Bộ sách Kanji sẽ đưa độc giả bước vào một hành trình đầy hấp dẫn để khám phá cách người Nhật tiếp nhận, diễn giải và “Nhật hóa” chữ Hán qua từng giai đoạn lịch sử. Không chỉ là ngôn ngữ, Kanji còn là tấm gương phản chiếu tâm thức, bản sắc và tiến trình phát triển văn minh của Nhật Bản.
Bộ sách gồm hai tập: “Kanji – Lịch sử phát triển và biến hóa của chữ Hán ở Nhật Bản” cùng “Kanji hiện đại – Chữ Hán trong đời sống Nhật Bản hiện nay”, được chấp bút bởi Hiroyuki Sasahara – một trong những học giả ngôn ngữ học hàng đầu Nhật Bản, bộ sách tái hiện sinh động tiến trình Kanji từ thuở được coi là “chữ ma”, đến thời điểm hình thành “chữ quốc tự”, rồi trở thành một cấu phần không thể tách rời trong ngôn ngữ và đời sống Nhật Bản hiện đại. Mỗi trang sách là một lát cắt văn hóa, cho thấy cách một dân tộc không chỉ vay mượn mà còn sáng tạo, biến đổi để viết nên bản sắc riêng của mình.
Trong đó, “Kanji – Lịch sử phát triển và biến hóa của chữ Hán ở Nhật Bản” là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Hiroyuki Sasahara, được phát hành bởi nhà xuất bản Iwanami Shoten trong series Iwanami Shinsho (2006), một dòng sách học thuật uy tín, nổi tiếng với các tác phẩm chất lượng cao về khoa học, văn hóa, và xã hội. Việc được chọn xuất bản trong series này đã là một dấu ấn về chất lượng nội dung. Cuốn sách dẫn dắt độc giả vào hành trình khám phá sự đa dạng và biến hóa linh hoạt của Kanji trong văn hóa Nhật Bản, từ khi được du nhập từ Trung Quốc đến quá trình biến đổi để phù hợp với ngôn ngữ và xã hội Nhật. Tác giả phân tích cách người Nhật đã sáng tạo và điều chỉnh Kanji qua các khía cạnh như nghĩa, cách dùng, và nét chữ, tạo nên một thế giới chữ viết phong phú, từ chữ thông dụng đến những ký tự độc đáo như “chữ ma” (幽霊文字 – chữ không ai đọc được), chữ dùng trong nghề đặc thù, đến chữ do cá nhân sáng tạo. Cuốn sách không chỉ phân tích Kanji như một hệ thống chữ viết mà còn như một hiện tượng văn hóa, phản ánh sự sáng tạo và thử nghiệm của người Nhật trong việc “Nhật hóa” Kanji từ gốc Trung Quốc. Điểm khác biệt lớn của cuốn sách đó chính là cách tác giả đưa vào các ví dụ thực tiễn, như sự ra đời của chữ quốc tự (国字) hay cách Kanji thay đổi qua địa danh, tên người, và cả văn hóa hiện đại. Bên cạnh đó, cuốn sách cũng đề cập đến những vấn đề độc đáo như “chữ giả” trong JIS (Japanese Industrial Standards) hay sự phát triển của chữ trong thời đại số, điều hiếm thấy ở các tài liệu khác.
Cuốn sách gồm bảy chương, trình bày quá trình tiếp nhận và biến đổi chữ Hán tại Nhật Bản: từ lịch sử du nhập, sự thay đổi chữ “viên” từ 圓 đến 円, những chữ Hán thường dùng, cách xã hội phản ánh qua chữ viết, địa danh mang chữ Hán, chữ viết của một cá nhân cụ thể, và cuối cùng đặt câu hỏi: chữ Hán dành riêng cho người Nhật là gì? Với lối viết mạch lạc, kết hợp nghiên cứu chuyên sâu và các câu chuyện thú vị, không chỉ dành cho các nhà ngôn ngữ học, sinh viên, giáo viên tiếng Nhật, mà còn thu hút độc giả phổ thông yêu thích văn hóa Nhật Bản. Đây là một nguồn tài liệu quý giá, giúp người đọc hiểu sâu hơn về cách Kanji định hình ngôn ngữ và văn hóa Nhật, đồng thời khơi gợi sự trân trọng đối với sự phong phú của hệ thống chữ viết này.
Tiếp đến, “Kanji hiện đại – Chữ Hán trong đời sống Nhật Bản hiện nay” là một tác phẩm nghiên cứu sâu sắc về vai trò và ý nghĩa của chữ Hán trong xã hội Nhật Bản hiện đại. Tác giả không chỉ phân tích chữ Hán dưới góc độ ngôn ngữ học mà còn khám phá mối liên hệ giữa chữ Hán với cảm xúc, thị giác và thẩm mỹ trong xã hội Nhật Bản đương đại. Điều này mang lại một cái nhìn mới mẻ và sâu sắc về cách chữ Hán ảnh hưởng đến tư duy và văn hóa Nhật Bản.
Cuốn sách giúp người đọc khám phá sự đa dạng trong cách viết và sử dụng chữ Hán, từ việc lựa chọn giữa chữ Hán, hiragana và katakana, đến việc chữ Hán được sử dụng để nhấn mạnh hoặc truyền đạt cảm xúc trong văn bản. Thông qua các ví dụ cụ thể và phân tích chi tiết, tác giả cho thấy chữ Hán vẫn giữ vai trò quan trọng và sống động trong đời sống hàng ngày, từ giáo dục, truyền thông đến văn hóa đại chúng.
Bên cạnh đó, cuốn sách cũng đề cập đến ảnh hưởng của chữ Hán trong các lĩnh vực như thực phẩm, tiền tệ và giáo dục, cũng như mối liên hệ với các quốc gia sử dụng chữ Hán khác như Trung Quốc và Việt Nam. Với cách tiếp cận toàn diện và sâu sắc, Kanji hiện đại là một tài liệu quý giá cho những ai quan tâm đến ngôn ngữ và văn hóa Nhật Bản. Cuốn sách phù hợp cho các bạn sinh viên, giáo viên, nhà nghiên cứu quan tâm đến giáo dục ngôn ngữ và văn hóa Nhật Bản hoặc đang theo học chuyên ngành Nhật ngữ học. Đây cũng là một trong những tài liệu hữu ích với những người nghiên cứu về chữ Hán và hệ thống chữ viết Nhật Bản.
