|
Hộp thông tin:
– Zermatt nằm ở miền nam, thuộc bang Valais vùng nói tiếng Đức của Thụy Sỹ, cách biên giới Ý (Cervinia) khoảng 10km. |
