Ở Mỹ có một tổ chức, nghe tên thì khá buồn cười – Quỹ Ngủ quốc gia (National Sleep Foundation), nhưng hoạt động lại khá thiết thực. Theo tổ chức này thì có tới 60% số người lái xe trong cảm giác buồn ngủ! Con số này dĩ nhiên có liên quan tới số liệu do Tổ chức An toàn giao thông quốc gia Mỹ (The National Highway Traffic Safety Administration) đưa ra mới đây: lái xe trong tình trạng không tỉnh táo là nguyên nhân gây ra hơn 100.000 vụ đụng xe, làm chết 1.500 người mỗi năm trên toàn nước Mỹ.
Ở Việt Nam, chưa có tổ chức nào làm thống kê tương tự nhưng những nguyên nhân gây tai nạn như “mất lái”, “lạc tay lái”, “xe điên” chắc chắn có dính líu không ít tới tình trạng “muốn lên giường” của các tài xế.
Cảm giác lâng lâng này lại đến rất tự nhiên, rất khó cưỡng lại và đương nhiên là vô cùng nguy hiểm. Bởi vậy, sử dụng thiết bị cảnh báo buồn ngủ trên xe hơi là rất cần thiết. Một số hãng xe hơi đã nghiên cứu để trang bị tiêu chuẩn trên xe thiết bị này.
Với xe Mercedes, đó là hệ thống Attention Assist. Hệ thống này theo dõi mức độ tập trung của người lái xe thông qua những cảm biến lắp đặt trên xe. Sau khi xử lý các dữ liệu này, Attention Assist sẽ đưa ra quyết định liệu người lái xe có còn đủ tỉnh táo để điều khiển xe an toàn hay không.
Attention Assist là hệ thống cảnh báo lái xe khi họ rơi vào tình trạng ngủ gật hoặc chiếc xe không di chuyển theo đúng làn đường. Hệ thống này liên tục theo dõi mức độ tập trung của tài xế và cố gắng giữ cho người điều khiển xe tỉnh táo cho đến khi quyết định dừng xe để tạm nghỉ ngơi. Attention Assist thu thập các dữ liệu do những cảm biến sẵn có trên xe truyền về trung tâm (căn cứ vào các động tác xoay vô lăng, vị trí pê đan, gia tốc tức thời của xe…). Nếu những động tác lái của người điều khiển xe chênh lệch quá mức cho phép, Attention Assist sẽ cảnh báo chủ xe bằng tín hiệu đèn hoặc tín hiệu âm thanh rằng đây là lúc phải rẽ vào vệ đường tạm nghỉ ít phút, trên bảng đồng hồ trung tâm hiện dòng chữ cảnh báo cùng với biểu tượng một ly cà phê bốc khói!
Xe Lexus thì lại sử dụng một camera với tia hồng ngoại để theo dõi tình trạng của tài xế thông qua vị trí khuôn mặt của họ và phát ra tín hiệu báo động khi phát hiện dấu hiệu lái xe buồn ngủ. Volvo, hãng xe hơi Thụy Điển số một thế giới về độ an toàn, thì có hệ thống Drive Alert Control. Công nghệ này đo khoảng cách giữa xe và mặt đường để cảm nhận tình trạng mất điều khiển của người lái. Khi tình huống nguy hiểm xuất hiện, hệ thống này sẽ cảnh báo bằng âm thanh và cũng tương tự ở xe Mercedes, trên bảng đồng hồ sẽ hiện lên dòng chữ cảnh báo nguy hiểm, cần nghỉ ngơi cùng một tách cà phê bốc khói.
Ngoài hệ thống Drive Alert Control, Volvo còn sử dụng thêm hệ thống cảnh báo chệch làn đường (khi lái xe thiếu tỉnh táo, một trong những biểu hiện đầu tiên là lái xe chệch làn đường).
Một hãng xe khác của Thụy Điển là Saab cũng đang phát triển công nghệ đánh thức tài xế có tên gọi Drive Attention Warning. Hệ thống này sử dụng 2 camera hồng ngoại, một gắn ở cửa phía người lái, một ở bảng điều khiển trung tâm, chúng sẽ ghi và phân tích chuyển động của mắt tài xế. Nếu camera phát hiện mắt người lái nhắm trong khoảng thời gian lâu hơn bình thường, nó sẽ rung chuông báo thức kèm theo một câu hỏi: “Bạn mệt à?” xuất hiện trên bảng đồng hồ trung tâm. Ngoài ra, các camera này còn liên tục theo dõi người lái quay đầu về hướng nào để nhận ra sự tập trung hay không. Nếu phát hiện ngoài vùng an toàn, ghế sẽ rung lên thay lời cảnh báo.
Nếu xe của bạn không được trang bị hệ thống an toàn nói trên, bạn có thể mua thiết bị đánh thức để cài vào tai khi lái xe. Thiết bị này khá đơn giản, giống như một tai nghe headphone vậy. Cảm biến điện từ của thiết bị sẽ phát hiện khi bạn gật đầu về phía trước khoảng 15-300, nó sẽ báo động bằng âm thanh ồn ào kèm theo độ rung khiến bạn lập tức tỉnh táo. Bạn có thể dễ dàng mua thiết bị cảnh báo này với các tên gọi: Nap Zapper, No Nap, Doze Alert với giá trong khoảng 10USD đến 20USD.
Hiện nay, ở Việt Nam bạn có thể tìm mua thiết bị tai nghe chống ngủ gật khi lái xe tại các cửa hàng đồ chơi xe hơi, hàng xuất xứ Đài Loan, giá khoảng 199.000 đồng.
